Column Claudia de Breij: Ondernemen

In de krant lees ik over Ties. Ties is veertien,
en wil niets liever dan ondernemen. Hij weet nog niet met welk idee. Zijn doel heeft hij wel voor ogen: hij wil heel rijk worden. Miljarden verdienen. ‘Dan ben ik financieel vrij’, zegt Ties. ‘Ik wil alles kunnen en niet elke dag wat moeten’. Nu heeft Ties, met Dick Bos, een plaatselijke ondernemer, een begin gemaakt. Ze geven samen een cursus voor kinderen die ook willen ondernemen. Dick vond het prachtig. Ties begreep tenminste waar ondernemen écht over gaat, en dat wil hij andere kinderen ook leren. Ze hebben veel aanmeldingen. De oudste deelnemer is zeventien, de jongste zeven. Hun eerste gezamenlijke verdienmodel, vermoed ik, want je gaat zevenjarigen natuurlijk niet gratis leren hoe ze voor hun tiende hun eerste miljoen kunnen scoren.

Dick Bos vindt dat ondernemen gestimuleerd mag worden, lees ik in Algemeen Dagblad. Studenten
van hbo-opleidingen ondernemerschap die hij ontmoet leren het helemaal verkeerd, vindt Dick. ‘Van studenten die hier komen hoor ik altijd dat ze een wereldprobleem moeten oplossen, een maatschappelijk doel moeten hebben.’ Bos gruwt van de maatschappelijk verantwoorde doelen die scholen hun studenten opleggen. ‘Dát is niet ondernemen. Als je dat wel doet, supertof, maar dat is niet het doel van ondernemen. Met je bandje de wereld veroveren, zoals De Staat doet, dat is ondernemen.’

Ah. Mooi voorbeeld, Dick. De Staat is namelijk een nogal briljante band. Creatief, origineel, gedurfd. Daar kun je heel rijk van worden, van creatief en origineel en gedurfd zijn, maar dat is niet waar het mee begint. Het begint met lol in wat je kan. Ambitie om goed te zijn in wat je het liefste doet. Een publiek bereiken. Iets zeggen. Iets willen. Overigens kreeg De Staat in 2017 een subsi- die van de Nederlandse overheid (zeg maar: de echte Staat) om gederende een periode van vier jaar 944.800 euro in hun muziek te ste- ken. Ik vind dat goed, het komt ze toe, maar ondernemen en kunstsubsidie, ik weet niet of Dick die woorden vaak in één zin gebruikt. 

Arme Ties, die op zijn veertiende in de armen loopt van Dick, die helaas net als de rest van Nederland door twaalf jaar vvd-beleid is gaan geloven dat er niks zinvollers bestaat in het leven dan ‘ondernemen’. Ondernemen is niks. Ik bén ondernemer, nota bene. En het is leuk, ik heb er plezier in, het is geweldig. Maar het is een middel, geen doel. Je wilt iets, en daarom ga je ondernemen. Dat hoeft geen maatschappelijk verantwoord doel te zijn inderdaad Dick, maar een doel is toch wel leuk? Ties, lieve Ties, je wilt een volwassen vent zijn dus daarom spreek ik je ook zo aan: als jij nou eerst eens gaat bedenken wát je zou willen doen als je zegt: ‘Ik wil alles kunnen en niet elke dag wat moeten’. En ga dát dan doen. Dat wat je écht zou willen doen. Als je werk doet dat je ook zou willen doen als je er niet voor betaald werd, word je stinkend rijk. Neem het niet van mij aan, ik heb het van Oprah Winfrey. De rijkste vrouw van de wereld.