Nabellen met... Gershwin Bonevacia

Ik vond het een fijne uitzending. Zeker ook met de andere gasten. Jandino had een mooi, persoonlijk verhaal. Ik vind het belangrijk dat het gebeurde, met de 'zwartepietendiscussie' vers in het geheugen. Het is goed dat er verschillende zwarte professionals aan tafel gingen zitten, heel mooi om te zien. Dat moet vaker gebeuren, niet alleen bij racisme, maar juist ook bij andere onderwerpen.

Ik heb veel positieve reacties ontvangen. Vooral via Instagram. Er waren ook mensen die me de drie gekleurde hartjes stuurden, zoals ik die beschreef in mijn gedicht.

Gershwin Bonevacia schrijft een keer in de twee weken een stadsgedicht in Het Parool. Hij word geprezen om zijn veelzijdigheid. Dan gaat het over jongeren in de tram, dan weer over de Museumnacht en dan weer over Ajax. Over twee weken verschijnt een heruitgave van zijn eerste dichtbundel Ik heb een fiets gekocht (2017). Aan deze bundel kleeft een opvallend verhaal. 

Bonevacia had allerlei uitgevers benaderd met deze bundel, maar kreeg steevast een 'nee': ze zagen vooral de spelfouten (Gershwin is dyslectisch) en niet zijn potentie. Toen besloot hij het in eigen beheer uit te geven, geholpen door een uitgever die normaliter evangelische boeken publiceert.

"Ik heb eigenlijk alles zelf gedaan. Mensen zeiden mij om met 100 bundels te beginnen. Ik dacht: 100, dat is veel te weinig! Als 20 procent van mijn volgers een boek zou kopen, dan zou ik er zeker 2000 verkopen. Ik heb er meteen 1000 laten drukken. Omdat ik veel optredens heb op verschillende soorten festivals, spoken-word-avonden, kleine literaire bijeenkomsten etc. verkocht ik mijn bundels als een trein. Alles ging er zo doorheen."

Zijn achterban reageerde ook heel positief op de bundel. Het ging zelfs zo goed dat de beginnend dichter zijn eigen 'mini-uitgeverij' draaiende hield, met alles wat daarbij komt kijken. Inclusief de distributie. "Binnen de kortste keren ging ik over de 3000 verkochte exemplaren heen. Ik ging op een gegeven moment met Ikea-tassen vol dichtbundels naar het postkantoor. Die man die daar werkt zag me al aankomen en wist: ik ben de lul. Ik kan hier voorlopig nog niet weg. Al die boeken gingen naar verschillende adressen."

Bonevacia ging naar Curaçao en naar Suriname voor boekpresentaties. Ook bij die bijeenkomsten gingen zijn bundels als warme broodjes over de toonbank. Zo had hij op een gegeven moment meer dan 5000 bundels verkocht. "Toen uitgeverijen die cijfers zagen, begonnen ze wakker te worden. "

Toen Bonevacia dit jaar stadsdichter van Amsterdam werd, waren de kaarten ineens anders geschud. De uitgeverijen stonden plots in de rij. Zijn bundel was in no time uitverkocht en is nog altijd niet leverbaar. Maar over twee weken (2 december) brengt Das Mag een herziene versie van Ik heb een fiets gekocht uit. "Ik heb het met zes verschillende redacteuren helemaal ondersteboven gehaald. Hij is geoptimaliseerd. Een paar gedichten zijn eruit, want we zijn ruim anderhalf jaar verder. Je staat soms niet helemaal meer achter bepaalde gedichten, maar inhoudelijk is hij niet heel veel veranderd. Met name qua vormgeving is hij een stuk mooier geworden."

Bonevacia is een dichter die niet de gebaande paden heeft gevolgd om te komen waar hij nu is. Onder meer Mustafa Stitou, F. Starik, Menno Wigman, Anna Enquist en K. Schippers gingen hem voor als stadsdichter, maar hij verkocht zijn boeken zelf vanuit zijn kofferbak, terwijl al deze auteurs een grote uitgeverij achter zich hebben staan en hun strepen al ruimschoots hadden verdiend in de literaire wereld, alvorens ze stadsdichter van Amsterdam werden.

De jonge dichter is dus behoorlijk anders dan zijn voorgangers en dat is ook terug te zien in zijn werk. De onderwerpen van zijn poëzie zijn zeer uiteenlopend. Het gaat van duurzaamheid, via Harry Potter tot aan Kanye West. Hij laat zich ook zien op veel verschillende plekken. "Afgelopen week stond ik nog op een podium met een voordracht over de Noordzee en daarna weer ergens anders op een evenement met een wethouder over straatnamen in de stad. Hij heeft altijd al veel opgetreden, zelfs voor de koning en koningin.

"Ik had niet verwacht dat ik zo vroeg in mijn carrière stadsdichter zou worden. Ik was net gedebuteerd, had nog geen prijzen gewonnen, ben nog niet gevestigd. Maar ik ben wel zichtbaar in Amsterdam en sta nu bekend als groot literair talent. Ik word door burgemeester en wethouders gevraagd poëtische samenvattingen te geven, zoals ik die gisteravond bij PAUW gaf. En als je heel kritisch bent en kijkt hoe de stad eruit ziet, wie het voor het zeggen hebben en wie impact heeft en waar de gemiddelde jongen van 25 mee in aanraking komt... Dan is de keuze voor mij zo gek nog niet.

Ik hoop dat ik richting de grote literaire prijzen kan gaan. Nu word ik vooral gezien als een outsider, die het opnieuw heeft uitgevonden, maar ik hoop ook bij de traditionele programma's aan te kunnen schuiven om mijn stem te laten horen. Ik hoop bekender te worden, ook nationaal.