Billie Eilish: The World’s A Little Blurry: profiteren van en lijden onder beroemdheid

Je kan het op zijn minst dubieus noemen: ouders die van hun kind koste wat kost een ster willen maken. In Billie Eilish: The World’s A Little Blurry zien we een popster die liedjes zingt over levensfenomenen die ze misschien nog nooit van dichtbij heeft meegemaakt, omdat ze altijd bezig was met optreden, en met hoe ze gepercipieerd zou moeten worden door de buitenwereld. Van jongs af aan staat Eilish’ complete familie – pa, ma en broer – in het teken de muziekcarrière van de jongste telg uit het gezin. Documentairemaker R.J. Cutler toont in de documentaire hoe Eilish profiteert van en lijdt onder haar beroemdheid.

Ergens aan het begin van de film drukt Eilish’ moeder haar dochter op het hart dat ze met hulp van haar ouders echt niet zal verworden tot een zelfverwoestende junkie. Verderop in de documentaire vertelt ze in tranen hoe Eilish worstelt met haar mentale gesteldheid. Nergens stelt Cutler de vraag: waarom kap je er niet mee? Waarom trek je niet aan de handrem? Die vraag hoeft ook niet gesteld te worden: het staat buiten kijf, het is voelbaar in elk frame, dat de financiële voordelen zwaarder wegen dan de psychologische en fysiologische - Eilish zit op een geven moment aan de zuurstof - bijeffecten.

In dat opzicht is de documentaire een toonbeeld van Amerikaanse hypocrisie: het hoogst haalbare is in een dure auto rijden, alle obstakels die hieraan voorafgaan neem je voor lief. Of zoals Eilish’ vader op een gegeven moment zegt: ‘We leven in ontkenning.’ In dat opzicht zijn er gelijkenissen tussen de geruchtmakende documentaire over Britney Spears die recent werd uitgezonden en Eilish’ beslommeringen. Omdat ook Cutlers film onomwonden aantoont dat Eilish en haar broer, die haar muziek produceert, van meet af aan op zoek zijn naar een hit, naar muziek die fijn in het gehoor ligt.

Billie Eilish: The World’s A Little Blurry draait in die zin vooral ook om de kunst van het schrijven van een hit. Eilish heeft zonder meer muzikaal talent en beschikt over een unieke stem. Maar Cutler slaagt er niet in om het artistieke proces erachter te ontmaskeren, de werkelijke drijfveren van Eilish en haar broer. Misschien wel omdat die zo goed als ontbreken; omdat we in deze postmoderne wereld artiesten hebben die muziek zijn gaan maken ómdat ze willen proeven aan de faam. De muziek is voor Eilish het instrument om dat te bewerkstelligen, daarmee bereikt ze in een klap een groot publiek.

Onderwijl probeert Cutler, in interviews en via blikken achter de schermen, wel te duiden waar Eilish bijvoorbeeld door geïnspireerd is, maar het blijft aan de oppervlakte. Misschien ook wel door de cameravoering en de montage: veel beeldmateriaal is vanaf de schouder gefilmd en zou niet misstaan in reality-tv; veel ontboezemingen worden ineens afgekapt. Er zit zelfs een pauze midden in de film, waarmee de spanningsboog van de beoogde kijker wordt beschimpt, of gerespecteerd, het is maar hoe je het ziet. Duidelijk is in ieder geval dat je na ruim twee uur nog steeds geen idee hebt wat Eilish drijft.