A Very British Scandal S01E01: in alle opzichten zéér Brits (en goed)

Foto credits: Sony Pictures Television / BBC

In navolging van The Trial of Christine Keeler (2019-2020) – over de Profumo-affaire; de relatie tussen een model en een minister - staat in A Very British Scandal opnieuw de positie van een vrouw in de roerige jaren zestig centraal. Margaret Whigham (Claire Foy) – de telg van een rijke familie - scheidt in 1947 van haar eerste echtgenoot en huwt enkele jaren later Ian Campbell (Paul Bettany), de hertog van Argyll. In 1963 wordt de scheiding tussen de twee breed uitgemeten in de pers. Drugsverslaving, omkoping en verschillende affaires zouden funest zijn geweest voor de echtelijke band.

Scenarist Sarah Phelps (vooral bekend van haar Agatha Christie-verfilmingen, zoals And Then There Were None uit 2015) en regisseur Anne Sewitsky tonen dit alles vanuit het (vrouwelijke) perspectief van Margaret. Foy speelt allesbehalve een perfecte vrouw: binnen en buiten het huwelijk ontpopt ze zich als een schuinsmarcheerder, en daarnaast is ze buitengewoon ijdel – dat facet van haar persoonlijkheid wordt op ontroerende wijze geïllustreerd wanneer ze haar schoonheid voor de restauratie van het kasteel van de hertog laat vereeuwigen op een schilderij. Margarets echtgenoot wordt, in de eerste aflevering, daarentegen juist afgeschilderd als een kwelgeest.

Margarets gestotter is volgens hem ‘buitengewoon charmant’, behalve als ze iets onplezierigs te melden heeft. Ook blijft zijn ex-vrouw voortdurend binnen beeld; zij blijft de moeder van zijn zoons en de oudste zoon zal ooit, in tegenstelling tot Margaret, alles erven - een ironisch idee, aangezien Margaret op een gegeven moment verschillende van Campbells rekeningen betaalt.

Phelps schetst met verve het verschil tussen Margaret en haar man. Zij komt uit een rijk gezin en noemt haar vader ‘daddy’; Campbells zoons noemen hun vader ‘father’. Wat een verschil in warmhartigheid. Saillant is ook dat in dit verhaal niet de vrouw maar de man op zoek is naar een ‘trophy partner’. Ook saillant is dat Campbells ex, wanneer ze verneemt van het huwelijk van Campbell met Margaret, tegen een vriendin stelt dat ‘zij haar vernedert’. Waarop de vriendin repliceert: ‘Nee, hij vernedert jou.’ Kortom, A Very British Scandal draait om het rechtzetten van patriarchale misverstanden (ze was getrouwd met hem en hij kiest ervoor om met een ander verder te gaan).

Ook de bij vlagen klinische en cynische Britse humor valt op, zoals boven geïllustreerd. Of wanneer een familielid van Margret de gedragingen van de jongedame – die graag vrije seks heeft met mannen – vergelijkt met het gedrag van een bonoboaap. Gelukkig pareert Margaret dan met: ‘Ik ben goed in seks’. Zo van: ben je jaloers? Een onomwonden antwoord daarop is dat vrouwen destijds misschien wel jaloers waren op Margarets vrijgevochten inborst, maar waarschijnlijk niet op de negatieve aandacht die ze kreeg. Dat wordt allemaal nauwgezet verbeeld in het drieluik dat er - volgens Brits gebruik – ook buitengewoon detailrijk en sfeervol uitziet.