Hoe maak je een geslaagde satire, wanneer het echte leven al een farce is?
Er zijn films waarvan je na tien minuten al weet dat het een lange zit gaat worden. In het geval van Don’t Look Up , een 138-minuten durende satire over het naderende einde van de wereld, is het een hele lange zit.
Wanneer astronomiestudente Kate Dibiasky (Jennifer Lawrence) op satellietbeelden een nieuwe komeet ontdekt, is haar hele team extatisch - de komeet wordt zelfs naar haar vernoemd. Tot haar leidinggevende, Dr. Randall Mindy (Leonardo DiCaprio), het verwachte traject van de komeet berekent. De conclusie: met 99,7% zekerheid zal de komeet over zes maanden en veertien dagen inslaan op aarde, met als resultaat het einde van al het menselijk leven.
Toch blijken maar weinig anderen hun zorgen en gevoel van urgentie te delen. ‘Laten we er zeventig procent van maken’, zegt president Orlean ( Meryl Streep ) gedecideerd. 99,7% is immers ook geen honderd. Orlean en haar stafchef, en tevens zoon, Jason (Jonah Hill), stellen sowieso voor gewoon nog even af te wachten, in ieder geval tot na de verkiezingen.
In uiterste wanhoop zoeken Kate, Randall en collega Dr. Teddy Oglethorpe (Rob Morgan, Daredevil , Stranger Things ) dan maar zelf de publiciteit, en wel in een praatprogramma van Jack Bremmer (Tyler Perry) en Brie Evantee ( Cate Blanchett ). Maar ook dat zet weinig zoden aan de dijk. Mensen zijn meer geïnteresseerd in de romantische status van popdiva Riley (Ariana Grande) dan in het einde der tijden.
Regisseur Adam McKay ( Vice , The Big Short ) windt er geen doekjes om: wij mensen verdienen het om te sterven. Maar wie een moderne variant van Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb verwacht, komt bedrogen uit. Daarvoor hakt McKay te veel met een botte bijl. Veel elementen zijn ook al lang door de werkelijkheid ingehaald, met name de invulling van president Orlean, een en al banaliteit en opportunisme. Armando Iannucci merkte het in de laatste seizoenen van Veep al: hoe buitenissig hij de fictieve (vice)president Selina Meyer (Julia Louis-Dreyfus) ook maakte, niets overtrof de realiteit van Donald Trump.
Ook techmagnaat Peter Isherwell (Mark Rylance, The Trial of the Chicago 7 , Bridge of Spies ) lijkt niet eens zo ver verwijderd van onze bestaande techgiganten. Zelfs zijn penisvormige shuttles zijn zo uit het leven gegrepen. Dat de komeet al snel wordt gepolitiseerd en zorgt voor een splitsing binnen de maatschappij – tussen de mensen die alles afdoen als nepnieuws en diegenen die blijven roepen dat ze alleen maar naar boven hoeven te kijken, naar de komeet die inmiddels toch echt niet meer te missen is – zal ook niemand verbazen.
Misschien stelde McKay zichzelf al op voorhand voor een onmogelijke opdracht. Want hoe maak je satire, wanneer het echte leven al een farce is?
Onze nieuwsbrief ontvangen? Iedere vrijdag de nieuwste series en films in je inbox! Meld je hier aan.
Don’t Look Up voelt vooral heel erg zonde. Zonde van de tijd, en van de acteurs. McKay heeft een heel arsenaal aan toptalent tot zijn beschikking (zelfs Timothée Chalamet komt nog voorbij, maar vraag me niet waarom), waarvan vijf Oscarwinnaars, en heeft ze kennelijk als enige taak meegegeven vooral zo overdreven mogelijk te doen.
Al snel wenste ik nog maar één ding: laat het alsjeblieft allemaal snel voorbij zijn! En toen waren er nog 128 minuten te gaan…