De werkkamer van Saskia Belleman

Saskia Belleman (59) komt om vijf minuten voor negen aanlopen bij de rechtbank voor de strafzaak rond de ontvoering van de peuter Insiya. Daarvan doet ze verslag voor De Telegraaf.

In september 2016 werd het meisje Insiya op tweejarige leeftijd ontvoerd in Amsterdam en het land uitgesmokkeld. Sindsdien verblijft de peuter bij haar vader in India. De moeder heeft geen enkel contact meer gehad met haar kind.

Een mateloos boeiende zaak, vindt Saskia. “Ik denk dat je je als moeder voor kan stellen hoe afschuwelijk het moet zijn als een paar kerels je kind meenemen.”

Nadia Rashid, de moeder van het ontvoerde meisje Insiya, schreef een brief aan de koningin waarin ze vraagt om steun.

Een half uur voor aanvang van de rechtszaak is het nog niet duidelijk of de drie verdachten die vandaag gehoord moeten worden, aanwezig zullen zijn. “Als ze niet komen, kan de rechtbank bevelen dat ze door de politie worden opgehaald.”

Vlak voor het begin van de zitting loopt een van de advocaten naar Saskia toe. “Ik heb gezegd dat hij moet komen, omdat jij anders over hem zult schrijven”, grapt ze tegen de rechtbankverslaggever. Uiteindelijk komen twee van de drie verdachten die gehoord moeten worden opdagen.

Tijdens de zitting twittert Saskia aan een stuk door – zo heeft ze de bijnaam ‘twitterkoningin’ gekregen: bijna iedere minuut deelt ze een tweet. De verslaggevers van andere media die naast haar zitten, spieken af en toe op haar Twittertijdlijn. Ze wordt door beroepsvolgers en leken geprezen om haar neutrale verslaggeving op Twitter. “Ik probeer zo objectief mogelijk weer te geven wat iedereen zegt en vindt. Daar gooi ik geen eigen sausje overheen.” 

Als er tussendoor tweets binnenkomen op haar tijdlijn die niets met deze rechtszaak te maken hebben, schenkt ze ook daar aandacht aan.

Als er nieuws is, leest u het in de @telegraaf . Maar wanneer dat zal zijn is nooit tevoren te voorspellen. Dat is het kenmerk van nieuws. https://t.co/UBgMv2ZrCO

Bij analyses of commentaren in de krant heeft ze meer vrijheid om haar eigen mening te geven. Zo uit ze bij de rechtszaak over Insiya haar ergernis over het feit dat een aantal verdachten niet komt opdagen tijdens de rechtszaak. ‘Hoe valt een buitenstaander uit te leggen dat acht mannen met militaire precisie een kind ontvoerden, maar zich niet zelf in de rechtbank hoeven te verantwoorden?’

Toch probeert ze ook in de krant terughoudend te zijn met het innemen van een standpunt. “Je moet je er altijd van bewust zijn dat je nooit het hele dossier kent.”

Ze is vooral “oprecht bang voor de media”, zegt ze. “Maar ik ben gekomen. Ik was bang voor mijn baan.” Ze vertelt dat ze gisteren haar werkgever heeft ingelicht. “Ik had geen andere keus dan de waarheid vertellen. Dat heeft godzijdank goed uitgepakt.” #Insiya

Op de perstribune is de schatting dat Lizzy S. het woord ‘oprecht’ al zeker 36 keer heeft gebruikt. De rechtbank probeert uit te vissen of Lizzy S. dat ook echt is. #Insiya

“Klopt. Dat was absoluut niet de bedoeling.”

“Belangrijk. Mensen kunnen vreselijke fouten begaan in hun leven, maar dat wil niet zeggen dat je ze openlijk aan de schandpaal moet nagelen. Bij De Telegraaf noemen we geen volledige namen, maar initialen. Iemand moet weer een normaal leven kunnen opbouwen als de straf is uitgezeten. Als je een volledige naam noemt, blijft die tot in de lengte van dagen op het internet rondzwerven. Maar ik besef wel dat sprake is van een glijdende schaal. Traditionele media hanteren die initialenregel, maar nieuwe media doen dat niet.”

Op dit soort vragen ga ik niet in. Ik schrijf niet voor niets een initiaal. https://t.co/ThhRQL0Oik

“Ja, dat komt omdat ik zo vreselijk veel in rechtbanken ben. Ik ben zo langzamerhand meubilair geworden in rechtbanken, haha. Dan heb je alle advocaten ook weleens gesproken en hun zaak verslagen. Ze zijn ook wel ijdel. Ze vinden het altijd heel leuk als je bij hun zaak zit.”

“Vaak wel. Zo’n zaak krijgt ook meer exposure als ik erover twitter. Het zijn toch wel iets van 70.000 twitteraars die me volgen en al mijn tweets lopen mee op de website van De Telegraaf.”

“Haha, iemand heeft die naam ooit een keertje geïntroduceerd. Ik kom er denk ik niet meer van af. Ik vind het ontzettend leuk om te twitteren, maar het is ook hard werken. Bij de zaak Holleeder bijvoorbeeld schiet het alle kanten op. Er passeren zo veel namen dat je echt moet opletten om de draad niet kwijt te raken. Als je een halve minuut wegzakt, ben je het al kwijt. Tussendoor maak ik verslagen voor de website, aan het eind van de dag voor de krant en ’s avonds schuif ik soms nog aan bij PAUW. Na zo’n dag ben je wel behoorlijk gesloopt.”

“Ja, dat was zo’n acht jaar geleden. De reden was de enorme aandacht die voor die zaak bestond. Er waren cameraploegen uit de hele wereld: van Japan tot de Verenigde Staten. Ik werk voor een dode boom, zo noemen ze kranten. Ik dacht: wat kan ik de volgende dag nog toevoegen? Toen zei een collega dat ik moest gaan twitteren. Daar is het begonnen. Ik was helemaal niet bezig met volgers, maar op de een of andere manier haakten die wel met honderden tegelijk aan. Ik dacht dat het kwam omdat het om de zaak van Wilders ging, maar ook daarna bleven er maar volgers bij komen.”

“Tot afgelopen zomer was ik best mild tegen mensen die lelijke dingen zeggen via Twitter. Ik blokkeerde weinig mensen. Ik geef vaak eerst een waarschuwing. Dat heb ik voor het eerst gedaan bij een zaak over een meisje dat is verkracht en vermoord. Toen de advocaat van de verkrachter zijn pleidooi ging houden, wist ik dat mensen hem voor rotte vis zouden uitmaken. Het zijn vaak de mensen die niet snappen wat de functie van een advocaat is, maar wel een mening hebben. Mijn waarschuwing hielp, ook tot mijn eigen verbazing. Ik heb geen onvertogen woord gelezen. Soms kun je knap chagrijnig worden van de lawine aan negativiteit die via twitter over je heen komt. Soms is bij mij het geduld op en blokkeer ik mensen.”

“Dat heeft met de zaak van de blokkeerfriezen te maken, denk ik. Die maakte zoveel negativiteit los. Mensen maakten elkaar uit voor racist in mijn timeline. We hebben vorig jaar ook de zaak van Sylvana Simons gehad. Tweeëntwintig mensen stonden terecht voor belediging en opruiing. Onbegrijpelijk dat mensen dan menen dat ze er op twitter nog een schepje bovenop moeten doen. Er werden vreselijke dingen op mijn tijdlijn geschreven. Daar lusten de honden geen brood van. Dan heb je aan mij echt een slechte. Ik merkte ook dat ik er het plezier om via twitter een zaak te verslaan door verloor. Twitter is voor mij meestal een stimulans: ik vind het leuk om te zien dat mensen geïnteresseerd zijn en informatie willen hebben. Maar ik heb geen geduld voor mensen die mijn tijdlijn misbruiken om iemand anders de huid vol te schelden. Ik ben ook klaar met mensen die zeggen dat De Telegraaf verkeerd was in de oorlog. Kom op mensen, dat is zeventig jaar geleden.”

“Nee. Het is eigenlijk gewoon op m’n pad gekomen. Ik werd op een gegeven moment gevraagd door de hoofdredactie van de Telegraaf of ik voor de nieuwsdienst wilde gaan werken.”

“De meest vreselijke was die van Robert M. (Amsterdamse zedenzaak, red.). Alles werd zo plastisch omschreven. Verschrikkelijk. Zijn jongste slachtoffer was zeven dagen oud. Ik krijg nog de rillingen over m’n rug als ik erover vertel. Hij kwam op ouders sympathiek over. Toen ik hem de eerste keer zag, dacht ik: zou ik er als moeder ingetrapt zijn? Nou, geloof me maar hoor. Bij die zaak hoorde ik de meest verschrikkelijke verhalen. Hij had zo’n campingbroek met zakken waar hij gripzakjes met glijmiddel in deed. Ik gebruik sindsdien nooit meer gripzakjes als broodzakjes. Ik kan er niet meer normaal naar kijken.”

“Vaak zie je dat ogenschijnlijk doodnormale mensen tot de meest verschrikkelijke dingen in staat zijn. Een directeur van een stadion vermoordde een paar jaar terug zijn vrouw vanwege huwelijksproblemen. Hij had alles: een waanzinnig goede baan, een mooi huis, twee kindertjes. Door stress en zorgen is er iets gebeurd in zijn hersenen. Hij werd op een nacht wakker en vermoordde zijn vrouw. Door al die zaken vraag ik mij regelmatig af: waar zou mijn grens liggen? Als ik mijn grens bereik, wat doe ik dan?”

“Nee. Ik blijf het fascinerend vinden. Ik vind zaken zoals die ik net beschreef tien keer interessanter dan zo’n zaak met Holleeder als verdachte. Dat is een beroepscrimineel. Die man heeft z’n hele leven lang in de criminaliteit gezeten en vindt het volgens het Openbaar Ministerie volkomen normaal dat hij kan beschikken over andermans leven. Die vind ik lang niet zo interessant als de zaak van de buurman die opeens zijn vrouw doodsteekt.”