Kunst kan ons soms emoties laten voelen. Nog voordat wij het ook maar kunnen verwerken of uiteindelijk verwoorden. Ik heb veel tekenlessen gevolgd en ik moet zeggen dat het mij één keer is gelukt iemand te emotioneren met mijn werk. Ik was dan ook echt verrast dat ik afgelopen weekend naar kunst ging kijken en luisteren en echt iets voelde. Het was dan wel in een museum, maar het hing zéker niet aan een muur, ze stond op een podium. Want toen ik zondag hoorde dat professor Angela Davis en andere sprekers in het Tropenmuseum een open dialoog zouden aangaan met het publiek over radicale solidariteit en intergenerationele coalities – een hele mond vol - moest ik wel even een goeie ticketswap-sessie inzetten om dit evenement niet te missen. De Amerikaanse feministische filosoof, schrijver en activist inspireert mij al jaren. Vooral door haar ideeën over hoe wij wereldwijd allemaal in solidariteit zouden kúnnen leven.
Een zaal vol feministen
Ik had verwacht dat ik in een museum vol feministen zou belanden. Maar het publiek was opvallend gemixt. De beste representatie van onze samenleving, al zeg ik het zelf. Dit voelde als échte radicale solidariteit. Alle leeftijden, kleuren, soorten en maten mensen waren present. Angela was zelf ook verrast toen zij haar goed gemixte publiek zag. Uiteindelijk zaten wij daar allemaal met hetzelfde doel. Elkaar leren begrijpen en inzien wat jouw positie in de samenleving kan betekenen als je in het dagelijks leven volgens Angela’s visie zou gaan handelen. Ik vond het een mooie avond. Maar hoe nu verder? Ik kreeg pessimistische gedachtes, want wij zijn er nog lang niet met onze samenleving. Als Angela en de andere sprekers al sinds de jaren zestig bezig zijn met het creëren van een beweging tégen de gevestigde orde, wat kan zo’n avond dan op dit moment veranderen?
Cannes Film Festival
Dat artistieke acties iets kunnen veranderen zag ik tijdens het “Cannes Film Festival”. 82 vrouwen op de rode loper maakten een statement. Het was kunst om naar te kijken. 82 vrouwen die verantwoordelijk zijn voor legendarische films die getoond zijn in de geschiedenis van dit festival. Daar tegenover staan er zo’n 1600 mannen, die ook hun films hebben mogen tonen. Op het eerste gezicht leek dit een grote groep vrouwen op de rode loper, 82 stuks, maar het bleek een duidelijke minderheid als je de groep tegenover de mannelijke filmakers zet. Deze vrouwen namen een radicale stap van solidariteit om door intergenerationeel – de leeftijden varieerden sterk – een statement te maken.
Door dit initiatief snap ik de #timesup en #meetoo-beweging ook beter. Het betoog van actrice Salma Hayek dat acteurs de helft van hun salaris in moeten leveren om een soort van gelijkheid te creëren tussen acteurs en actrices vind ik wat extreem. Maar het interessante aan haar uitspraak is deze eigenlijk afkomstig is van haar invloedrijke, witte man – dit is solidariteit op zijn best. Nu dat dit probleem bespreekbaar is geworden, bestaat de kans dat meer mannen hun invloedrijke positie in de filmindustrie gaan erkennen. En dit alles door de actie van 82 solidaire vrouwen op de rode loper. Ik besef ook dat radicale solidariteit ongemakkelijk kan aanvoelen. Maar het is nodig om al dit soort zaken - hoe ongemakkelijk ook - op de kaart te zetten en op te lossen als samenleving.