Samenwerken of opbreken? Het dilemma voor de linkse oppositie

In de peilingen staan de drie partijen op 31 zetels, dat betekent dat ongeveer 1/5 van de kiezers op PvdA, GroenLinks en SP stemt. Is dit niet hét moment om te gaan fuseren? Het antwoord is nee. En heel structureel samenwerken dan?

'Dat is een hele andere tak van sport, zegt Emile Roemer (SP). 'Daar ben ik al een aantal jaren voorstander van. Om te zorgen dat linkse partijen veel meer gaan samenwerken. De uitslag is nu zo dat de noodzaak ook veel groter is om dit te gaan doen, ook gezien het aantal (zetels) dat we hebben in de Kamer.   Maar ook omdat we met z’n drieën in de oppositie zitten en dat maakt de kans alleen maar groten om die samenwerking te zoeken. We hebben afgesproken dat we elkaar al veel vaker gaan treffen'.

Je mag veel meer gezamenlijke initiatiefwetten verwachten.  ' Ik denk dat het   ook heel goed is dat we veel meer een perspectief gaan schetsen voor mensen welke keuzes wij anders zouden gaan maken dan dit kabinet', gaat de SP-leider verder. 'Dit kabinet is, zoals terecht gezegd, een echt rechts kabinet, dat voor grote bedrijven is en de samenhang in de samenleving vergeet. Die onvoldoende in de zorg en het onderwijs investeert. Wij kunnen, volgens mij, met initiatieven, met voorbeelden en met standpunten laten zien dat er een alternatief ligt voor mensen die politieagent zijn of mensen in de verpleging.'

GroenLinks-leider Klaver haakt in: 'Wij zijn niet zo pessimistisch over links, we hebben 10 zetels gewonnen bij de verkiezingen, we staan er nu ook nog steeds goed voor.   Hier zitten drie partijen aan tafel die veel met elkaar gemeen hebben en hier zitten, volgens mij, drie partijleiders die het   goed met elkaar kunnen vinden.'

'Uiteindelijk is politiek en bestuur een heel serieuze zaak', volgens PvdA-leider Asscher. 'Je moet nooit alleen maar ergens tégen zijn. We hebben de verplichting als je denkt dat het beter kan een alternatief te laten zien. Ik denk dat het heel goed mogelijk is om met GroenLinks, SP en PvdA concreet te laten zien je een alternatief kan geven, binnen dezelfde financiële randvoorwaarden, binnen dezelfde spelregels, met een hele andere uitkomst. Dat vergt werk, dat duurt even. Daar moet je niet alleen over praten. Het is zoals pubers en seks: die hebben het er de hele dag over, maar je komt op een leeftijd dat je erachter komt dat het leuker is om te doen.

Jort Kelder heeft weinig fiducie in links als de partijleiders doorgaan zoals ze het nu doen. 'Bij het scheiden van de markt hebben we hier drie ego’s aan tafel', aldus Kelder. 'De bijnaam van het trio is nu al 'de seizoenskaarthouders'. De onderhandelaars noemen de drie zo, want de heren geven commentaar vanaf de tribune op dat kabinet waar hij niet aan mee kon doen omdat hij verloor (Asscher), waar hij sowieso niet aan mee wilde doen (Roemer) en waar hij uitstapte (Klaver).

NRC-columnist Hertzberger doet ook nog een duit in het zakje: 'Het klinkt alsof de linkse partijen al sinds een aantal kabinetten Balkenende en Rutte in de hoek zitten waar de klappen vallen en dat jullie daar nog steeds niet echt een antwoord op hebben. En dat jullie dan met alternatieve en betere opties komen: dat probeer je toch bij elke verkiezingen? 

Daarna komt de microbioloog met een alternatief voorstel voor links. 'Volgens mij moet je opbreken, zegt Hertzberger. 'Je hebt een aantal hele getalenteerde kamerleden. Die kijken allemaal heel jaloers naar iemand als Thierry Baudet als hij zonder controle vanuit een partij of portefeuille vrij kan spreken. Mensen houden niet meer van partijen, maar van personen. Ik denk dat je echt iets nieuws moet doen. Niet samenwerken, maar opbreken: ik denk dat de personen in jullie fracties wat meer aan het licht moeten komen. Meer deelbare filmpjes, meer passie, meer inleving. Kap eens met die partijen!'