Jerry Springer: Fights, Camera, Action S01: het is ‘maar’ televisie

Hoe Jerry Springer onze tv-cultuur ruïneerde.

Het is nu moeilijk voor te stellen, maar The Jerry Springer Show begon ooit als een dertien-in-een-dozijn-talkshow, met voormalig advocaat en politicus Jerry Springer als respectabele, maar weinig memorabele presentator. Maar de komst van ‘duivels genie’ Richard Dominick, zo laat de tweedelige miniserie Jerry Springer: Fights, Camera, Action zien, maakte van de talkshow het zowel iconische als beruchte kijkcijferkanon.

Dominick kwam uit de roddelbladen, waar hij de meest buitensporige koppen bedacht. Zijn strategie: het maken van wilde en sexy tv die ook interessant is wanneer het geluid uit staat. Dat de talkshow toen Dominick startte vanwege tegenvallende kijkcijfers werd uitgezonden in de nacht hielp ook mee. De titels vertelden precies wat je kon verwachten: ‘Ik weiger kleren te dragen’, ‘ik knipte mijn mannelijkheid af’ en – natuurlijk – ‘ik trouwde een paard’.

De combinatie van schokkende en smeuïge onderwerpen, copieus gevloek, felle knokpartijen en de laconieke en licht sardonische Jerry Springer bleek onweerstaanbaar. Terwijl de critici er schande van spraken, konden de kijkers er maar geen genoeg van krijgen. De talkshow versloeg zelfs enkele weken Oprah wat betreft kijkcijfers.

De miniserie geeft een openhartig kijkje achter de schermen, met onder anderen Dominick en drie van de producenten (Springer overleed in 2023). Ze zijn allemaal redelijk eerlijk en realistisch. Niemand pretendeert dat ze destijds kwaliteits-tv maakten. Over Jerry Springer zijn ze vol lof. ‘Iedereen hield van Jerry’, de nuchtere, ruimdenkende omstander, die vooral gewoon verslag deed van al het groteske spektakel dat zich voor zijn neus afspeelde.

Maar de serie is niet blind voor de donkere kant van de show. Hoe de gasten voor hun optreden door de producenten werden opgehitst (‘gespringered’), om zo te garanderen dat wanneer de camera’s draaiden de vlam ook daadwerkelijk in de pan zou slaan. Van nazorg leek ook niemand ooit te hebben gehoord. En liep je weg voordat je item was afgelopen, dan kreeg je geen vliegticket terug.

Toch voelt de terugblik soms ook wel iets te makkelijk. Niemand neemt echt verantwoordelijkheid. Niet de producenten, die gewoon maar de bevelen van hogerhand (lees: Dominick) opvolgden omdat ze anders ontslagen zouden worden; niet Dominick, die met duidelijke trots terugdenkt aan die hoogtijdagen (‘als het kon, zou ik iemand op televisie executeren’); vooral ook niet Springer zelf, die consequent wordt neergezet als buitenstaander. Hij maakte het programma niet, hij ging niet op zoek naar de gekkies, hij was slechts de man met de microfoon.

De publieke excuses die hij aan het einde van de serie in een tv-programma maakt - ‘ik heb de (tv-)cultuur geruïneerd!’ - voelen meer als een lolletje dan als een gemeende mea culpa. Het is allemaal immers ‘maar’ televisie.

Jerry Springer: Fights, Camera, Action S01, vanaf dinsdag 7 januari 2025 bij Netflix