Manuëla Kemp herinnert haar jeugd vol tegenstrijdigheden: 'Scheiden in een dorp was not done'

Bestaan gereformeerde hippies? De presentator/zangeres herinnert zich haar jeugd in Noord-Holland als een vat vol tegenstrijdigheden. ‘Ik leefde in twee werelden’.

Manuëla Kemp – kortweg Maan voor intimi – maakt tegenwoordig vooral kunst. In de woonkamer van haar huis hangt een prachtige art deco-achtige lamp die ze zelf in elkaar sleutelde van materiaal waarmee surfplanken worden gemaakt. ‘Ja, ik kan lassen’. De hal van het Hilversumse onderkomen, waar ze met echtgenoot/popjournalist Tjerk Lammers woont, toverde ze om tot een bijna museale ode aan Amsterdam. Tientallen schilderijtjes met vergezichten en mensen die iets met de hoofdstad te maken hebben, dienen als remedie tegen de heimwee naar de plaats waar ze vanaf 1978 liefst 22 verschillende huisadressen had. Prominent aanwezig in die art wall: Ramses Shaffy, de geniale levenskunstenaar die ze bewonderde en met wie ze op tournee is geweest omdat het na een ontmoeting ‘zo goed klikte’. Ze kwam een paar jaar terug naar Hilversum omdat ze zo vroeg op moest voor haar radio-programma bij Omroep Max. En natuurlijk omdat de huizenprijzen er iets gunstiger zijn. Op de vraag of ze Amsterdam mist, antwoordt ze: ‘Ik mis vooral die begintijd: de vrijheid. Dat vind ik zo’n groot goed. Nu heerst betutteling. Het is minder vrijblijvend. Bovendien: toen ging alles nog gebeuren. Ik voelde me de koning te rijk als ik weer een nieuw huisje had’. Manuëla Kemp was 17 aan het einde van de jaren 70, die haar vormden als mens en vakvrouw. Jaren die niet even makkelijk waren, maar altijd enerverend.

Had je een mooie jeugd? Ik ben geboren in Kwadijk, een lintdorp tussen Purmerend en Edam. Delagere school deed ik in Edam en Kwadijk, voor de middelbare school moest ik naar Purmerend. Eigenlijk heb ik maar een woord voor Kwadijk: vreselijk. Of liever twee: vreselijk saai. Laatst reed ik er nog eens doorheen en dacht: wat is het hier klein. Zo’n dorp zoals je er zoveel hebt in Noord-Holland: er staat een kerk en een watertoren. Er is geen kern. Het is een sliert huizen waar af en toe iets bij komt. Er zijn veel boerderijen. Ik was toen heel jong, het buitenspelen was leuk. Verder had ik bij een dierenasiel in De Purmer gevraagd of ik mocht helpen. Kattenbakken verschonen, honden uitlaten. Dat vond ik heel leuk, ik was dol op dieren. Ik had wat vriendinnetjes. Verder vond ik er geen reet aan, aan het hele Kwadijk niet. Ontzettend saai, gereformeerd.

Waren jullie thuis ook gereformeerd? Ik kom uit een verdeeld gezin. Mijn ouders waren vroeg gescheiden, toen ik drie was al. De eerste tijd zag ik mijn vader niet, hij was naar De Beemster verhuisd. Hij was kunstenaar geworden, heel vrij. Vrijgevochten ook. Maar mijn moeder was wel gereformeerd. Ze was ontzettend streng en netjes: wij kinderen mochten niet met schoenen aan in huis. Ik geloof dat ze twee, drie keer per dag alles afstofte, ze was constant aan het schoonmaken. Dat soort onzin. Ze was een klassieke zangeres en gaf af en toe pianoles. Ze was lid van de Bachvereniging. De Matthäus-, Lucas- en Johannes-Passion, ik kende elke seconde. Ik hoorde niet anders. Allemaal klassiek: het was saai en streng. Zo mochten we geen tv kijken, dat mocht niet van God ofzo. We hadden er wel een, maar die haalde ze alleen voor het Journaal uit de kast. Daarna trok ze de stekker eruit en borg ze het toestel weer op. Maar ik betrapte haar weleens als ze dacht dat ik al in bed lag. Dan had ze de televisie stiekem uit de kast gehaald en zat ze Peyton Place te kijken. De buren roddelen ontzettend over ons. Scheiden op een dorp was not done. Daar had je gewoon een slecht huwelijk. We waren daardoor soms mikpunt van pesterijen: kwamen er rotjes door de brievenbus.

 Lees verder in VARAgids 20, bladzijde 10. Vanaf dinsdag 14 mei 2024 te koop in de winkel.