Modellen vertellen over vervelende ervaringen met fotografen

uitgebreid onderzoeksartikel

'Dubieuze fotoshoots met jonge modellen', kopte de Volkskrant dit weekend. De krant doet in een  uitgebreid onderzoeksartikel  uit de doeken hoe minderjarige modellen door hun bureaus naar een fotograaf werden gestuurd voor het maken van een portfolio. Anoniem vertellen modellen hoe deze man ze onder druk zette om zich uit te kleden en naakt op de foto te gaan. Ook liet hij ze suggestieve seksuele poses aannemen. Foto's die volgens artikel 240b van het wetboek van strafrecht kunnen worden aangemerkt als kinderporno.

In  De Nieuws BV  stapt klokkenluider Mae uit de anonimiteit. Zij tipte  de Volkskrant  over de misstanden en hielp de journalisten bij hun onderzoek. "Drie jaar geleden begon ik bij Ulla Models", vertelt Mae. Ze was toen 28 en vrij oud voor een model. "Meisjes namen mij in vertrouwen en spraken mij vaak aan over een ervaring die ze met hem hadden gehad, met fotograaf Yorick Nubé. Ik liet dat gaan, want zij wilden anoniem blijven, dus ik kon niet naar het bureau stappen. Maar ik kon wel luisteren." Volgens Mae vertelde Ulla Models dat zij inmiddels de samenwerking met de fotograaf hadden gestopt.

"Een jaar later zag ik echter een webpagina van hem met hele expliciete beelden. Die had ik nooit eerder gezien bij andere fotografen." Mae omschrijft de foto's als kinderpornobeelden: "Er wordt geen seksuele handelingen verricht, maar het zijn zeer jonge meisjes in zeer seksuele posities die niet passen bij de leeftijd. Ingeolied met babyolie, bewust zo gepositioneerd dat je achter een slipje net niet de vagina ziet." Volgens Mae hadden de meisjes op de foto's een onzekere blik in de ogen. 

Nubé werkte met internationale modellenbureaus als Elite, Paparazzi en Ulla. Zijn portfolio met modellen zag er goed uit, vindt Kim Kötter (organisator Miss Nederland): "Hij heeft ook hele mooie foto's afgeleverd. Het is dus niet gek dat grote gerenommeerde bureaus ook met hem hebben gewerkt. En dat maakt het ook eng. Want als een bureau jou stuurt naar zo'n fotograaf, dan denk je: dat is niet voor niks, de foto's komen op mijn portfolio, het is belangrijk voor mij." Dat wekt vertrouwen aldus Kötter, die zelf werkte als model en een modellenbureau oprichtte. "Maar als je die andere beelden er naast ziet, dan schrik je je dood en dan hoop je dat je nooit naar zo'n fotograaf wordt gestuurd. 

Als 21-jarige kwam model Romy de Vries (29) voor het eerst voor de lens van Nubé. Zij heeft daar geen nare herinneringen aan, vertelt ze in  De Nieuws BV . "De eerste shoot ben ik topless gegaan en voor mijn gevoel was dat mijn keuze. Ik heb daar geen negatieve gevoelens aan overgehouden." Maar nu ze er op terugblikt, vindt ze niet al zijn beelden oké. Zeker niet omdat de fotograaf werkte met minderjarige meisjes. "Ik durfde nee te zeggen. Maar ook niet ieder model van 21 durft nee te zeggen. Je wil alles goed doen als model, je wil je flexibel opstellen, waardoor de machtsverhouding niet klopt." De Vries vertelt: "je bent bang, dat als je nee zegt, je niet meer wordt geboekt."

"Het zijn pubers", zegt Mae, die eerder jeugdpsychologie studeerde, over de jonge modellen, "en voor pubers draait alles om imago. Dan word je model en sta je voor een fotograaf als een soort uitverkorene, je bent bijzonder en mooi en die fotograaf zegt dat ook steeds en dan wordt een intieme situatie gecreëerd, waarin steeds meer uit moet." Volgens Kim Kötter horen minderjarige modellen begeleid te worden: "Maar soms zijn ouders erbij en die durven dan ook niks te zeggen." Kötter vindt eigenlijk dat meiden onder de 18 geen modellenwerk meer zouden mogen doen. "Ik denk dat dat de enige oplossing is."

Romy de Vries werkt 15 jaar in de modewereld en maakte meerdere nare dingen mee. Daar wil ze in de uitzending niet verder op ingaan. Wel vertelt ze hoe ze één keer een melding deed, toen ze als 18-jarige in Tokyo aan het werk was. "Ik mailde het aan mijn Japanse agent en kreeg een soort lacherig bericht terug. Dat was te erg om hier te herhalen. Toen dacht ik: ik moet het zelf maar uitzoeken." Volgens Romy is de tendens nu anders en gaan modellenbureaus daar nu anders mee om. "Vooral in Nederland zijn de intenties van agenten heel goed, maar dat betekent niet dat een model zich altijd veilig voelt om alles te delen." Bovendien ligt het belang van agenten vaak bij de opdrachtgever, aldus Romy. "Er zou een vakbond moeten komen voor modellen, maar dat is bijna niet te organiseren."