Laila Frank over de VS: ‘Het is een politiek spannend land’

De Amerikajournalist woont deels in Nederland en deels in de VS. ‘Het is een politiek spannend land, want je voelt aan alles dat het stelsel met twee partijen niet houdbaar is.’

De routeplanner op haar telefoon heeft haar in de steek gelaten. Of heeft ze per ongeluk een ander adres ingevuld? Hoe dan ook, Laila Frank (45) staat in Haarlem voor de deur van het verkeerde theater. Het juiste blijkt een kwartiertje lopen verderop te zijn. ‘Geen probleem’, klinkt het monter. ‘We hebben nog even.’ Later op de avond staat de Amsterdamse op de planken met een show over de Amerikaanse presidentsverkiezingen, samen met journalist Bernard Hammelburg en BNR-correspondent Jan Postma, die inbelt vanuit Washington D.C. Het theater biedt Frank een nieuw podium als Amerikajournalist. Zeker nu de verkiezingen dichterbij komen, is ze vaak te gast bij radio- en tv-programma’s. Het liefst was ze in de VS geweest, maar voor haar werk is het beter om juist nu in Nederland te zijn. ‘Intellectueel aspergesteken,’ zo noemt ze haar klussen. ‘Seizoenswerk.’ Eens in de vier jaar, als de deuren van het Witte Huis zich openen, is de oogst het sappigst. Hoe vaker ze in de VS kan zijn, hetgeen afhankelijk is van haar inkomsten, hoe beter haar jaar. ‘Dit was een goed jaar,’ zegt Frank. Voor het nieuwe seizoen van haar podcast Welkom in Washington trok ze zeven maanden lang door haar tweede thuisland, zoals ze de VS noemt. Frank woont delen van het jaar in Amerika, de rest in Amsterdam-Oost. Via haar moeder maakte ze kennis met de Verenigde Staten. ‘Mijn opa overleed rond de dag waarop John F. Kennedy werd vermoord. Terwijl Amerika huilde om JFK, rouwde zij om haar vader. Dat gaf haar een soort troost. Ze had daarnaast een totale obsessie met Amerikaanse films en muziek. Ik ben als kind geïndoctrineerd geraakt door dat culturele infuus.’ Toen Frank rond haar twintigste voor het eerst in de VS kwam, leek het alsof ze door het beeldscherm van haar moeders tv was gestapt. ‘Alles kwam me bekend voor.’ In Nederland werkte ze veertien jaar in de politiek, onder meer als campagnemedewerker. ‘Dat vak wilde ik beter leren kennen,’ zegt Frank. ‘Nou, dan kom je al snel in Amerika uit.’ In 2012 werkte ze als vrijwilliger voor de herverkiezingscampagne van de toenmalige president, Barack Obama. In de oostelijke stad Philadelphia werd ze in een gastgezin geplaatst – het werd haar ‘Amerikaanse familie’ waar ze nog altijd kind aan huis is. Als campagnemedewerker klopte ze op deuren, pleegde ze talloze telefoontjes. Urenlang stond ze op straat om kiezers te registreren. ‘Ik heb daar geleerd hoe het verkiezingsproces in elkaar zit. Hoe Amerika zich organiseert.

’ Wat maakt Amerika politiek gezien zo’n interessant land? Het is zo jong, op veel vlakken zit het nog in de ontdekkingsfase. Het is continu in beweging, aan de democratie wordt nog volop geschaafd. En je voelt aan alles en iedereen dat het huidige stelsel met twee partijen niet houdbaar is. Je kunt je afvragen: waar gaat dit heen? Soms heb je het idee dat je naar een auto-ongeluk in slow-motion aan het kijken bent.

In de aankondiging van je podcast noem je Amerika een ‘levend democratisch experiment’. Het land lijkt momenteel verdeelder dan ooit. Is het experiment aan het mislukken? Het is voor verbetering vatbaar, maar het is ook een trend geworden om Amerika dood te verklaren. Dat het verleden tijd is. Echt onzin, vind ik. Daarmee wordt ook de veerkracht van de Amerikanen onderschat. Ik denk dat we richting een soort nieuwe versie van het land gaan, Amerika 2.0. Daar kunnen deze verkiezingen een katalysator voor zijn, maar hoe het eruit gaat zien, daar heb ik geen antwoord op. Het is in elk geval nog te vroeg om een oordeel te vellen over het slagen van de Amerikaanse democratie. Dat zal pas kunnen als ik allang onder de zoden lig.’

Lees verder in VARAgids 44 op bladzijde 8. VARAgids 44 is vanaf dinsdag 29 oktober beschikbaar in de winkel, op de mat en in de app (alleen voor VARAgids-abonnees). Word ook abonnee!