Bam! Met vlakke hand slaat Fajah Laurens op tafel. “Hee, luister eens even meisje. Wij gaan ons niet de hele tijd voor jou inzetten als jij met zo’n grote bek iedereen aan het afsnauwen bent. Daar heb ik helemaal geen zin in!” Romana: “Waar de fuck ben jij mee bezig?!” Fajah: “Ik ben jou aan het helpen, ik weet het niet maar je hebt zó’n ego!” Romana: “Ach, rot lekker op hoor.” Fajah: “Rot lekker zelf op, met je ego!” En zo nog even verder.
Nee, gezellig was het niet in de slotaflevering van het eerste seizoen van
Vier handen op één buik
. De Purmerendse tienermoeder Romana had op z’n zachtst gezegd geen klik met Fajah Laurens, die haar in deze aflevering zou helpen met haar aanstaand moederschap. Knetterende ruzie op straat, duwen, schreeuwen: een situatie zonder winnaars. Toen Fajah Laurens werd gevraagd om weer mee te doen aan het tweede seizoen reageerde ze als door een wesp gestoken: ‘Lik m’n reet!’.
Zo moet het dus niet, dacht cabaretier Soundos El Ahmadi, die zich in de rol van bekende moeder ontfermde over Nadine uit Zaanstad. "Schandalig vond ik het. En dan bedoel ik hoe Fajah zich daar gedroeg. Natuurlijk kun je schreeuwen tegen mensen, dat doe ik ook. Maar dit zijn kinderen. Dat kan echt niet. Je moet je plek kennen. In de rol van bekende moeder ben je te gast in iemands leven. Je moet er vanuit gaan dat het een ondankbare rol is waar eventueel iets moois uit kan komen. Maar als je het voor je eigen ego doet, ben je verkeerd bezig."
Een ondankbare rol, dat is het. Want hoe werkt het ook alweer? Bekende Nederlandse vrouwen met moederervaring begeleiden tienermeisjes met een baby in hun buik richting het moederschap. Zoveel bekende moeders, zoveel verschillende aanpakken daarvoor. Van de harde hand van Fajah, tot de zalvende weg der liefde van Patty Brard. Dit seizoen ontfermt die zich alweer voor de derde keer over een tienermoeder voor het programma, hoewel ze na haar vorige deelname nog zei: "Dit soort programma’s moet ik niet te vaak doen. Ze slopen me."
Geen wonder ook. Brard kreeg een dramatische situatie voor de kiezen. Michelle woonde in een kamertje van twaalf vierkante meter in Utrecht, verloofde en aanstaande vader Michael-Angelo was dakloos. Hij werkte twee dagen per week in een supermarkt, Michelle deed het met vijftig euro per week. Verder waren ze afhankelijk van de Voedselbank en de kerk.
Entree Brard. Met alle moederliefde die ze in zich voelt kolken, sleurt en trekt ze aan het stel. Ze overtuigt de vader om meer te gaan werken. Toont begrip voor hoe moeilijk Michelle het vindt om affectie te voelen voor haar spruit Mylène, inmiddels gezond en wel geboren. "Ze heeft zelf zo weinig meegekregen in haar leven, hoe kan ze dat dan doorgeven aan een baby?". Maar alles tevergeefs: de Kinderbescherming oordeelt dat het stel niet voor haar kan zorgen. Mylène wordt meegenomen, Michelle breekt en Brard breekt een beetje mee.
Brard: ‘Ik heb het er echt moeilijk mee gehad. Het liefste was ik bij ze gaan wonen, maar dat ging niet natuurlijk. Zo frusterend: je doet al het mogelijke, alles wat je kan doen en nog een beetje meer, maar er zit gewoon niet meer in. Ik heb ook geen contact meer met haar. Te moeilijk: het heefts er echt ingehakt dat ik ze niet heb kunnen helpen.’
Toch doet ze nu weer mee. Ze kreeg een ‘case’ aangeboden en de roep was te sterk. "Het was weer zo’n uitdaging, maar zo leuk. Helemaal anders dan de vorige keer. We konden echt stappen zetten. Je ziet me ook glunderen in deze aflevering. Waarom? Omdat het lukt, omdat ze wílde dat het lukt. Dat willen is heel belangrijk. Dit was een meisje dat wel wilde maar de weg niet wist. Ik heb haar de weg gewezen. Als ik aan een programma als dit meedoe, dan doe ik het helemaal. Half kan niet. Het liefst zou ik nog veel intenser betrokken zijn. Het meeste zie je ook niet eens in de uitzending. Als ik een hele dag bij iemand sta te poetsen, de pizzakorsten uit de oven aan het bikken ben, dat hoort er dan ook bij. Dat ligt in mijn aard: als ik eenmaal ‘ja’ heb gezegd, doe ik voor duizend procent mee."
Toen Soundos El Ahmadi gevraagd werd voor het programma, was ze meteen duidelijk: "Ik weet dat jullie televisie willen maken. Entertainment. Maar ik ga me niet laten sturen. We zijn wel gewoon met kinderen bezig, kwetsbare meisjes. Als ik meedoe, wil ik het op mijn manier doen."
En zo geschiedde. Maar zwaar vond ze het wel. "Na een draaidag was ik uitgeput. Eigenlijk kon ik dan echt niet meer optreden. Wat ik heel belangrijk vond, was dat ze besefte dat ik er nú was. Maak gebruik van me, straks ben ik weg en heb ik geen tijd meer voor je. Dit is televisie. Over twee maanden is iedereen weer gevlogen. Je mag me bellen, appen, wat je maar wil. Maar doe het nu."
Contact met Nadine heeft El Ahmadi niet meer. "Ze was geschrokken van alle reacties. Ik heb nog wel geprobeerd contact met haar op te nemen maar ze was helemaal klaar met het programma. Volgens mij had ze zich niet helemaal gerealiseerd dat zoveel mensen een scherm in hun huiskamer hebben staan. Maar laatst hoorde ik dat het heel goed met haar gaat. En ik ga me dan ook niet haar leven nog in proberen te pushen. Ze heeft een goede start als moeder gekregen: daar ben ik trots op."
Tips voor de bekende moeders die nog volgen?
El Ahmadi: "Laat niet over je heen lopen, maar besef wel: dit zijn fragiele meisjes met een verhaal. Het is niet alsof je op een onbewoond eiland met bekende Nederlands zit. Daar mag je hard zijn. Hier ook, als het nodig is, maar vergeet niet om lief te zijn."
Brard: "Behalve als ze roken in huis. Dat pik ik niet hoor. Ik flikker die sigaretten zo op beeld weg."
Vier handen op één buik, dinsdag, NPO 3, 20:30 uur
Door: Kees van Unen - VARA-gids