Een zomer zonder talkshows: 'Het is al raar als er op bepaalde dagen geen krant verschijnt'

Niet alleen SBS en RTL, maar ook de NPO zendt deze zomer voor het eerste sinds 2016 geen talkshows uit. En dat terwijl een deel van de wereld in brand staat. Er is een plan B.

Mijn journalistieke hart bloedt,’ zegt presentator Charles Groenhuijsen met enig gevoel voor drama. ‘We gaan tweeënhalve maand tegemoet zonder één enkele talkshow. Straks zitten we met zijn allen live naar synchroonzwemmen en ritmische gymnastiek te kijken. Dat vind ik allemaal prima, maar onder- tussen staat onder meer in Gaza en Oekraïne de wereld in brand – en we weten absoluut niet of de brandweer erin zal slagen dat de komende maanden enigszins onder controle te krijgen. Daarbij zitten we in de aanloop naar een van de belangrijkste Amerikaanse verkiezingen uit de recente geschiedenis, waar veel op het spel staat. Er komt bijvoorbeeld een uitspraak aan van het Supreme Court over de immuniteit van Donald Trump voor federale misdrijven. Dat is van gigantische betekenis. En in Nederland hebben we een nieuw kabinet. Al die tijd zitten wij zonder talkshows waarin we het nieuws van de dag kunnen bespreken – hoeveel waardering ik ook heb voor de collega’s van het Journaal, Nieuwsuur en EenVandaag. In zo’n volle sportzomer kun je prima denken aan een programma waarin je nieuws en sport met elkaar vermengt, iets wat we in 1990 ook gedaan hebben rond het WK Voetbal in Italië. Waarin je de kijker aan het eind van de avond over al die zaken op een aangename manier bijpraat. Dat werkte toen heel goed. Je moet natuurlijk niet twintig minuten gaan praten met de directeur van het Centraal Planbureau over de economie. Maar als er belangrijk nieuws is, blijven de sportkijkers daar heus wel voor zitten.’

Vanaf half juni is omroepland grotendeels talkshowloos. Ja, we krijgen Humberto à Paris (RTL), De Oranjezomer (SBS 6) en bij de NPO Studio Fussbal, De avondetappe en Studio Parijs – allemaal talkshows over sport. Maar de meeste talkshowhosts verdwijnen een paar maanden van het scherm. Ook kijkcijferspecialist Tina Nijkamp betreurt dat. ‘Ik vind het een rijk gevoel als je kunt kiezen tussen meerdere talkshows. Zelf kijk ik graag naar live televisie. Programma’s als Boulevard, Vandaag Inside, de talkshows van RTL, Op1 en soms Sophie & Jeroen horen daarbij. Die actuele programma’s doen het ook goed qua kijkcijfers. Ik snap wel dat de NPO de komende tijd ruimtegebrek heeft in de programmering, met de rechten van al die sportevenementen. Maar het ontbreken van talkshows kan een groot gemis worden als er belangrijke gebeurtenissen plaatsvinden. De zomer is geen komkommertijd, de afgelopen twintig jaar vonden veel grote gebeurtenissen juist plaats in de zomer. Zeker voor de publieke omroep vind ik het belangrijk dat je mensen op verschillende manieren informeert. Stoppen is ouderwets, die dagelijkse duiding mag niet ontbreken – zeker nu de kijktijd toch al onder druk staat. Een talkshow op NPO 2 had prima gekund. Na het verhuizen van De slimste mens heeft NPO 2 geen enkel programma meer dat scoort – zelfs de cijfers van Nieuwsuur zijn flink ingezakt. Dus die zender kan een opkikker gebruiken. De sportprogramma’s gaan ongetwijfeld goed bekeken worden, maar de liefhebbers van talkshows over het nieuws komen nergens meer aan hun trekken. Niks in de vooravond en niks op de late avond. Misschien dat Humberto à Paris nog het meest op een normale talkshow gaat lijken – daar ben ik benieuwd naar. Als er echt iets gebeurt op het wereldtoneel zal Humberto dat zeker niet uit de weg gaan.’

Een van de presentatoren die deze zomer geen talkshowtafel leidt, is Jeroen Pauw. Pas in september keert hij terug in de latenight-opvolger van Sophie & Jeroen. ‘Ik ga even rustig aan doen. Beetje lezen, wat dingen voor mijn productiemaatschappij TVBV. Die relatieve rust is prettig, maar het is een beetje vreemd dat er geen talkshows zijn. De NPO heeft hierin een extra verantwoordelijkheid. Ik vind het al raar als er op bepaalde dagen – zon- en feestdagen – geen krant verschijnt. Als straks het kabinet op het bordes staat, is er geen talkshow meer die daarover praat. Ik suggereer niet dat de wereld er anders uitziet met talkshows erin, je moet dat relativeren. Maar wanneer je vindt dat een talkshow onderdeel is van de journalistieke opdracht van de NPO dan moet je ervoor zorgen dat je er bent, ook in de zomer. Dit zegt iets over de journalistieke programmering van de NPO op dit moment, die is niet al te sterk.

Lees verder in VARAgids 25, bladzijde 20. Vanaf dinsdag 18 juni 2024 te koop in de winkel.