Wie is Gijs Groenteman? 'Balanceert tussen serieuze interviewer en ironische presentator' | Groenteman op Zondag

Gijs Groenteman stapt in de voetsporen van zijn moeder met het nieuw cultuurprogramma Groenteman op Zondag. In gesprek met onder andere moeder Hanneke Groenteman, partner Aaf Brandt Corstius en side-kickvriend Marcel van Roosmalen.

Moeder Hanneke Groenteman presenteerde tussen 1994 en 2001 het kunst- en cultuurprogramma De Plantage
‘Het is heel gek om aan mij te vragen of Gijs de gedroomde presentator is voor zo’n programma, maar als moeder ben ik ontzettend trots op de dingen die hij doet. Als ik tegen mensen zeg dat hij de beste interviewer is die we hebben, dan vind ik dat echt. Het is best leuk dat hij in mijn voetsporen treedt, maar ik zou vooral het omgekeerde verschrikkelijk vinden: dat je kind zegt dat hij nooit zou willen doen wat jij doet. Ik ben dus blij dat Gijs houdt van het vak waar ik zo van hou.'

'In mijn ogen doet hij het veel beter dan dat ik het ooit gedaan heb. Ik kijk en luister naar vrijwel alles wat hij doet, echt omdat ik dat heel erg leuk vind. En in Met Groenteman in de kast en De grote Harry Bannink podcast vind ik hem een ontzettend goede interviewer. Niet elke keer natuurlijk, maar als hij de tijd heeft en zonder ironie of sarcasme iemand interviewt, vind ik hem op zijn best. Op televisie heeft hij nog wat uren te maken. Gijs is een groot fan van A.F.TH van der Heijden, voor de leesclub met Teun van de Keuken lezen ze die heel minutieus. Zoals ik ooit Voskuil twee keer heb mogen interviewen, hoop ik dat hij A.F.Th. van der Heijden in zijn programma kan krijgen. Dat gesprek zou ik graag willen zien.’

Alex Mazereeuw is televisierecensent van de Volkskrant
‘Ik weet nog niet helemaal wat Groenteman op Zondag gaat worden, maar ik ben er wel heel benieuwd naar. Mondo is helaas een vroege dood gestorven, in dit programma zit denk ik meer potentie. Dankzij de programma’s met Marcel van Roosmalen neemt Gijs Groenteman wel een doelgroep en een vaste groep kijkers mee. Hij is een fascinerende televisiemaker, die constant een balanceeract uitvoert tussen min of meer serieuze interviewer en ironische presentator. Ik vind dat best knap. Als ik de dagelijkse podcast Weer een dag heb beluisterd, vraag ik me altijd af of ik nog wel serieus naar een van zijn lange interviews kan luisteren, maar hij weet dat toch goed in balans te houden.'

'Bij zo’n cultuurprogramma zullen we toch meer zijn serieuze kant zien, zonder dat het te zwaar wordt. Een zekere luchtigheid is wel noodzakelijk voor een cultuurprogramma, anders wordt het al gauw te stijfjes. Groenteman brengt dat mee, met zijn persoonlijke fascinaties en gevoel voor humor. Ik ben benieuwd hoe hij het gaat doen als interviewer op televisie. In Van Roosmalen & Groenteman hebben ze natuurlijk ook gasten, maar die zitten daar vooral ter ondersteuning van de presentatoren. In de podcasts hoor je duidelijk dat hij niet een lijstje vragen afvinkt, maar er echt een gesprek van wil maken. Daar houd ik van. Ik ben heel benieuwd of die aanpak zich verhoudt tot een televisiesetting waar alles veel meer voorgeprogrammeerd is. Hij lijkt me overigens eigenwijs genoeg om dat zelf te bewaken. Ik hoop op een brede mix van cultuur, met ook aandacht voor films en series. Dan ga ik zeker kijken.'

Schrijver en podcastmaker Aaf Brandt Corstius is getrouwd met Gijs Groenteman
‘Een nieuw cultuurprogramma is sowieso een goed idee, vooral als het een gezellig programma wordt. Cultuur omdat het fijn is, niet omdat het moet. Natuurlijk vind ik dat Gijs daarvoor de gedroomde presentator is – al is dat een beetje wc-eend die wc-eend aanprijst. Hij weet bizar veel over kunst en cultuur, soms vind ik het verbazingwekkend hoe goed hij op de hoogte is. Uit zichzelf bezoekt hij al veel voorstellingen en zo, hij houdt echt van cultuur.'

'Wat nog belangrijker is voor zo’n programma: hij kan heel goed interviewen en sfeer creëren. Hij weet altijd een goede ingang te vinden voor een spontaan en menselijk gesprek en is oprecht nieuwsgierig naar mensen die dingen maken. Of hij nog wat bij kan leren? Hij kijkt gelukkig niet meer zo moeilijk in de autocue, haha. Het programma met Marcel is soms nog wat klungelig; dan blijven ze te lang in een onderwerp hangen of verloopt een overgang niet echt "smooth". Maar eigenlijk waardeer ik dat juist wel. Ik vind het heel saai als televisie zo geformatteerd is, dus ik hoop niet dat Gijs té veel leert. Het moet onverwacht en spontaan blijven. Ik zou hem dus willen meegeven dat hij echt zichzelf moet zijn en ook koppig blijft in hoe hij het wil hebben – maar dat is hem wel toevertrouwd. De studio moet er in elk geval heel gezellig uit zien, met niet te veel van dat blauwe licht. Ik hoop dat Raquel van Haver een keer in de uitzending komt. Een intrigerende kunstenaar die grote, monumentale werken maakt. Ze heeft gigantisch veel succes, maar de gemiddelde kijker kent haar nog niet. Ik zou haar graag een keer bij Gijs aan tafel zien.’

Yvonne Hoksbergen is eindredacteur van Kunststof (Radio 1), dat Gijs Groenteman vier jaar lang presenteerde
‘Cultuur hoort een vast onderdeel te zijn van de programmering, dus ik ben heel blij met de fondsen die dit mogelijk maken. Elke omroep die zichzelf serieus neemt moet iets doen met kunst en cultuur. Het zou goed kunnen dat Gijs de gedroomde presentator is. Hij heeft in elk geval een grote liefde voor kunst en cultuur, hij is goed op de hoogte. En hij heeft ook bij ons laten zien dat hij een goede interviewer is. Gijs is avontuurlijk, hij treedt buiten de gebaande paden. Gijs gaat niet per se voor de BN’er, hij slaat ook aan op een onbekende celliste die misschien wat minder goed uit haar woorden komt. Een lastig gesprek vindt hij juist interessant, hoewel hij er niet van houdt om heel kritisch te zijn – daar hadden we weleens discussie over.

'Gijs is verder van de school dat een voorgesprek niet nodig is. Dan loop je het gevaar dat je dat "voorgesprek’" op de radio of op televisie voert. Dat kan weleens onhandig zijn, zeker omdat de zendtijd beperkt is. Als een gesprek vastloopt of hij wil de geïnterviewde op een ander spoor krijgen, dan gooit hij er een zinnetje uit als: "het is wat hè, het leven." Dan slaat zo’n gesprek na een korte stilte soms een onverwachte weg in. Ik hoop vooral dat hij het avontuur en zijn bewondering erin houdt en laat zien wat voor prachtige dingen er worden gemaakt. Als hij dat kan doen, hebben we aan hem een goede pleitbezorger voor kunst en cultuur.’

Fanny van de Reijt van de podcast Mediameiden is redacteur bij Van Roosmalen & Groenteman en de podcast Met Groenteman in de kast
'Gijs is een van de beste interviewers van Nederland en daarbij heeft hij een heel brede culturele smaak. Dat varieert van highbrow kunstenaars tot nieuwe, jonge muzikanten. Dus ik vind het een heel goed idee om hem op deze plek te zetten. Gijs is een spannende interviewer, hij interviewt heel intuïtief. Daardoor kan het alle kanten op gaan. Hij wil graag het wezen van mensen ontleden, hij gaat vaak direct naar de kern. Gijs doet dat ook met collega’s, sommigen kijken daar echt van op. Die aanpak leidt vaak tot interessante gesprekken.'

'Hij is inderdaad niet zo gecharmeerd van voorgesprekken, haha. Daar moest ik als redacteur wel aan wennen. Meestal leest hij zelfs de uitwerking van zo’n gesprek niet. Tegenwoordig zeg ik vaak niet eens meer dat ik een voorgesprek heb gevoerd, maar laat ik en passant wat dingen vallen die ik heb gehoord van een gast. Dan voed ik hem toch een beetje. Gijs houdt niet van een keurslijf, dan maakt hem ook goed en anders dan anderen. Hij wil geen interview dat iedereen al heeft gevoerd. Ik ben heel benieuwd of hij van Groenteman op Zondag ook een echte "show" kan maken. Hij zal iets meer moeten acteren, zoals de meeste presentatoren doen. Ik wil hem vooral meegeven dat hij zijn humor ook in dit programma inzet, zo’n cultuurprogramma mag niet te serieus worden. Daarom hoop ik heel erg dat hij Gummbah of Kamagurka een keer uitnodigt. Het mag een beetje rafelig zijn.’

Marcel van Roosmalen vormt een buitengewoon duo met Gijs Groenteman, onder andere in de podcast Weer een dag en het tv-programma Van Roosmalen & Groenteman
‘Ik zou haast zeggen: eindelijk. Eindelijk een cultuurprogramma met de hoofdletter C – iets waar de mensen echt wat van opsteken, hij pakt ons bij de enkels en trekt ons de diepte in. Ik denk dat Gijs in Nederland op dit gebied de allerbeste interviewer is, het is hem dan ook met de paplepel ingegoten. Gijs is opgegroeid met cultuur en hij vermengt dat dan weer met zijn interviewgaven. Hij bereidt een heerlijke, lauwwarme soep, waar je als bal lekker in kan vallen – en de kok schroomt niet om zijn vingers er openlijk bij af te likken… Na afloop denk je: goh, ik heb echt zin om naar die voorstelling of expositie te gaan. De juiste man op de juiste plek dus, iemand die weet waar hij over praat en interviewt vanuit verwondering.'

'Gijs woont in het theater, in het Concertgebouw… Hij snuift overal cultuur op en straks komt dat allemaal terug in zijn programma. Dit wordt dé ontmoetingsplek voor de culturele sector, ik neem aan dat gasten zich in rijen van vier melden om bij hem aan tafel te mogen. Dat bedoel ik niet ironisch, eindelijk een gesprekspartner op niveau, zullen ze met zijn allen denken. Ik hoop dat Nederland klaar is voor deze nieuwe cultuurpaus, want behalve culturele bagage neemt hij natuurlijk ook zijn eigen universum mee. Dit programma zal in de hoofden van de kijker worden getatoeëerd, over een tijdje weten we niet meer beter.’

In het nieuwe BNNVARA-programma Groenteman op Zondag neemt Gijs Groenteman de kijker mee door het culturele aanbod in Nederland. In de Lichtfabriek in Haarlem praat hij wekelijks met verschillende makers van wie hij alles wil weten. En naast de gesprekken is er natuurlijk ook alle ruimte voor optredens en muziek. De eerste aflevering is vanaf zondag 28 januari om 19:25 uur te zien op NPO 2 en later terug te kijken via NPO Start.

Dit artikel verscheen eerder in de VARAgids. Als eerste lezen? Word abonnee of vraag een gratis proefnummer aan.