PAUW was de late night talkshow van BNNVARA met presentator Jeroen Pauw. Het gesprek van de dag met de hoofdrolspelers uit het nieuws, live vanuit Amsterdam.
Bloggers over Amerika Kiest: Wil de echte Republikein nu opstaan?
Amerika houdt de adem in. Wordt het Hillary of Trump? Op 8 november weten we het. Pauw besteedt de komende maanden volop aandacht aan de Amerikaanse verkiezingen. In de uitzendingen, maar ook op de site. Hier zullen een aantal Nederlanders die in de VS zijn voor ons bloggen, vloggen en fotograferen. Het gaat om Nederlanders die in de VS wonen of Nederlanders die daar zijn om campagne te voeren. Van L.A. tot New York. Van Chicago tot Alabama en Montana. Wat maken ze mee in hun staat en hun straat? Elke werkdag plaatsen we een nieuwe blog.
Het is niet gemakkelijk om Republikein te zijn deze dagen. Als een marathon aan gesprekken met een bonte stoet Republikeinen door de staat Ohio iets duidelijk maken, is het dat de partij in een diepe identiteitscrisis verkeert. Een crisis die veel dieper reikt dan de opwinding over de kandidaat die de partij nu vertegenwoordigt. Of zoals één van mijn gesprekspartners het verwoordde:
‘he is not the answer, he is the outcome’
.
Trump is de uitkomst. Maar waarvan? Van een verwijdering die zich al langer aftekent in de partij en die zich met de komst van de Tea Party eerder al groots manifesteerde. Langzamerhand zijn er twee harten in de borst van de partij gaan kloppen; een streng conservatief en een gematigd hart. Met de nominatie van Trump laat het oerconservatieve deel zich gelden. Het deel dat zich door de gematigden in de partij – laat staan door de Democraten - niet erkend of gehoord voelt in de waarden die voor hen belangrijk zijn. Nog eens versterkt door het gevoel dat de macht er niet zit voor hen maar voor anderen. Een stelling die Clinton in beton goot toen ze deze groep kiezers wegzette als een
bucket of deplorables
.
Trump is bovendien bijzonder relevant omdat hij een antwoord biedt op het proces van maatschappelijke verandering dat al jaren bezig is. Ook is hij de uitkomst daar waar de Democraten en de gematigde Republikeinen het antwoord hierop voor deze groep kiezers niet bieden. Hij geeft perspectief in een wereld waarin de sociale verhoudingen veranderen, technologie de arbeidsmarkt verandert, terroristische aanslagen vaste prik zijn geworden en waarin de economische crisis diepe wonden heeft geslagen waarvan veel mensen niet zijn hersteld.
Dit zijn niet allemaal boze, bange of domme mensen die geloven in samenzweringstheorieën en een intolerant geloof aanhangen. Het zijn mensen die geen vlieg kwaad doen, hun leven lang hard gewerkt hebben, hun eigen broek hebben opgehouden en voor anderen zorgen. Een groep kiezers die zekerheden ziet verdwijnen en dat onrechtvaardig en onverdiend vindt. Hun Amerika verandert en de partij weet hen niet mee te nemen in die verandering. Trump doet dat wel. Zijn antwoord, een Amerika dat niet meer bestaat, doet voor hen niet ter zake. Evenmin als zijn parade aan discutabele uitspraken en uitglijders.
Voor een ander deel van de Republikeinen heeft hij zich wel degelijk gediskwalificeerd. Dit deel verlangt weemoedig terug naar de tijd toen je je gewoon nog met z’n allen achter één kandidaat kon scharen. Het leidt tot schizofrene situaties. Kopstukken die wel op Trump stemmen maar hem niet steunen of andersom. Lokale kandidaten die zich genoodzaakt zien een campagne te voeren die wél Republikeins is maar op geen enkele manier aan Trump doet denken. Een stem op Gary Johnson uit wanhoop omdat alles beter is dan de lamme of de blinde. De nieuwste trend is vrouwen die hun man niet vertellen dat ze op Hillary stemmen.
Mark my words
: dat wordt de verassing van 8 november.
Een van de activisten die ik sprak (die overigens wel alle vakjes van boos tot en met streng christelijk kon aankruisen) zei: ‘ons probleem in Ohio ligt bij onze eigen basis. Als zij gewoon komen stemmen is er niets aan de hand’. Wat hij niet ziet of niet wil zien, is dat er geen eenduidige basis meer bestaat.
Ondertussen wankelt de positie van House speaker Paul Ryan. Juist hij zou de stabiele factor kunnen zijn als Clinton wint op 8 november, maar de druk van Trump-stemmers wordt opgevoerd om Ryan – die Trump publiekelijk heeft laten vallen - zijn positie te ontnemen. Een scenario dat niet ondenkbaar is als de Republikeinen hun meerderheid in het huis van afgevaardigden verliezen op 8 november.
Trump mag dan niet het antwoord zijn, een alternatief hebben de Republikeinen op dit moment niet voorhanden. Ondertussen laat de campagne een spoor van vernieling achter binnen de partij en worden de messen geslepen voor het betere mes–in–de-rug-spel dat op 9 november losbarst. Wat er ook gebeurt op 8 november: de ellende voor de Republikeinen is nog lang niet voorbij. Hij is pas net begonnen.