Dodenherdenking: de krans die niet gewenst was bij het Nationaal Monument

In 2010 hadden we de Damschreeuwer tijdens de Dodenherdenking, maar in 1970 was er een incident van een heel ander kaliber. Of een hele andere geaardheid. Twee actievoerders wilden een krans leggen voor de in de Tweede Wereldoorlog vermoorde homo's. Deze was niet gewenst bij het Nationaal Monument op de Dam en de kransleggers werden hardhandig verwijderd. Ook werden die dag 14 jongeren gearresteerd voor het uitdelen van flyers over het lot van homoseksuelen in concentratiekampen. Dit incident was aanleiding voor het oprichten van het Homomonument.

 ( Beelden van NPO Geschiedenis )

Voor het eerst werd in 1961 binnen de COC gesproken over de mogelijkheid van het oprichten van een homomonument, maar van concrete stappen kwam het destijds nog niet. Na het bewuste incident op de Dam met de  Amsterdamse Jongeren Aktiegroepen Homoseksualiteit (AJAH) kwam het monument alsnog, tussen de Westerkerk en de Keizersgracht in de binnenstad van Amsterdam. Het werd onthuld op 5 september 1987. 

Ook dit jaar ontstond er weer discussie over de invulling van Nationale Dodenherdenking. Wie moeten we herdenken tijdens de twee minuten stilte om 20.00 uur 's avonds? Rikko Voorberg wilde een alternatieve herdenking voor vluchtelingen organiseren op het Rembrandtplein, gelijktijdig met de herdenking op de Dam. Na de vele kritiek op zijn initiatief blies hij de herdenking uiteindelijk toch af.