Hoe vraag je consent?

Consent, oftewel wederzijdse instemming, is heel belangrijk voordat je iemand zoent, aanraakt of seks met iemand hebt. Maar hoe vraag je wat iemand fijn vindt?

Consent komt van het woord consenté enhet betekent toestemming, in dit geval een situatie waarin je allebei toestemming geeft om te zoenen, seks te hebben of elkaar aan te raken. Het gaat om grenzen aangeven en om die grenzen vragen.

Consent gaat over alles, niet alleen over seks, weet sex educator en biologieleraar Veer Visser. ‘Het zit ook in hoever je van iemand af staat, in tijden van een pandemie bijvoorbeeld.’ Het vragen daarnaar hoort niet alleen thuis in de les seksuele vorming. ‘Het hoort ook bij persoonsontwikkeling. Je hebt het recht om zelf te verzinnen wat er met je lijf en leven gebeurt. Ook kleine kinderen horen te worden geleerd dat als zij geen zin hebben om een knuffel te geven aan opa of oma dat ze dan ook gewoon mogen zwaaien of “doei” roepen. Dat is ook oké.’

Wederzijdse instemming (consent) in de slaapkamer gaat niet alleen over de vraag: wil je seks, of niet? De term seks is namelijk heel breed. Seks kan van alles zijn en is om die reden ook voor iedereen anders. Daarom is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de wensen en grenzen van je (bed)partner. ‘Je wilt met consentzo specifiek mogelijk weten waar je allebei aan begint’, aldus Visser bij De Nieuws BV.

Vragen naar consent is niet te pinnen op een specifiek moment. ‘Consent is een gesprek’, legt Visser uit. ‘Het gaat in stapjes.’ Tijdens de seks kunnen zich nieuwe vragen over situaties aandienen waarvan je niet weet of je (bed)partner daarmee instemt. Het is belangrijk om je ervan bewust te zijn dat consentnaarmate je bezig bent kan veranderen. Zo kan een “ja” later toch een “nee” worden. Blijf dus goed communiceren.

1. Verbaal
2. Non-verbaal

De vraag om consent kan heel letterlijk zijn. Bijvoorbeeld: ‘mag ik je zoenen?’.

Een groot deel van de vraag om consentgebeurt non-verbaal. Visser: ‘Wanneer je elkaar goed kent, heb je aan één blik of één beweging genoeg.’ Een vraag hoeft dus niet letterlijk, het kan zo klein zijn als een beweging, een blik, of een knikje. ‘Sommige jongeren denken: “ik ga toch niet alles vragen?”. Vervolgens spelen we bijvoorbeeld een scenario waarin ze bijvoorbeeld naar iemand toe bewegen en wachten op wat de ander doet. Dan beseffen ze pas: “oh, dit is ook consent”. Want dat is in principe gewoon een non-verbale vraag om consent.’

‘De reden dat mensen niet zo snel toestemming vragen is omdat ze bang zijn dat het de sfeer verpest’, legt Emma Wortelboer uit in Emma’s Peepshow. ‘Dat is nergens voor nodig: want het kan juist ook hartstikke geil zijn om erachter te komen wat iemand fijn vindt en dus tegelijkertijd ook om die consent te vragen. Het is leuk om consent in een soort dirty talk te verpakken.’