Het aantal lifecoaches is in de afgelopen jaren explosief gestegen, vertelt journalist Elif Kan in Alicante. Maar is dat wel een goede ontwikkeling? En wat is het gevaar van deze lifecoaches?
‘De een na de ander schrijft zich in als coach’, vertelt Elif. ‘Dat verklaart de hoeveelheid filmpjes van coaches die ik voorbij zie komen op sociale media.’ In Nederland is de term coach geen beschermd beroep. Elif: ‘Dus iedereen kan zich een coach noemen. Dat kan voor problemen zorgen.’
Lifecoaches
In 2013 stonden er maar liefst 478 leefstijlcoaches ingeschreven. Vorig jaar waren dat er heel wat meer, vertelt Elif: ‘Het waren er vorig jaar 5071.’ Een lifecoach begeleidt jou bij het bereiken van jouw doelen, legt ze uit: ‘Daar hebben ze geen hapklare manier voor. Zij stellen jou vragen waardoor je dus eigenlijk zelf op de oplossing komt.’
Volgens Miriam Oude Wolbers, bestuurslid van een beroepsvereniging voor coaches, is het erg belangrijk om naar een gecertificeerde coach te gaan. Dit vertelt ze in Alicante. Als consument kun je op een paar dingen letten, legt ze uit: ‘Doe onderzoek en check of je coach aangesloten is bij een beroepsorganisatie en gecertificeerd is. Ervaar ook of je de klik hebt met die persoon. Want je leest ook weleens, met name met Instagram-coaches, dat mensen moeten tekenen voor een heel duur traject dat later tegenvalt. Doe je research: wat levert het op, en ja, wat is een reële prijs?’ Volgens haar is het erg lastig om van de term coach een beschermd beroep te maken: ‘We zien dat het beroep psycholoog ook nog steeds niet beschermd is. Dus wat is haalbaar? Het zou wel goed zijn als er veel meer transparantie komt. Dat er een register komt met de officiële coaches. Maar in de tussentijd moeten we als beroepsorganisaties ook zelf werken aan onze transparantie om het beroep coach transparanter te maken.’
Slachtoffers
Daarnaast kun je, als je niet blij bent met een coach die niet aangesloten is bij een beroepsorganisatie, nergens terecht met je klacht. Oude Wolbers: 'Dat is lastig, want als iemand bij ons is aangesloten hebben we een klachtenregeling die beoordeelt van: was het inderdaad coaching, is het nog een coach? (...) met een zelfbenoemde coach kun je nergens terecht.’
Een van de slachtoffers van een coach is Laura (27). Ongeveer anderhalf jaar geleden merkt ze dat ze niet zo lekker in haar vel zit. Dat uit zich in stemmingswisselingen, niet helemaal blij zijn met haar lijf en buikpijn. Ze besluit hulp te vragen aan een lifecoach, vertelt ze in Alicante. ‘Ik had het daarover met vrienden en familie. Mijn vader had een nieuwe vriendin, zij was lifecoach. Hij zei dat ik eens met haar moest gaan praten. Ik dacht: top, kan niet beter. Zit in de buurt en is toegankelijk: maakt de drempel lekker laag. Ik ga een keer met haar praten en ik geef aan wat ik wil. Nou, zij staat daar helemaal voor open en het was eigenlijk een heel fijn gesprek. Ze snapte precies wat ik bedoelde. Ze begreep mijn klachten, ze begreep hoe ik in mijn vel zat. Ze wou het met mij uitzoeken. We hebben eigenlijk toen afgesproken dat we één keer in de week samen zouden praten en kijken waar ik tegenaan liep. Vanuit daar zouden we verder gaan werken.’ Ze betaalde hier een vriendenprijsje voor: zo’n vijftig euro voor een coachingsessie van een uur. Laura: ‘Daar had ik ook wel baat bij. Na een paar keer praten hadden we het gehad over voedingsschema's en bewegen. Ze had een voedingsschema gemaakt: wat ik wel en niet moest doen en hoeveel ik moest eten. Dat was wel fijn. Maar ik zat wel met die buikklachten, daar wou ik ook wat mee. Ik vroeg of ze daar ook advies over kon geven. Ze zei dat het eten alleen al goed kon zijn, maar ze gaf ook homeopathische kruiden die zouden kunnen helpen.’
Die kon ze inkopen via haar lifecoach. ‘Na een paar weken merkte ik al dat ik zoveel meer buikpijn kreeg. Ik kon niet rechtop staan, ik kon niet lekker liggen, moeite met naar de wc gaan. Al mijn andere klachten kwamen terug. Zo zat ik niet lekker in mijn vel. Zij zei: "Dat kan, dat je je zo voelt, want een lichaam moet wennen aan voedingsstoffen en kruiden. Dat wordt minder." Ik dacht: zij heeft hier verstand van, dus ik ga ernaar luisteren.’ De pijn wordt erger, en Laura besluit te stoppen met de kruiden. Wanneer Laura teruggaat om te zeggen dat ze wil stoppen met de kruiden, vertelt haar coach haar dat het tussen haar oren zit. ‘Ik ben per direct gestopt bij haar en met alles wat ze had geadviseerd. Ik hoopte dat die klachten weg zouden gaan daardoor. Maar de klachten die gingen van kwaad tot erger.’ Laura besluit naar de huisarts te gaan met haar klachten. Daar wordt zij momenteel onderzocht.
Persoonlijke band
Ook haar band met haar vader heeft hieronder enorm geleden: ‘Met wat er allemaal is voorgevallen, hoopte ik dat hij mij zou steunen. Maar hij heeft eigenlijk in mijn ogen meer haar kant gekozen.’
Volgens Elif kun je niet zomaar zeggen dat alle niet-gecertificeerde coaches een slechte bedoeling hebben: 'Of het niet goed voorhebben met iemand, of dat het überhaupt niet goed gaat - mag ik hopen. Maar ik denk wel dat we onszelf moeten realiseren dat het een hele ongeregelde branche is en dat we er dus bewust van moeten zijn dat er ook dit soort schrijnende verhalen zijn.'
* Laura is een fictieve naam. Haar naam is bekend bij de redactie van Alicante.
Luister de gehele uitzending hier:
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!