Alle connecties uit aflevering 5, seizoen 4: Maan
The Connection, aflevering 5: MAAN
De hoofdconnectie van aflevering 5 was ‘maan’. Hieronder lees je van alle antwoorden wat die met de maan te maken hebben en hoe deze connectie zit!
MOHAMMED
In een bekend verhaal rond de profeet Mohammed wordt de maan in tweeën gespleten. Mohammed vraagt aan Allah, op verzoek van een aantal ongelovigen, om een wonder te verrichten en de maan te breken. Aan de hemel verschijnt vervolgens een gespleten maan, wat het bestaan van Allah bevestigt.
INDONESIË
De maan speelt een grote rol in de cultuur van het Indonesische eiland Bali. Een van de oudste archeologische voorwerpen van het eiland is ‘de maan van Bali’, een grote trommel die volgens de legende eerst een maan was, uit de hemel is komen vallen en eenmaal op de aarde veranderde in een trommel. Op Bali gebruikt men ook een andere maankalender, waardoor een Balinees jaar maar 210 dagen duurt. En elke maand worden er overal op het eiland vollemaan-ceremonies gehouden omdat men gelooft dat de maangod, Chandra, zich aan de hemel laat zien in de gestalte van een volle maan.
GODSDIENST
De maan is een belangrijk symbool in meerdere godsdiensten. Denk aan de Griekse godin van de maan, Luna, en haar Romeinse tegenhanger, Selena. Ook in het hindoeïsme is er een maangod, Chandra. In de christelijke kunst staat Maria vaak op een maansikkel als symbool van kuisheid, en Boeddha werd geboren bij volle maan. Vooral in de islam speelt de maan een grote rol: de islamitische maankalender volgt de schijngestalten van de maan en de wassende maan is daarom samen met de vijfpuntige ster het symbool van de Islam.
ISLAM
De wassende maan is het symbool van de islam, omdat de maan de islamitische kalender bepaalt: elke nieuwemaan markeert het begin van een nieuwe maand. De maan komt dan ook terug op de nationale vlaggen van meerdere islamitische landen.
DRAAIEN
De maan draait om de aarde en om haar as.
ZINGEN
Maan de Steenwinkel is een bekende zangeres.
BATTLE
De race tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten om als eerste iemand op de maan te zetten staat ook wel bekend als ‘the battle for the moon’. Er is ook een documentaire die hierover gaat, met de titel 'Space Race: The Battle for the Moon'.
THE VOICE
Zangeres Maan won het zesde seizoen van The Voice of Holland.
WOLF
Wolven huilen vaak 's nachts met hun kop richting de maan, daarom denken mensen dat er een verband is tussen de maanstanden en wolvengehuil, maar daar hebben experts geen bewijs voor kunnen vinden. In folkloristische verhalen is de link tussen wolven en de maan wel duidelijk aanwezig. Zo zouden weerwolven mensen zijn die met volle maan veranderen in een bloeddorstige wolf.
WENEN
Volgens de overlevering stamt de croissant uit Wenen. Na het verslaan van het Ottomaanse leger in 1683 werd daar een broodje in de vorm van een halvemaan gebakken. De Ottomanen hadden die immers op de vlag staan. Dit broodje kreeg de naam ‘kipferl’. Een Weense bakker introduceerde de kipferl in zijn bakkerij in Parijs en maakte een variant met een soort bladerdeeg. De Parijzenaren noemde het broodje ‘croissant’, afgeleid van ‘crescent’, een woord dat de vorm van de halvemaan omschrijft.
TRANEN
'Tears from the moon' is een liedje van Sinead O'Connor met de Canadese act Conjure One.
Het is ook een parfum van Gucci.
HUILEN
Het is een bekend beeld: wolven die huilen naar de maan.
BLOED
Als de aarde precies tussen de zon en de maan komt te staan, werpt onze planeet een schaduw op de maan. De atmosfeer van de aarde werkt dan als een soort filter die vooral de oranje en rode kleuren doorlaat, waardoor de maan er rood uitziet. Wij noemen dat een ‘bloedmaan’.
ZEE
Eb en vloed in de zee ontstaan hoofdzakelijk door de aantrekkingskracht van de maan.
ROOS
Hele generaties zijn opgegroeid met ‘maan-roos-vis’, de eerste drie woorden van de ‘Veilig leren lezen’-methode voor het leesonderwijs, de moderne opvolger van het ouderwetse ‘aap-noot-mies’-leesplankje.
ROOD
De maan kan er op bepaalde momenten rood uitzien. Dit wordt een bloedmaan genoemd.
STEVEN SPIELBERG
Steven Spielberg is een van de oprichters van Dreamworks, de bekende productiemaatschappij met een maan met een vissend jongetje erop in het logo. En Steven Spielberg reserveerde ooit ruimte in een spaceshuttle van NASA, om beelden te kunnen maken van de maan die hij wilde gebruiken in een sciencefictionfilm.
VINGER
Ook op je vingers is de maan te vinden! De lunula, een woord dat letterlijk 'maantje' betekent, is namelijk het witte halve maantje dat je kunt zien aan de onderkant van je vingernagels.
AARDE
De maan is de enige natuurlijke satelliet van de aarde.
TELEFOON
Op 20 juli 1969 pleegde de Amerikaanse president Richard Nixon ‘the first phonecall to the moon’: hij sprak telefonisch met de astronauten die zich in de Apollo 11 bevonden en diezelfde dag voor het eerste voet op de maan zouden zetten. Overigens werkt het telefoonmerk Nokia mee aan een project van de NASA om video- en audio-communicatie tussen astronauten op de maan makkelijker te maken. Dit jaar moet er eindelijk een missie naar de maan gaan die dit mogelijk maakt, maar wanneer precies is nog niet bekend.
SESAMSTRAAT
Een bekend liedje uit Sesamstraat is ‘De maan is een koekie’ van Koekiemonster. Ook Ernie zong een lied over de maan: ‘Ik blijf niet graag lang op de maan’.
OSCAR
De film 'Killers of the Flower Moon' met Leonardo DiCaprio was dit jaar met 10 nominaties een van de meest genomineerde films bij de Oscars, maar won er niet één. De film 'Moonlight' won er in 2017 wel drie, waaronder die voor beste film en de film 'Moonstruck' met Cher won er in 1988 ook drie.
FIETS
De moonbike is een soort fiets waarmee je over sneeuw kunt fietsen.
MICHAEL JACKSON
De moonwalk werd in 1983 wereldberoemd toen Michael Jackson hem demonstreerde tijdens een tv-special ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van Motown. De dansmove is vernoemd naar de maan omdat er een illusie gecreëerd wordt van gewichtloosheid, zoals astronauten op maan ervaren.
E.T.
Op de beroemde filmposter van E.T. fietst E.T. met zijn vriendje Elliott voor de maan langs.
CROISSANT
Het croissantje heeft niet zomaar deze naam gekregen. Het is afgeleid van het woord ‘crescent’, dat wordt gebruikt om de vorm van de halvemaan te omschrijven.
GOLDBAND
Karel Gerlach van Goldband heeft een relatie met Maan, en Maan zong samen met Goldband.
SIKKEL
De wassende maan heeft een sikkelvorm.
ROVERS
Maanrovers zijn voertuigen om mee over de maan te rijden. En 'Maanrovers' is ook een boek van Paul van Loon.
BILLEN
Je blote billen laten zien wordt ook wel ‘mooning’ of ‘moonen’ genoemd. Al in de 18e eeuw was ‘moons’ slang voor blote billen.
ZAAD
De zaadbol van de bolpapaver wordt ook wel maanbol genoemd en het zaad dat we daar uithalen, noemen we maanzaad.
KWARTIER
Het eerste en het laatste kwartier zijn namen voor schijngestalten van de maan.
NIEUWE
Als het nieuwemaan is, zien we de maan amper, omdat we dan alleen de schaduwzijde van de maan zien.
PINK FLOYD
Pink Floyd brak door bij het grote publiek met het album 'Dark Side of the Moon'.
APOLLO
Apollo is de naam van de Amerikaanse maanmissies.
KRATER
De maan zit vol met kraters. Deze zijn veroorzaakt door de inslagen van meteorieten.
VOLLE
Een keer per maand is het vollemaan: we zien dan de hele verlichte helft van de maan.
