Alexander Pechtold: ‘Wat ben ik hier aan het strompelen over deze aardkloot?’

De oud-D66-leider over zijn (verborgen) verleden, het heden en de toekomst: ‘Vertrouw politici niet die te stellig ja, nee, en nooit zeggen.’

Bepakt met je paspoort en een koffer vol zomer- én winterkleren werd je op een ochtend door het programma Verborgen verleden opgehaald voor een ongewisse reis naar je verleden. Wat waren vooraf de vragen waarop je graag antwoord wilde hebben? Ik wist dat een deel van mijn vaders lijn uit de buurt van het Duitse Darmstadt kwam, maar verder was mij daarvan niets bekend. En ik wilde meer weten over mijn moeders kant. Haar achternaam is Felten, ze leeft nog. Hoewel ze al jaren kwakkelt met haar gezondheid, is zo scherp als een mes. Toen ik besloot aan dit programma mee te doen, zei ik tegen mijn broer dat het leuk was als mama er ook iets aan zou hebben.

Was dat de reden dat je mee wilde doen? Tegen veel van dit soort programma’s zeg ik nee. De slimste mens, De slechtste rijder, weet ik het allemaal, alles komt wel een keer voorbij. De desk bij Shownieuws. Boulevard. Ik ben zelfs een keer gevraagd voor The masked singer. Ja, dan citeer ik mijn vader: ‘Als ik voor lul wil staan, regel ik het zelf wel.’ Toen ik nog in de politiek zat, voelde ik de verplichting dat kiezers soms best een inkijkje mogen krijgen in wie jij bent en hoe je je in gekke omstandigheden gedraagt. Ik heb een keer met De Lama’s meegedaan. Nou, daar kreeg ik dan reacties op van: nou, we hadden niet gedacht dat jij dat kon.

Dat je ook grappig kon zijn? Ja, en dat vind ik voor een politicus best belangrijk. Zeker bij zo’n programma ruiken mensen of je echt bent en op onverwachte situaties in kunt gaan. Wat blijft er eigenlijk over van die politici die in het oog van de kiezer vaak helemaal gestyled en geprept zijn? Ik ben ook eens aan de desk van Zondag met Lubach gaan zit- ten. Dat was een leuk gesprek, al zei Lubach daar zelf jaren later over dat hij dat niet had moeten doen. In de uitzending vroeg hij of ik de Macarena wilde dansen, en dat heb ik toen gedaan. Tien jaar later vond hij het nodig om een lullige sneer uit te delen, omdat we de Macarena hadden gebruikt in de campagne. Nou, jammer dan.

Waarom deed je wel mee aan Verborgen verleden? Ik ben kunsthistoricus, ik vind geschiedenis interessant en ik vermoedde dat mijn familiegeschiedenis ook weleens zeer Europees zou kunnen zijn. In een tijd waarin we allemaal doen alsof we al veertig generaties uit dezelfde Brabantse klei of Drentse hei zijn getrokken en beweren dat onze grenzen al eeuwenlang hetzelfde zijn, vond ik het prikkelend om een andere invalshoek te kiezen. Zo vond ik het destijds ook altijd prettig om tegen Geert Wilders te zeggen: ‘Dat Venlo van u is pas tweehonderd jaar bij Nederland, terwijl die eilanden in de Cariben waar u zo op afgeeft, twee keer zo lang tot ons Koninkrijk behoren. Als hij ons verleden idealiseerde, zei ik dat hij het had over de tijd dat er nog tweehonderd miljoen moslims in ons Koninkrijk woonden, namelijk in Indonesië. Het relativeren van de geschiedenis kun je doen door naar je eigen geschiedenis te kijken.

Lees verder in VARAgids 8, vanaf bladzijde 10