Logo VARAgids
Alles over tv, series, films en podcasts

Een ode aan de populaire politieserie Flikken Maastricht

27-01-2025
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
27780 keer bekeken
  •  
Scherm­afbeelding 2025-01-24 om 11.24.51

© Getty Images

In de zomer van 2000, nadat het eerste seizoen van The Sopranos was uitgegroeid tot een grote hit voor HBO, schreven de bedenkers van de serie een zogeheten ‘open casting call’ uit, een grote open auditie. Acteurs én niet-acteurs konden een poging wagen een rolletje binnen te slepen. Meer dan vijftienduizend mensen, veelal gangster-wannebees, trokken naar het stadje Harrison, New Jersey. Het werd een chaos, de politie beëindigde het evenement vroegtijdig, voordat er ongelukken konden gebeuren. In Nederland is er de afgelopen twintig jaar maar één serie geweest die wat populariteit betreft in de buurt is gekomen van The Sopranos: Flikken Maastricht. Ook voor Flikken zijn er open dagen georganiseerd, niet voor acteurs in spe, maar voor fans. In Gent, in Maastricht. In 2010, 2012, 2014. Daarna stopte de gemeente Maastricht met de organisatie van het evenement. Vanwege veiligheidsredenen. De toeloop was te groot, het werd onverantwoord.

Waar komt dat ongeëvenaarde succes vandaan, van deze serie die in 2007 voor het eerst op de televisie te zien was en deze week zijn negentiende seizoen ingaat en daarmee de langstlopende dramaserie is, deze oer-Hollandse serie die inmiddels ook in vele andere landen trouwe kijkers heeft getrokken?

We zouden er een inhoudelijke, narratieve analyse op kunnen loslaten, waaruit blijkt hoe vakkundig en hoe strak elke uur-durende aflevering weer in elkaar zit, welk onwrikbaar schema de winning formula is gebleken – van de introductie van de zaak, de eerste inschattingen van de rechercheurs, de twist en het slot. Maar zo’n analyse zou de lading bij lange na niet dekken. Vakkundig in elkaar gezette afleveringen zorgen er misschien voor dat kijkers weken of maanden aan de buis gekluisterd blijven, maar dat niet járen achtereen.

De Volkskrant schreef vorig jaar dat het succes van Flikken Maastricht vooral het succes is van de meer ‘ouderwetse’ televisieserie; toen men nog wekelijks bijeenkwam om zich op gezette tijden (en dus níet binge watchend en on demand) te laten meevoeren door een feuilleton, een serie met op zichzelf staande afleveringen die voortborduren op wat er tot dan toe gebeurd is, zonder dat het daarvoor nodig is élke aflevering te hebben gezien; er is geen sprake van een lang, overkoepelend verhaal waarin de afzonderlijke afleveringen een essentieel tandwieltje vormen, zoals in veel streaming-series van tegenwoordig het geval is. Nee, elke week naar Flikken kijken is zoiets als een reünie bezoeken; men heeft misschien nieuwe verhalen te vertellen, maar eigenlijk is niemand ook maar een spatje veranderd. In dit opzicht zou je kunnen spreken van een tegenreactie tegen modern kijkgedrag.

Maar met zo’n structuralistische analyse kom je ook niet ver genoeg. Het gaat er niet alleen om dat mensen elke week naar Flikken kúnnen kijken, op die ouderwetse manier waar ze na al die binge-jaren misschien wel naar verlangen, het gaat er vooral om dat ze ernaar wíllen kijken, dat er iets is waardoor ze keer op keer teruggelokt worden naar het scherm, er is een reden dat ze verkiezen naar deze reünie in het bijzonder te gaan.

De serie speelt in op twee kernverlangens van de kijker: herkenning en vermaak.
Daan Heerma van Voss

Veel van het succes van Flikken hangt samen met de sfeer van de serie, die enerzijds gemoedelijk en oer-Hollands te noemen is, huiselijk bijna, maar die ook ineens kan verkillen, zodat er momenten van echte spanning ontstaan. Het is een zeer beweeglijke sfeer, die inspeelt op twee kernverlangens van de kijker: herkenning en vermaak. Dit is een knappe balanceer act door de makers. Helt een serie te zeer over naar herkenning, dan verliest deze eenvoudig aan spanning. Is een serie vooral spannend, dan heeft de kijker zelden tot nooit het gevoel ergens ‘thuis te komen’, zoals hij dat bij Flikken heeft. Met andere woorden: Flikken is precies knullig genoeg – de kijker hoeft zich nooit geïntimideerd te voelen, hij wordt nooit van zijn stuk gebracht – zonder dat de serie ooit lullig wordt.

Lees verder in VARAgids 5 vanaf bladzijde 20. Vanaf dinsdag 28 januari 2025 in de VARAgids-app op de mat en in de winkel. Nog geen abonnee?

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

Omschrijving *

Typ hier je reactie...


0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Ontvang elke werkdag de beste kijktips met de Avondeditie-nieuwsbrief

BNNVARA LogoWij zijn voor