Hoe maak je racisme op basis van feiten bespreekbaar?

Het racismedebat behandel je niet als opiniestuk, dat vinden de initiatiefnemers van Rasioneel. Daarom voeren zij rationeel het gesprek over racisme via sociale media.

‘Een rationeel gesprek over racisme vind je nergens. En daarom starten wij hem hier.’ Zo begint de eerste video van het platform Rasioneel; een initiatief van drie Rotterdamse studenten. Het idee voor dit platform ontstaat wanneer ze in hun zoektocht naar informatie over racisme ontdekken dat het grotere plaatje ontbreekt. In de media zien ze namelijk veelal persoonlijke verhalen, gebaseerd op meningen en ervaringen. ‘Wij willen feitelijke informatie aanbieden aan jongeren via ons platform, want dat aspect ontbreekt in de media’, vertelt Lara, één van de initiatiefnemers, in De Nieuws BV.

Feiten en cijfers
Het tonen van enkel persoonlijke verhalen - zonder het complete beeld van racisme in Nederland te schetsen - kan de indruk wekken dat racisme slechts over één persoon gaat, vertelt Lara. ‘Terwijl cijfers laten zien dat het een groter, sociologisch probleem is’, legt ze uit. Daarom besluiten de studenten met behulp van cijfers en wetenschappelijke artikelen jongeren te informeren over racisme, om ze een completer beeld mee te geven.

Toegankelijkheid 
Om zoveel mogelijk jongeren te bereiken, proberen de initiatiefnemers het platform en de aangeboden informatie toegankelijk te maken. Denk aan het aanbieden van informatieve video’s op YouTube, posts op Instagram of het verbinden van bekende TikTok’ers aan het platform. Dit doen ze omdat de informatie die er al was, naar hun mening vrij ontoegankelijk is voor deze doelgroep. Lara: ‘Het vinden van toegankelijke informatie over racisme is heel lastig in Nederland. We hebben hier alleen wat podcasts, ingewikkelde artikelen en documentaires. En de informatie uit boeken halen, doen jongeren niet zo snel.’

Vraag naar informatie
Maar dat betekent niet dat jongeren niet geïnteresseerd zijn in het verzamelen van informatie over racisme, vertelt Lara. De initiatiefnemers merken namelijk dat er veel behoefte is aan informatie. ‘Door de Black Lives Matter-beweging zien we bijvoorbeeld meer aandacht voor het onderwerp ontstaan. Ook merken we dat er veel behoefte is aan meer verdieping binnen dit onderwerp’, aldus Lara. Die verdieping brengt het platform niet alleen in de vorm van cijfers en feiten; ook veelvoorkomende termen als ‘sociaal construct’ worden uitgelegd in video’s en posts.

Institutioneel racisme
In soortgelijke video’s en posts leggen ze ook de term 'institutioneel racisme' uit. Ze maken het behapbaar door een voorbeeld uit de dagelijkse praktijk aan te halen: dat mensen met buitenlandse achternamen moeilijker aan een baan komen. Ook voor initiatiefnemer Lara is deze vorm van racisme voelbaar. ‘Ik heb bewust mijn moeders achternaam gekregen. Op deze manier loop ik niet tegen de gevolgen van racisme aan, die mijn familie met hun achternaam wel ondervond’, aldus Lara.

Nederland móet eerlijker en gelijkwaardiger. Help je mee? Steun BNNVARA en doneer.