Into The Inferno: de nieuwe Werner Herzog gaat over vulkanen en geloof

 

Zeg dat maar tegen Werner Herzog, de Duitse cineast die in zijn werk geobsedeerd is door de strijd van mens tegen natuur en vaak genoeg zelf het gevaar in de ogen kijkt. Vulkanen zijn dan ook geen nieuw terrein voor de regisseur. Eerder al maakte hij het korte La Soufrière (1977) over een dreigende eruptie in Guadelope en het op de Zuidpool gesitueerde Encounters at the End of the World (2007), waar hij vulkanoloog Clive Oppenheimer leerde kennen.

De kalme Brit blijkt een ideale match voor Herzog in deze film: 'Je zou hier niet staan als je niet gestoord bent,' mijmert hij aan de rand van een actieve vulkaan. En dat is dan ook het thema van Into The Inferno: hoe gaan mensen om als ze naast zo’n ondergrondse tijdbom wonen? Verlies je je in waanzin, of zit er een spirituele kant aan? Of is dat nu juist hetzelfde?

Het duo reist de wereld rond op zoek naar de verhalen rondom vulkanen, en komt onder meer terecht in Indonesië en Ethiopië. In een dorp op Vanuata horen ze over een lokale religie waar men gelooft dat een Amerikaanse soldaat in de lava leeft. Ooit keert hij terug, zo luidt de legende, met koelkasten voor het hele dorp.

Ook Noord-Korea wordt aangedaan, waar de persoonlijkheidscultus rondom de Grote Leider is verbonden aan een vulkaan. Dat levert een interessante, doch langdradige verhandeling op, waar Herzog vooral lijkt te willen benadrukken dat hij als een van de weinigen in het geïsoleerde land mocht filmen.

De wereldreis van Into The Inferno verzandt vreemd genoeg nergens in vulkaanporno, wat wel te verwachten zou zijn van Herzog. Ja, de vernietiging en het natuurgeweld zijn een belangrijk thema maar meer nog gaat het hier om de verhalen van zij waarvan het leven ineens voorbij kan zijn. De docu is daardoor een ingetogen werk geworden.

Als naar het einde toe spectaculaire beelden van stromend lava het scherm vullen, gaat er zelfs een hypnotiserend effect van uit. Juist dan roept Herzog met zijn kenmerkende accent de kijker tot de orde. Mooi, al die geloofssystemen, maar ergens heeft het geen zin: 'It is a fire that wants to burst forth and it could not care less about what we are doing up here.'