Good Omens S01E01-03: de Apocalyps en een ongebruikelijke vriendschap

Het is zowel een zegen als een vloek. Een tv-serie geeft je meer ruimte voor details, en meer tijd om echt een verhaal te vertellen. Maar dan moet je wel direct de aandacht van de kijker vangen.

Dat is waar Good Omens (lees ook ons verslag van de première in Londen) een beetje mee worstelt. De tv-serie is een adaptatie van het gelijknamige boek, een vroege samenwerking tussen Terry Prachett (bekend van zijn Discworld-serie) en Neil Gaiman (The Sandman, Stardust, American Gods ), nog voordat ze grote namen werden. Of, in hun eigen woorden, toen ‘Neil Gaiman nog nauwelijks Neil Gaiman en Terry Pratchett nog maar net Terry Pratchett’ was. Good Omens (1990) biedt een humoristische blik op de naderende Apocalyps, iets waar eigenlijk alleen de dienaren van de hemel en de hel op zitten te wachten. Grappig weetje: Pratchett en Gaiman schreven het boek in een tijd van hoop. De Berlijnse muur was gevallen, de Koude Oorlog voorbij. Nu lijkt het einde van de wereld dichterbij dan ooit. ‘Ik ben altijd gewend dat mijn boeken tijdloos zijn, en nu is Good Omens opeens heel erg bij de tijd’, merkte Gaiman onlangs in een interview met The Guardian droogjes op. Gaiman nam voor de serie zowel alle schrijf- als alle showrunnertaken voor zijn rekening.

God (stem van Frances McDormand) leidt ons het verhaal binnen, met het ontstaan van de wereld, ruim zesduizend jaar geleden. Om precies te zijn: op zondag 21 oktober, 4004 jaar voor Christus, ’s ochtends om 9:13 uur (de wereld is een Tweeling). Niet heel lang daarna – nog net geen zeven dagen later – maken we kennis met engel Aziraphale (een schoongeschoren Michael Sheen, na zijn bebaarde gekte in The Good Fight ) en demon Crowley (David Tennant, Doctor Who , Broadchurch ). We volgen hen vanaf het begin, toen Crowley Eva verleidde tot het eten van een appel, waardoor Adam en Eva uit het paradijs werden verdreven. Zelfs Crowley vindt het een redelijk harde straf voor een eerste overtreding. Wie zet er dan ook een verboden fruitboom in het midden van het paradijs met een bordje ‘Niet aankomen!’? Engel Aziraphale haalt er de schouders bij op. Gods wil is nu eenmaal ‘ineffable’, onnoembaar.

Daarna springt de serie ruim zesduizend jaar vooruit in de tijd, met de komst van de Antichrist, dan nog een schattige blonde baby, met normale ogen en helemaal geen hoefjes, zo stelt de satanische, kwebbelende non Zuster Loquacious (Nina Sosanya uit Killing Eve ) verrast vast. Door een onschuldige miscommunicatie in het satanische klooster komt de Antichrist niet terecht bij een belangrijke Amerikaanse diplomaat, maar bij een pretentieloze familie in Tadfield, een slaperig dorpje in Engeland.

De opzet is redelijk geniaal, maar vooral voor diegenen die vooraf niet bekend waren met het boek, onder wie ondergetekende, heeft de serie wel heel lang nodig om goed op gang te komen. Zo hebben Crowley en Aziraphale de hele eerste aflevering nodig om erachter te komen dat de jonge warlock, waar ze al die jaren zoveel tijd in hebben gestoken om hem tot het goede danwel tot het kwade te bekeren, toch niet de Antichrist is - iets wat de kijker dan al lang weet. Aan de andere kant, David Tennant verkleed als satanische Mary Poppins hadden we dan weer niet willen missen (zijn slangenoogcontactlenzen leiden wel ernstig af).

Vervolgens wordt de tweede aflevering gevuld met allemaal nieuwe personages, zoals de uiterst genuanceerde en nauwkeurige profetische heks Agnes Nutter en haar hele vere kleindochter Anathema Device (Adria Arjona, Emerald City ), opperheksenjager Pulsifer en zijn hele verre kleinzoon Newton Pulsifer (Jack Whitehall, Bad Education), heksenjager Shadwell (Michael McKean, This Is Spinal Tap, Better Call Saul ) en zijn buurvrouw van lichte zeden en medium, Madame Tracy (Miranda Richardson, Sleepy Hollow, Blackadder). En dan zijn er natuurlijk de elfjarige Adam Young (Sam Taylor Buck), de daadwerkelijke Antichrist, zijn vriendenclub en zijn nieuwe huisdier, een hellehond met de naam ‘Dog’. Ook Jon Hamm ( Mad Men , Unbreakable Kimmy Schmidt ) maakt zijn opwachting als aartsengel Gabriel. Gabriel is een welkome, nieuwe toevoeging (in het boek wordt er alleen aan Gabriel gerefereerd), vooral wanneer hij, om Aziraphale in zijn boekwinkel even alleen te spreken te krijgen, hardop roept dat hij graag in een apart kamertje zijn aankoop van PORNOGRAFIE wil bespreken. ‘Wij mensen zijn zo gemakkelijk in verlegenheid gebracht’, aldus Gabriels handlanger, aartsengel Sandalfon. ‘Wij kopen onze PORNOGRAFIE graag zo onopvallend mogelijk.’

Pas in aflevering drie wordt duidelijk wat nu echt de kern is: de ongebruikelijke, maar onbetwistbare vriendschap tussen een engel en een demon, die allebei eigenlijk helemaal niet zo staan te springen om de gestaag naderende Apocalyps. De eerste helft van de derde aflevering is Neil Gaiman – en de geest van Terry Pratchett (die in 2015 overleed) – op zijn best: onbeschaamd hilarisch, maar ook humaan. Ook dat deel is een nieuwe toevoeging, een aaneenschakeling van situaties waarin Aziraphale en Crowley steeds de paden kruisen: van de start van de zondvloed, de kruisiging van Christus, en een deprimerende eerste uitvoering van Hamlet, tot nu, het begin van het einde. Voor de kijker is het dan duidelijk, al zullen Crowley en Aziraphale het zelf waarschijnlijk nooit toegeven: zij kunnen niet zonder de wereld, niet zonder de mensen, en vooral niet zonder elkaar.

Het is een hartverwarmende realisatie, die nieuwsgierig maakt naar meer. Als je dan niet al bent afgehaakt tenminste.