Logo VARAgids
Alles over tv, series, films en podcasts

Huilen lukt Berend Boudewijn niet meer, maar een boek schrijven over 'zijn' gemist wel.

16-10-2023
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
6913 keer bekeken
  •  
interview_42

Door Erik Dijkstra

Toen de VARAgids belde met de vraag of ik Berend Boudewijn wilde interviewen, hoefde ik daar niet lang over na te denken. Velen zullen hem kennen als de man van Martine Bijl. Maar de inmiddels 87-jarige Boudewijn regisseerde en presenteerde zelf talloze programma’s. Van de intocht van de Beatles in Nederland, via quizshows waar toen nog vele miljoenen mensen naar keken, tot talloze theaterstukken. Zonder veel overdrijving zou je mogen zeggen dat Berend Boudewijn een levende legende is in de Nederlandse televisie- en toneelwereld. En er is nog iets dat we allebei gemeen hebben: in een zwart-wit verleden was BB de presentator van Per seconde wijzer. De aanleiding om hem nu te spreken is een boek dat hij onlangs schreef: Wie houdt je warm in de winter? Het verhaalt over een man op leeftijd die zijn onlangs overleden vrouw mist. Hij is alleen achtergebleven in een groot huis en beziet zijn leven. Herinneringen buitelen over elkaar heen en zijn niet altijd even betrouwbaar maar getuigen steeds van een lang en gelukkig huwelijk. Ik spreek Berend Boudewijn in het kantoor van zijn uitgeverij, aan een Amsterdamse gracht.

Wilt u de eerste zin uit uw nieuwe boek voorlezen?
Daar zit meneertje dan in zijn grote huis, alweer drieënhalf jaar alleen. Zo zat hij te denken. Zo zag hij zichzelf zitten. Ik had die eerste zin een beetje intuïtief opgeschreven. Na dat begin kwam er weer wat en daarna weer wat. Ik merkte dat ik het prettig vond om steeds weer naar die plek te lopen en wat te schrijven. Ik ben heel blij met het eindresultaat. En ja het is bewust in de derde persoon geschreven. Als het over ‘ik’ gaat, dan wordt het onwaarachtig en sentimenteel. Nu is er afstand, dat maakt het leesbaar. Ook wel prettig is dat je niet meteen aan specifieke mensen denkt. Dat maakt het ook herkenbaarder hoop ik. Al denk ik niet dat er veel lezers zijn die denken: Goh wie zou die vrouw toch zijn?
Die vrouw is natuurlijk Martine Bijl. De presentatrice, actrice en schrijfster die in 2019 overleed. Boudewijn en zij waren samen sinds het begin van de jaren 90 en ze waren elkaars grote liefde. Ze leerden elkaar kennen toen Boudewijn een voorstelling van haar regisseerde. 

Wanneer werden jullie verliefd op elkaar?
Eerst was er een hele tijd waarin we van elkaar dachten: zij vindt mij toch niks. En hij vindt mij niks. Maar bij een try-out van een voorstelling in een provincieplaatsje gingen we een keer een eindje wandelen. En toen heel besmuikt, één schuchter kusje. We waren niet zulke waaghalzen. Nou ja en toen werd het onafwendbaar. 
De man op leeftijd in het boek herinnert zich voortdurend details die de diepte van hun relatie voelbaar maken. Dat hun trouwdatum de code was voor hotelkluisjes. Hoe ze thuiskwamen van een meubelpaleis met een tamelijk lelijke bank. Omdat ze dachten de ander daar een plezier mee te doen. Wandelingen, stedentrips, gesleep rond het huis. Musea waar zij na zalen gedrentel steevast op het café afstevende met de vaste opmerking: ‘Ik wil alleen wandelen als ik daarna een pannenkoek krijg’.

Het viel me op dat er zoveel mooie intieme dingen over jullie relatie in staan. Tot die lelijke bank aan toe. Hebt u die bank nog?
Ja, tot twee keer toe kwamen we thuis met zo’n lelijk ding! Ze staan er nog, allebei met een grand foulard er overheen. Twee voor de zomer, twee voor de winter. Handig voor de stomerij zei ze dan. De dagelijkse dingen mis ik het meest. Al die zaterdagse kranten en dan op zondagochtend een eitje eten. Dat het dan twintig minuten stil is. En dan opeens roepen: moet je nou kijken wat die en die hier beweert! Ach het zijn die kleinigheden die zo waardevol zijn. Het detail geeft meer inzicht dan die hele grote zaken. De intimiteit van die knullige dingen. Die waren toch wel heel erg leuk. Tja ik ben nu enorm veren in de reet van onze relatie aan het steken, maar we waren heel vervlochten en toch gaven we elkaar de ruimte. We hadden het gewoon ontzettend fijn. 

Op een septemberochtend in 2015 werd Martine Bijl geveld door een hersenbloeding. Tijdens het herstel wordt ze nóg een keer getroffen, terwijl ze de trap af loopt. Op 30 mei 2019 overlijdt ze. In zijn boek beschrijft Boudewijn hoe de hoofdpersoon soms even moet rusten op de lange trap naar de slaapkamer terwijl hij die onheilsplek liefst zo snel mogelijk zou passeren.

‘Het gekke is dat dat ook wel weer slijt. Zo’n plek in het huis. Ik heb meer moeite met de kleine dingen. Ik heb onlangs pas alle kleding weggedaan. In het atelier is alles nog precies zoals het was. Maar let op, in mijn boek is het een anoniem iemand. Daarom kan ik er nu zo moeiteloos over praten. En je moet je dingen als verdriet en eenzaamheid ook niet toe-eigenen. Er zijn duizenden voordeuren in Nederland waarachter iemand in z’n eentje zit. Ik hoop dat mensen er iets in herkennen.’

Lees verder in VARAgids 42 vanaf bladzijde 8

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

Omschrijving *

Typ hier je reactie...


0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Ontvang elke werkdag de beste kijktips met de Avondeditie-nieuwsbrief

BNNVARA LogoWij zijn voor