Interview: schrijfster Maya Ilsøe en acteur Carsten Bjørnlund (The Legacy S03)

Het sterke Deense erfenisdrama The Legacy is inmiddels toe aan het derde seizoen. Veronika (Kirsten Olesen) is al geruime tijd dood, maar haar nalatenschap speelt nog steeds een hoofdrol binnen de familie Grønnegaard. Haar kinderen Fredrik, Gro en Emil krijgen tot hun verrassing te maken met buitenechtelijke zus Signe, waardoor oude wonden worden opengereten, geheimen boven komen en intriges volgen. Een duo-interview met schrijfster Maya Ilsøe en acteur Carsten Bjørnlund.

Je zei ooit dat je je familie pas leert kennen als je met ze erft, is dat een persoonlijke inspiratiebron geweest voor The Legacy?
Maya: ‘Zelf heb ik nog nooit een erfenis meegemaakt, maar ik volg veel dramatische situaties om me heen. Toen ik drie maanden kreeg om een thema te bedenken waarover ik zou willen schrijven was het eerste dat in me opkwam “familiedrama”. Maar dan wel eentje waar ik me als moderne ouder en gescheiden vrouw ook mee kon identificeren. Ik ging iedere dag naar de rechtbank om daar zaken te volgen. Het was me meteen duidelijk dat het dé manier zou zijn om direct achter de façade van een familie te kunnen geraken, om tot de kern van de onderlinge dynamiek te komen. Het hele “ik heb nooit genoeg kusjes gehad dus nu wil ik het kostbare erfstuk hebben.” Verder put ik wel rijkelijk uit mijn eigen, diep persoonlijke ervaringen. Ik heb meerdere broers en zussen, mijn ouders zijn hippies. Alle thema’s haal ik uit de directe omgeving. Bij de start van het schrijven was ik recentelijk gescheiden, met twee kinderen. Ik worstelde met de notie van wat een familie precies was. Ik keek eens goed naar mijn generatie, naar andere ouders met kinderen, en besefte me dat we pretty fucked waren als het aankomt op families zijn. De vraag is, hoe ga je daar mee om?’

Hoe is dat voor een acteur, kan je persoonlijke ervaringen kwijt in je werk?
Carsten: ‘Bij dit project zeker, we zijn als cast enorm bij het creatieve proces betrokken. Daardoor zitten er in alle drie de seizoenen situaties die me bekend voorkomen. Vooral de vader/moeder-demonen waarmee mijn personage Fredrik worstelt zijn herkenbaar. De manier waarop ik het personage neerzet is diep verankerd in mijn eigen leven. En dan is het niet zo dat er een specifiek voorval letterlijk is overgenomen, maar de onderstromen in de menselijke interactie, de verhoudingen, de manier van antwoorden of juist niet antwoorden, blikken, daar zit ontzettend veel in uit mijn eigen opgroeien.

Maya breekt in, met een lach: ‘We hebben regelmatig met elkaar zitten praten over onze privé-levens. Waar we staan ten opzichte van familie, kinderen, thuis. Schrijven is een kwestie van proberen en zien wat werkt, en ik weet vrij zeker dat ik daarbij veel uit je leven heb gestolen.’

Carsten: ‘Maya begon met schrijven voor de casting van de acteurs en maakte het af nadat bekend was wie de rollen zouden gaan spelen. In de tussentijd waren er improvisatiesessies en etentjes. Zo ontstond een hele persoonlijke band tussen cast en crew, die doorsijpelde in het uiteindelijke resultaat. Naarmate de seizoenen doorliepen werd dat alleen maar sterker. We zijn hechter geworden, een familie, maar dan eentje die we zelf hadden gekozen.’

Maya: ‘Na het einde van het tweede seizoen en voor ik begon te schrijven aan het derde zijn we met de hele groep drie dagen naar een kasteeltje gegaan net buiten Kopenhagen. Tijdens uitjes begon ik dan ideeën te pitchen aan de rest, over thema’s en ontwikkelingen. Ik gaf acteurs kleine opdrachten rondom hun personage, en ondertussen kleedde ik ze volledig uit over hun persoonlijke leven. Dan ging het over waar mensen stonden in hun leven, wat de obstakels waren die ze tegenkwamen. Dat heb ik gebruikt. We kletsten tot diep in de nacht en veel daarvan klinkt door in het derde seizoen. Vaak als details of achtergrondverhalen.

Dat klinkt intens. Dat lijkt me geen gangbare manier van werken.
Carsten: ‘Bepaald niet nee. Normaal krijg je een script, leer je dat en voer je het uit. Hier zijn we een onderdeel geworden van het productieproces, het is steeds meer ‘ons’ verhaal geworden. Voor mij was dat heel spannend, om onderdeel te zijn van iets groters, om het vertrouwen te krijgen om binnengelaten te worden in dat proces, zo dicht op de kern van het project.’

Wat opvalt aan verhaal en vooral personages is dat ze behoorlijk afdwalen van de gebaande paden. Er is weinig hiërarchie, en dualismen lijken geen grip te hebben op de personages.
Maya: ‘Dat heb ik heel bewust gedaan en is vanaf het begin een van mijn uitgangspunten geweest. Ieder personage kan sterk en zwak zijn, goed en slecht. Ik wilde niet te zwaar leunen op de klassieke constructies voor familiedrama, waar alles vaak draait om een sterke patriarch of matriarch die de hele familie bij elkaar krijgt vanwege een kunstmatig voorval. Daar kan ik niks mee, omdat het me niet aanspreekt. Ik wilde echte mensen creëren, waar de kijker iets mee zou kunnen. In het dagelijkse leven worstelen we met hele complexe zaken, zitten we zelf ook complex in elkaar, dat wilde ik naar het scherm brengen zonder mensen te verliezen door het geforceerd dramatisch te maken.’

Dat moet als acteur een feestje zijn?
Carsten: ‘Het is fantastisch om je op een driedimensionaal personage te mogen storten! Als het platter was geweest had ik het vast een seizoen met plezier kunnen spelen, maar om er naar terug te kunnen komen voor nog twee seizoenen, dan moet er echt meer vlees op de botten zitten. Iemand drie seizoen lang mogen spelen, hem door en door leren kennen en begrijpen, dat is het ultieme genot voor een acteur.’

Over personages gesproken. In alle seizoenen speelt het monumentale landhuis van de familie een grote rol, alsof het een extra personage is. Hoe ga je daar als schrijfster mee om?
Maya: ‘Ik heb een groot bord, met daarop alle personages en in grote lijnen het plot van hun ontwikkelingen. Het huis heeft zijn eigen plek in dat rijtje, inclusief gebeurtenissen. Vanaf de eerste aflevering is het natuurlijk altijd de vraag geweest wat de toekomst zou brengen voor het huis, daar draaide een groot deel van het drama om. In het derde seizoen komt daar een antwoord op. Dus wat dat betreft heeft het huis eigenlijk de grootste verhaallijn.’

Het eerste seizoen draaide om de erfenis en de strijd tussen familieleden, het tweede zoomde in op hoe iedereen omging met de nasleep. Kunnen jullie iets loslaten over het laatste seizoen?
Maya: ‘Wat mij betreft draait het om de vraag “Wat wil je dat je eigen erfenis is voor de wereld?” De focus gaat weg van de band die de vier kinderen onderling en met hun ouders hebben. Het gaat nu om de band die ze met hun eigen kinderen hebben. En hoe de ontwikkelingen uit het verleden, recent en langer geleden, hun gedrag daarbij kleuren. Er zullen dingen gebeuren waardoor iedereen voor zichzelf keuzes zal moeten maken, over wie ze als mens willen zijn, en wat ze willen doorgeven.’