Alle connecties uit aflevering 2, seizoen 3: Bier

De hoofdconnectie van aflevering 2 was ‘bier’. Hieronder lees je van alle antwoorden wat die met bier te maken hebben.

De Belgische biercultuur geldt als de meest verfijnde van de wereld en is zelfs door UNESCO als cultureel erfgoed aangemerkt. De variatie aan Belgische bieren is enorm: meer dan 250 bierbrouwers zorgen voor meer dan 1600 soorten bier.

Vader Abraham stond in 1978 samen met de Smurfen op 5 in de Top 40 met het lied ‘Smurfenbier’, bier waar je volgens de tekst niet dronken van wordt, maar wel plezier van hebt. In die andere bekende hit van hem, 'Het kleine café aan de haven', wordt ook over bier gezongen: "de wereldproblemen worden tussen twee glazen bier opgelost”. Overigens wordt in een brouwerij in Sint-Michielsgestel, Noord-Brabant, al sinds 1994 het biertje ‘Abraham’ gebrouwen.

Door aan bier spirulina (een voedingssupplement op basis van algen) toe te voegen, wordt bier blauw van kleur. Vorig jaar werd door een bierbrouwer uit Noord-Frankrijk zo’n blauw biertje gelanceerd. Overigens was blauw bier al in 2014 in Japan te krijgen: toen werd het verkocht om het nationale elftal van Japan – met blauwe thuisshirts - tijdens het WK Voetbal in Brazilië te steunen. Tot slot: op het Oktoberfest, het bekende bierfestival van München, is de kleur blauw overal aanwezig. Blauw en wit zijn namelijk de officiële kleuren va het festival omdat het de kleuren zijn van de vlag van Beieren. Overigens is het verstandig altijd met mate te drinken, anders word je ‘blauw’, oftewel dronken. 

Evenementenbier wordt wel smurfenbier genoemd. Naast een liedje van Vader Abraham is 'Smurfenbier' ook een cocktail op basis van onder andere Blue Curaçao en 7Up.

In Tegelen werd in 1884 het trappistenklooster Ulingsheide gesticht door paters uit het Belgische Westmalle. Om in hun eigen levensonderhoud te voorzien brouwden ze hun eigen Trappistenbier. In het klooster wonen al lange tijd geen paters meer, maar op het binnenplein van de abdij wordt wel jaarlijks het bier- en vertierfestival gehouden.

Blond bier is een van de meest gedronken bieren ter wereld. Het dankt aan zijn naam aan de mooie goudgele kleur.

André Hazes, zelf een liefhebber van bier, bedacht de term BVO'tje: het biertje voor onderweg.

Chantal Janzen bracht in 2023 met rapper Donnie een schlager uit over Schultenbräu, een biermerk uit de lagere prijsklasse.

Koning Willem-Alexander kreeg in zijn studententijd de bijnaam Prins Pils, omdat hij een aantal keer in het openbaar met een pilsje in zijn hand was gezien.

Volgens een legende uit de Ardennen is een Chouffe een dwerg met een rode muts, die zijn naam dankt aan het gehucht Achouffe, vlakbij het stadje Houffalize in de provincie Luxemburg. De Chouffe-dwerg werd in de jaren 80 de bekende mascotte van het biermerk La Chouffe.

Appelbier is een fruitbier dat de oude Kelten al dronken tijdens hun oogstfeesten. Het is nog steeds verkrijgbaar.

Een glas limonade met een scheut bier erdoor wordt een sneeuwwitje genoemd.

Het is een bekend verschijnsel: van het drinken van bier moet je veel plassen. Dat heeft te maken met het antidiuretisch hormoon, ook wel bekend als het plashormoon, dat normaal gesproken de urineproductie afremt zodat je niet de hele dag op de wc zit. Maar de alcohol in bier verstoort dit systeem en zorgt ervoor er meer urine wordt geproduceerd. Omdat in bier ook nog eens veel water zit, raakt je blaas sneller vol en moet je dus vaker naar wc. Irritant, maar ook gevaarlijk: het lichaam kan uitdrogen. En dat zorgt weer voor een heftige kater de volgende dag.

De bierkaart is de kaart waarop alle biersoorten staan die in een horecagelegenheid te krijgen zijn.

Een duikboot is een glas bier met een glaasje jenever op zijn kop in het glas.

De meest gedronken biersoort ter wereld is geel van kleur. Bekende bijnamen van bier zijn dan ook ‘goudgele rakker’ en ‘spa geel’.

Bier is de populairste drank in Duitsland en onlosmakelijk verbonden met de Duitse cultuur. Duitsland is een van de grootste bierproducenten en -consumenten van Europa en brouwt al 500 jaar bier volgens het Reinheitsgebot. Dit is de oudste nog bestaande warenwet ter wereld en dicteert dat bier alleen mout gerst, water en hop mag bevatten.

De bierfiets is een tandemfiets waar een toog op bevestigd is. Zo’n 10 tot 20 mensen kunnen, terwijl ze voor de aandrijving zorgen, genieten van een vers getapt biertje. Het is overigens een Nederlandse uitvinding: twee broers bedachten in 1997 een originele manier om mee te rijden aan de optocht tijdens Koninginnedag. Inmiddels is de bierfiets vooral in grote steden populair tijdens vrijgezellenfeestjes, al zijn ze vanwege de overlast niet overal even geliefd.

Beeld: inyucho op Flickr, link

München staat bekend als de stad waar elk jaar het Oktoberfest plaatsvindt, het grootste en bekendste bierfestival ter wereld.

Beeld:uk:Користувач:Gutsul, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=322189

The Dictator is een IPA-biertje.

Een biersnor is de ‘snor’ die op je bovenlip achterblijft na het nemen van een biertje met een schuimkraag.

In 2011 ontdekten biologen dat mannetjes van een Australische keversoort probeerden te paren met weggeworpen bierflesjes. Het ging om bruine flesjes met een geribbelde onderkant die waarschijnlijk gelijkenissen vertoonde met het schild van de vrouwtjes. De biologen kregen voor hun onderzoek in 2011 de Ig Nobelprijs uitgereikt, een prijs voor wetenschappelijk onderzoek waarvan het nut niet direct duidelijk is. Er is overigens ook een keversoort, de schorskever, die op de geur van bier afkomt. In Engeland leverde dit hem de bijnaam ‘beer bug’ op.

Bruin bier is een biertype dat traditioneel wordt gebrouwen met pure bruine mout. Tegenwoordig is de basis een bleke mout waar donkere mouten aan worden toegevoegd. De kleur is donkerder en de smaak zoeter dan van blond bier.

Bier kan ‘doodslaan’, dan is al het schuim verdwenen. Wat niet veel mensen weten: de schuimkraag heeft een functie. Het werkt als een soort isolerend deksel dat voorkomt dat het koolzuur in het bier vervliegt. Om te voorkomen dat je biertje doodslaat, is het belangrijk een schoon glas te gebruiken: zeepresten zorgen er namelijk voor dat de gasbelletjes in het schuim knappen.

Zelfs Adolf Hitler heeft een connectie met bier. Hoewel hij zelf geheelonthouder was, hield hij geregeld toespraken in de bierkelder van de Bürgerbräukeller in München. In november 1923 verkondigde hij vanuit deze kelder dat de Duitse revolutie was begonnen. Het was een poging tot een staatsgreep die bekend is komen te staan als de Bierkellerputsch.

Zanger Mart Hoogkamer heeft een ‘bierclausule’ in zijn contract: als hij tijdens het optreden bier over zich heen krijgt, mag hij de show voortijdig beëindigen. In het verleden liep hij tijdens een show daarom al vaker weg na het ontvangen van zo’n ‘bierdouche’ vanuit het publiek.

Corona is een Mexicaans biermerk.

Youp van ’t Hek maakte tijdens zijn oudejaarsconference van 1989 grappen over het toen nieuwe alcoholvrije biermerk Buckler. Het imago van het bier liep hierdoor zoveel schade op dat het in Nederland van de markt gehaald werd.

Stout is van oorsprong een Engelse biersoort. Het is donker tot zwart van kleur en smaakt enigszins branderig en bitter. De naam heeft overigens niets te maken met het Nederlandse woord stout. In het Engels betekent het vrij vertaald zoiets als ‘krachtig’.

Het is bekend er in de Middeleeuwen vooral bier werd gedronken in plaats van water. Er wordt weleens gedacht dat dat was omdat het water te vervuild was, maar het had waarschijnlijk vooral te maken met de status van water: dat was voor dieren. Gemiddeld dronk een middeleeuwse Nederlander een liter bier per dag. Overigens werd dit bier vaak thuis gebrouwen en lag het alcoholpercentage daarom een stuk lager.

Frans Hals schilderde in de 17e eeuw een schilderij van een vrouw met een metalen bierkroes haar hand. Het schilderij is bekend komen te staan als Malle Babbe, wat overigens ook de titel is van een bekende hit van Rob de Nijs. In de tekst van dit lied passeert bier ook nog de revue: “En bij nacht in de kroegen hier, gaat je naam in ‘t rond bij het blond schuimend bier”. 

Het ‘biertje voor onderweg’, oftewel het BVO'tje, is een bekend begrip, zoals eerder vermeld ooit geïntroduceerd door André Hazes.

Een fluitje is een smal soort bierglas. De naam is afgeleid van ‘flûte’, het Franse woord voor fluit én voor een smal champagneglas.

Een bierpul is een dikwandig bierglas met oor.