Kabinet grijpt in na vernietigend Jeugdzorg-rapport van de inspecties

Een vernietigend rapport van de inspecties voor de Gezondheidszorg en Jeugd en voor Justitie en Veiligheid beschrijft de forse problemen waarmee de jeugdzorg kampt. Zo wordt 60 procent van de kinderen met een beschermingsmaatregel niet op tijd gezien en klaagt meer dan de helft van de meldpunten voor kindermishandeling over de eigen wachtlijsten.

Kinderen worden te laat of helemaal niet uit huis geplaatst, ook niet als de rechter dat heeft bevolen. In sommige gevallen besluit de rechter zelfs geen maatregelen op te leggen, "omdat er toch geen jeugdbeschermer beschikbaar is," schrijven de inspecties.

De problemen bij jeugdzorg zijn er al een flinke tijd. Bij PAUW hebben we de voorbije jaren vaker aandacht besteed aan de problematiek binnen de sector

Een jaar geleden luidden jeugdzorgwerkers al de noodklok. Destijds boden jeugdzorgwerkers een jeugdzorgmanifest aan, omdat zij  zich zorgen maken dat jongeren niet de zorg ontvangen die noodzakelijk is. Bij ons in de uitzending zat onder meer Jason, die vertelde over de problematiek waarmee hij te maken had. 

Nadat het verhaal over de zelfgekozen dood van 17-jarige Noa Pothoven de wereld over ging, laaide afgelopen voorjaar het debat over jeugdzorg weer op in Nederland. Paul Weustink is bang dat zijn dochter de volgende is. Samen met psycholoog Peer van der Helm en GroenLinks-kamerlid Lisa Westerveld luidde hij de noodklok bij ons in de uitzending. "Er moet dringend iets veranderen in ons jeugdzorg systeem."

Volgens psycholoog Van der Helm is het niet per se zo dat de specialistische zorg die sommige kinderen nodig hebben aanwezig is in alle gemeentes (groot of klein), maar ook in andere gemeentes waar die specialistische zorg wel aanwezig is kunnen de jongeren niet terecht, vanwege de wachtlijsten.

Acht op de tien jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders heeft het afgelopen jaar te maken gehad met agressie. Arjan is gezinsmanager bij Jeugdbescherming Amsterdam en heeft een pamflet opgericht voor betere bescherming van het kabinet. Samen met nog twee hulpverleners van de Jeugdbescherming vertelt hij over zijn ervaringen met agressie in hun vak.

Gisteravond deden jeugzorgwerkers die met agressie te maken hebben gehad hun verhaal bij ons in de uitzending.

Ministers Hugo de Jonge (Volksgezondheid) en Sander Dekker (Rechtsbescherming) willen gemeenten verplichten om meer samen te werken. Lichte zorgtaken, als ondersteuning bij opvoeding en schoolmaatschappelijk werk, houden de gemeenten onder hun hoede. Meer specialistische zorg, zoals anorexiazorg moeten ze overdragen aan 42 jeugzorgdregio's.

De manier waarop de samenwerking tussen gemeenten in de 42 jeugdzorgregio’s nu is georganiseerd, is te vrijblijvend, vinden de ministers De Jonge en Dekker. Het feit dat vrijwel iedere gemeente met een ander verantwoordingssysteem werkt, heeft geleid tot veel bureaucratie en frustratie bij jeugdzorgmedewerkers, schrijft NRC. 

Het kabinet hoopt door de jeugdwet te wijzigen, op een betere afbakening van de verschillende niveau's waarop jeugdzorg wordt geleverd.

Behalve de herinrichting van de taken, wil De Jonge ook dat er 'reële prijzen' worden gevraagd voor jeugdzorg. Op dit moment worden soms tarieven gehanteerd door gemeenten die niet kostendekkend zijn. De minister ziet minder in vaste tarieven, vanwege de 'veelvormigheid van de jeugdzorg'.

Omdat veel gemeenten momenteel kampen met tekorten op de jeugdzorgbegroting, zien gemeenten graag meer geld naar de jeugdzorg gaan dan de 1 miljard euro extra, die tot en met 2021 naar de sector gaat. Dat komt er voorlopig niet, schrijft NRC. Eerst wil het kabinet onderzoeken of er structureel geld bij moet. Minister De Jonge denkt dat gemeenten niet altijd effectief hun geld besteden en dat er nog veel winst te behalen valt.

Het kabinet gaat nog voor de Kerst met de gemeenten om de tafel om de situatie te bespreken en komt voor 1 maart met een plan van aanpak.