Wat vertelde Waylon nou precies in DWDD Summerschool?

De stroming begon bij Willie Nelson
Dit is één versie van het ontstaan van outlawmuziek: Willie Nelson als bron van alle goeds. Als zijn huis afbrandt, ziet Nelson zich genoodzaakt terug te keren naar Austin, Texas. Daar komt hij in contact met een nieuw publiek. ‘Hij was het conservatieve Nashville gewend, had een hitje gehad en geweldige songs geschreven, maar hij had nog niet zijn eigen publiek gevangen.’ In Austin komt Nelson ineens voor hippies te staan, die zijn muziek omarmen. ‘Hij kon zo een hybride sound vinden tussen country, soul, jazz en blues.’

Het begon bij Bobby Bare
‘Nashville zal altijd blijven zeggen dat het verhaal over outlawmuziek begon bij – de nettere – Bobby Bare’, aldus Waylon. Bare heeft dan al grote hits gehad en zit aan het einde van zijn contractperiode bij RCA. Hij onderhandelt over een nieuwe deal, waarmee hij de rechten van zijn muziek in handen krijgt. Ook Bare wil artistieke vrijheid – daarin vallen alle verhalen over het ontstaan van outlawmuziek samen. ‘Ze wilden de muziek maken en liedjes zingen die ze zelf hadden geschreven. Of in ieder geval de liedjes die hen aanstonden. En ze wilden klinken zoals niemand klonk.’ Velen gingen naar de Hillbilly Central-studio’s van Tompall Glaser. ‘Dat werd de thuishaven voor alle verschoppelingen en latere legendes binnen de outlaw movement.’

Het begon bij Waylon Jennings (het echte verhaal)
Waylon Jennings is de muzikale held van Waylon en volgens hem de werkelijke grootvader van de muziekstroming. ‘Hij was de eerste die het echt op zijn eigen manier zou doen, en daarmee de strijd aanging met alle krachten binnen Nashville.’ Met die krachten doelt Waylon op de platenmaatschappijen en het establishment van Nasville. Het werk (en de gitaar) van Jennings werd onder meer bekend dankzij de titelsong van de tv-serie The Dukes of Hazzard .

De eerste contouren van de weg die Jennings zal bewandelen, worden duidelijk als in 1966 de film Nashville Rebel verschijnt, over een man (gespeeld door Jennings) die het op zijn eigen manier wil maken in de countrymuziek. ‘Het was dit liedje dat het zaadje zou leggen in wat later outlawmuziek zou worden’, aldus Waylon.

Enkele jaren later (begin jaren zeventig) ligt Jennings in het ziekenhuis: hepatitis, depressie, met een platencontract dat afloopt, doodziek van het keurslijf van de platenindustrie. Uiteindelijk vindt hij met zijn vaste drummer een nieuwe manager die zijn belangen wél behartigt. Jennings schrijft een lied over hoe hij op dat moment écht een outlaw wordt: ‘Don't You Think This Outlaw Bit's Done Got Out of Hand’.

Het verhaal gaat verder bij Merle Haggard
Een echte outlaw, die Haggard, aldus Waylon. Niet zozeer op het gebied van de muziek overigens: op zijn zeventiende was hij al een keer of zeventien opgepakt – en iedere keer wist hij te ontsnappen. Uiteindelijk komt hij na alle ontsnappingen en arrestaties terecht in de geruchtmakende (en zeer goed beveiligde) San Quentin State Prison-gevangenis. Een optreden van Johnny Cash in die gevangenis zet ‘m op het pad van de countrymuziek (Cash zou tien jaar later in diezelfde gevangenis een legendarische plaat opnemen).

En bij Kris Kristofferson
Na een veelbelovende carrière in het leger (die hij afblaast, tot woede van zijn familie, die hem onterft) kiest Kris Kristofferson voor de muziek. Hij verhuist naar Nashville (handig voor een muzikale carrière), neemt een baan als conciërge in de Columbia Studio aan, en wordt later helikopterpiloot. Om Johnny Cash op zijn muziek te wijzen, landt Kristofferson een keer met een helikopter in de tuin van Cash.

En natuurlijk bij Johnny Cash
Na deze wonderlijke ontmoeting neemt Cash een liedje van Kristofferson op: ‘Sunday Morning Coming Down’. Het lied wordt zo’n succes dat het Cash en Kristofferson een Country Music Award oplevert. En zo gebeurt het onmogelijke en ongewenste: de outlaws worden onderdeel van het Nashville establishment. 

Commercieel succes volgt. ‘Wrang. Voor een outlaw’, aldus Waylon. ‘Maar in dat proces zouden ze de countrymuziek wel voor altijd veranderen.’ Cash, Jennings, Nelson en Kristofferson vormen uiteindelijk in de jaren tachtig een supergroep: The Highway Men.

Kijk/lees/luister verder
Video: Waylon geeft in DWDD kleine collegereeks over Outlaw-beweging in de Country (DWDD)