Column: The Rehearsal en het weinig zaligmakende streven naar perfectie

Foto credits: HBO

Veel Amerikaanse stellen die op het punt staan om te trouwen houden een zogeheten wedding rehearsal : een soort generale repetitie voor de grote dag. De huwelijksvoltrekking - zo hebben romantische films, tijdschriften en boeken ons geleerd - moet perfect zijn. De mooiste dag van je leven. Dankzij zo’n repetitie kan je derhalve kinken uit de kabel halen. Daardoor verdwijnt ook een groot deel van de spontaniteit en rijst de vraag: wat is perfectie? De Canadese komiek Nathan Fielder waagt zich aan deze vraag in The Rehearsal , een zesdelige reeks waarin hij mensen helpt grote toekomstige gebeurtenissen in hun leven te repeteren.

De laatste aflevering van het eerste seizoen van The Rehearsal ging afgelopen weekend in première bij HBO Max, en leidde direct weer tot verhitte discussies op sociale media. Fielder manipuleert namelijk de al dan niet nietsvermoedende personages die een rol spelen in zijn passieproject. In de eerste aflevering introduceert hij een New Yorkse docent die ooit tegen een vriendin loog dat hij een masterdiploma heeft. Sindsdien helpt ze hem bij het zoeken naar een andere baan. Hij wil haar echter opbiechten dat hij slechts een bachelorsdiploma heeft. Fielder helpt hem deze confessie te repeteren, onder meer door de plaats van handeling – een bar – in een filmstudio na te bouwen.

Niets mag aan het toeval worden overgelaten; daarom repeteert Fielder de eerste ontmoeting met de leraar eerst met een acteur. In een replica van het appartement van de leraar, dat hij ook heeft laten bouwen op een set. Zodat Fielder in de echte ontmoeting uiteindelijk ook een perfect gesprek in beeld kan brengen – zonder dat de leraar hiervan op de hoogte is. In de opvolgende afleveringen van The Rehearsal gaat de komiek telkens een stapje verder. Zijn geesteskindje is het droste-effect in televisievorm. Laag na laag wordt zorgvuldig weggenomen, totdat Fielder terechtkomt bij de kern.

Het is niet raadzaam om die ontwikkeling hier te omschrijven en bovendien moet je de serie met eigen ogen gaan zien. Maar wat er in The Rehearsal gebeurt is vergelijkbaar met de reactie die we hebben op goede humor. We voelen ons bedonderd en moeten lachen om het feit dat we op het verkeerde been zijn gezet. Fielder imponeert echter niet alleen met z’n diepzinnige grappen; hij weet ook te ontroeren. En na ontroerende passages zet hij opnieuw de kijker op het verkeerde been – op zo’n moment voel je je pas echt beetgenomen. Vandaar dat ik boze reacties op sociale media begrijp.

Sowieso vinden sommige critici dat Fielder de mensen – acteurs en non-acteurs – die hij in beeld brengt gebruikt of misbruikt voor zijn eigen gewin. De conclusies die je hieruit kunt trekken zijn wel mega-interessant. Zoals: waarom doen we alsof realitytelevisie – waar The Rehearsal evident naar knipoogt – is geworteld in de realiteit? En nog boeiender: in de laatste afleveringen zijn rollen weggelegd voor jonge kinderen die een versie van zichzelf mogen spelen: is dat wel verstandig, dat we en masse kindsterren proberen te maken? Bovenal maakt Fielder duidelijk dat dat eeuwige streven naar perfectie elk greintje menselijkheid uit de maatschappij rukt. Pervers of niet: The Rehearsal is one of a kind.