Het gescheld van Trump (en Clintons antwoord)

 

‘Verkrachting,’ zegt Trump met een ernstig gezicht. Het is het hoogtepunt van een zorgvuldig voorbereid interview bij FOX News. Presentator Sean Hannity bespreekt met Trump een aantal rechtszaken tegen Bill Clinton, van tientallen jaren geleden. Hannity vraagt naar een zaak uit 1978. Het gaat om een voormalige medewerkster die zegt door Clinton verkracht te zijn in een hotelkamer. Een omstreden zaak met matig bewijs waarvoor  Clinton nooit is veroordeeld. De zaak werd geschikt zonder dat Clinton schuld bekende. ‘Een enorme schikking,’ voegt Trump er nog aan toe.

Het was een kwestie die allang was vergeten en nooit een grote politieke rol heeft gespeeld. Maar dankzij Trump staat de hele affaire weer op de voorpagina’s en is er schade toegebracht aan de campagne van Hillary, de Clinton die nu president wil worden. Haar campagnemedewerkers reageren direct in een verklaring: ‘Trump doet wat hij het beste kan, aanvallen en het Amerikaanse volk door het slijk trekken voor zijn eigen persoonlijke gewin. Als hij zo campagne wil voeren, is dat zijn keus.‘

Hillary zelf tweet er even later nog over: ‘Donald Trump is een ‘loose cannon, en loose cannons schieten nogal eens mis.’

Het mag niet baten voor het Clinton-kamp. Een week later komt Trump met een ander verhaal. Dat van Vince Foster. Foster was stafmedewerker op het Witte Huis en pleegde zelfmoord in 1993, na een lange strijd tegen depressie. Trump rakelt de zaak weer op, noemt de tragedie ‘verdacht.’ Hij insinueert dat Bill en Hillary iets met zijn Foster’s dood te maken zouden hebben: hij zou iets weten over de Whitewater-affaire, een omstreden vastgoedtransactie van de Clintons in de jaren zeventig. De zaken hebben allemaal niks met elkaar te maken, zijn door vier onderzoekscommissies onderzocht en de suggestie alleen al is schandelijk. Maar de pers is er weer een dag zoet mee. Hillary moet weer reageren en tweet slechts: ‘Donald Trump voedt samenzweringstheorieën tijdens de campagne. Zou je je zoiets voor kunnen stellen in de Situation Room in het Witte Huis?’

Het zijn halfzachte antwoorden op keiharde aantijgingen en beledigingen die maar blijven komen.

Trump is los, en zegt het al weken: als hij en Clinton tegenover elkaar staan, zal hij werkelijk alles uit de kast halen. De Whitewater-affaire, het onderzoek rond de emailserver van Hillary, verhalen over seksuele intimidatie door Bill, het Lewinsky-schandaal – er is geen onderwerp taboe. En niet alleen in campagnespotjes, maar zelfs in de presidentiële debatten. Live op tv, face to face. En dat is nog niet eerder vertoond.

De campagne voor het presidentschap dit jaar wordt harder, persoonlijker, vuiler en gemener dan ooit. Een inspirerende speech voor een betere toekomst voor Amerika, een positieve boodschap of een inhoudelijk debat: ze zullen moeilijk te vinden zijn tussen het onophoudelijke moddergooien.

Maar ook Clinton zelf is niet vies van een beetje straatvechten en ook voor haar is er genoeg materiaal om Trump mee om zijn oren te slaan: twee scheidingen, een lange geschiedenis van seksisme en vrouwonvriendelijkheid, omstreden vastgoedtransacties in New York, het beledigen van hele bevolkingsgroepen en het telkens weer van standpunt veranderen in zijn verkiezingsprogramma. Maar Hillary blijft rustig en komt steeds met haar degelijke, conventionele en inhoudelijke campagneboodschap. Burgerrechtenactivist en dominee Al Sharpton noemde het onlangs een ‘straatgevecht tussen iemand met blote vuisten en iemand met een scheermes en een bierfles in zijn handen.’

De Democraten vragen zich intussen af: hoe moet Hillary dit tegemoet treden? Teruggooien met modder is nauwelijks een optie: Trump is er beter in en Clinton zegt zich niet tot dat niveau te willen verlagen. Haar campagne straalt uit dat zij de kandidaat is van ervaring, van visie en van inhoud. Met als belangrijkste boodschap: ik ben de meest presidentiële van ons twee.

Maar er is nog een andere reden. Hillary is niet populair bij de kiezers en door  een negatieve campagne zal ook haar eigen imago schade lijden. Voor Trump geldt hetzelfde: meer dan zestig procent van de Amerikanen heeft een negatief beeld van hem. Maar voor hem maakt het niet uit: elke aanval lijkt van Trump af te glijden en wat hij ook zegt, zijn aanhang vreet het. Net als de Amerikaanse media.

Intussen gaat Trump volop door: hij heeft het al weken niet meer over Hillary, maar over ‘Crooked (onbetrouwbare) Hillary’. Zoals hij het al eerder had over zijn tegenstanders ‘Little’ Marco Rubio, ‘Low Energy’ Jeb Bush en ‘Lyin’ Ted’ Cruz. Allemaal gingen ze ten onder. En ook deze bijnaam blijft plakken. ‘Crooked Hillary’ heeft het er moeilijk mee. Intussen maakt de Democratisch partij zich zorgen.

Toch is er een mogelijke oplossing. Als Hillary zelf Trump niet met zijn eigen wapens kan bestrijden, dan moeten anderen in haar omgeving dat voor haar doen. Zoals de linkse senator Elizabeth Warren, die sinds een paar weken een felle Twittercampagne tegen Trump voert. Trump reageert telkens in stijl: hij noemt haar ‘goofy,’ dom, en een mislukking. Maar Warren geeft geen krimp: ‘Je verslaat een pestkop niet door in je schulp te kruipen, maar door overeind te blijven staan,’ tweet ze terwijl ze Hillary uit de wind houdt.

En dan is er nog een andere mogelijkheid. En dat is Bill. Want juist hij die zo vaak voor problemen voor Hillary heeft gezorgd,  kan als geen ander aanvallen van media en tegenstanders afweren. Hij doet het tenslotte zo’n beetje zijn hele politieke leven al. Maar Bill kan ook onvoorspelbaar zijn en liet tijdens Hillary’s campagne in 2008  zien dat hij in de hitte van de strijd ook nog weleens erg onverstandige dingen kan zeggen. Het is dus maar de vraag in hoeverre het campagneteam het moddergooien aan hem kan overlaten.

En zo is Hillary vooralsnog afhankelijk van anderen als om het straatvechten gaat. Ze probeert intussen haar campagne te voeren die gaat over beleid, hoop en inhoud. Met zo weinig mogelijk moddergooien. Benieuwd of het haar gaat lukken. De voortekenen zijn slecht. Want probeer maar eens presidentieel over te komen tegenover iemand met een scheermes en een bierfles .