Column Claudia de Breij: Race naar de bodem

Die morgen, voor ze de ouders ging bellen met het slechte nieuws, las de juf een verhaaltje voor aan de groep.

‘Vandaag ga ik jullie vertellen over de schorpioen. Hij wilde de rivier oversteken en vroeg aan de kikker: “Mag ik op je rug?”. “Natuurlijk niet, gekkie,” zei de kikker. “Want dan steek je mij en dan ga ik dood.” “Nee joh,” zei de schorpioen. “Echt niet. Want dat zou stom zijn. Als ik jou steek dan ga jij dood en dan verdrink ik toch ook!” “Goed dan,” zei de kikker. De schorpioen klom op de rug van de kikker. “Mooi hier, hè?” zei de schorpioen. “Ik zie het niet echt want ik moet nogal flink zwemmen,” zei de kikker. “Het is echt heerlijk hoor,” zei de schorpioen. “Ik snap niet dat jij  er niet meer van geniet.” De kikker watertrappelde maar door, hij werd er moe van. Ineens, middenin de rivier, voelde hij een verschrikkelijke, stekende pijn. “Wat doe je nou?” gilde hij. “Heb je me nou gestoken? Maar dat is toch stom?” Vlak voor de kikker naar de bodem zonk, hoorde hij de schorpioen nog net zeggen: “Je hebt gelijk. Het is stom. Maar ik kan er niets aan doen; het zit in mijn aard.’ De kinderen keken de juf daas aan, ze gaf ze een stukje appel en pakte de lijst met namen van te bellen ouders.

‘Goedemiddag, met de kinderopvang. Spijker mag vanaf 1 september niet meer komen. Hij veegt zijn snotneus te vaak af aan de trui van de juf.’ Zou het zo gegaan zijn? We zullen het nooit weten. De gedupeerde ouders hebben te horen gekregen waarom hún kinderen zijn uitgekozen, maar die informatie wordt niet openbaar gemaakt. Hoe dan ook, kinderopvangorganisatie Ska in de provincie Utrecht zegt de lopende contracten van ouders in Amersfoort en omgeving op. In andere steden zal dit waarschijnlijk ook gaan gebeuren. Dit komt door het enorme personeelstekort in de sector. ‘Misschien los je dat op door mensen beter te behandelen en dito te betalen,’ denk ik vaak als het gaat over het gebrek aan personeel de kinderopvang/de beveiliging/ de zorg/de bagageafhandeling/ de horeca/waar dan ook. En misschien moet de overheid daar eens wat beter op toezien, zeker als het gaat om zorg-beroepen. Is er iets belangrijkers dan dat er goed gezorgd wordt voor je kleine kind? Waarom betaal je meer per uur aan de garagemedewerker die een nieuwe V-snaar in je auto zet dan aan crèchemedewerkster die je kind in slaap moet zingen? Wat is nou belangrijker, je auto of je kind?

Helaas hebben wij een overheid die denkt dat alles wel goed komt als je het aan de markt overlaat, en daardoor zijn er dus steeds meer kinderopvangorganisaties in handen van private equity-investeerders. Private equity betekent dat je aandelen koopt van bedrijven die niet beursgenoteerd zijn. Met privé-geld dus, zogezegd, van rijke mensen en bedrijven. Na een jaar of vijf verkoop je de investering met winst door.

De investering is in dit geval: de kinderopvang. Laat dat even tot je doordringen. Het kwetsbaarste wat je hebt, je kind tussen de nul en vier jaar, wordt opgevangen door mensen die de boel over vijf jaar door willen verkopen. Nou ja, niet opgevangen dus, want dat doen die schatten die voor veel te weinig salaris de luiers staan te verschonen en verhaaltjes voorlezen, maar die worden er over vijf jaar geen cent wijzer van. Sterker nog; waarschijnlijk gaat de volgende durfkapitalist het ook weer proberen met minder medewerkers en meer kinderen op de groep; ook die wil weer winst maken en doorverkopen. Dit is dus wat je noemt: de race naar de bodem. En ons kabinet laat het gebeuren, zonder in te zien dat zorg nooit gekapitaliseerd had mogen worden. Ben ik dan tegen zorg-ondernemers? Nee hoor, evenmin als ik tegen schorpioenen ben.

Meer Claudia de Breij? Lees iedere week haar column in de VARAgids!