PAUW was de late night talkshow van BNNVARA met presentator Jeroen Pauw. Het gesprek van de dag met de hoofdrolspelers uit het nieuws, live vanuit Amsterdam.
Bloedbad Plein van de Hemelse Vrede vandaag 30 jaar geleden
Op 4 juni 1989 kwam een grootschalig studentenprotest op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking, China door militaire interventie tot een bloederig eind. Volgens schattingen vielen er tussen de 300 en 3000 doden. Vandaar dat vandaag, precies dertig jaar later, het plein extra goed beveiligd is. De Chinese overheid wil koste wat kost een nieuw protest voorkomen.
Censuur
Fietsers en voetgangers worden gecontroleerd, en het plein wordt door politie en het leger stevig in de gaten gehouden. Hoewel China in de drie decennia sinds het protest langzaam vrijer is geworden, heeft de communistische partij nog altijd alle macht in handen. Op het Chinese internet wordt alles dat te maken heeft met het protest en de bloedige afloop daarvan gecensureerd.
In Taiwan wordt de slachting sinds 2016 officieel herdacht. Ook eist de Taiwanese overheid al jaren dat de Chinese overheid en het leger zich verontschuldigen voor hun acties tegen de protestanten. In Hong Kong, dat sinds 1997 weer Chinees grondgebied werd, wordt het protest en de afloop daarvan al sinds 1990 herdacht. Sinds 1997 was het dan ook de eerste keer dat het protest op Chinees grondgebied werd herdacht.
In Taiwan wordt de slachting sinds 2016 officieel herdacht. Ook eist de Taiwanese overheid al jaren dat de Chinese overheid en het leger zich verontschuldigen voor hun acties tegen de protestanten. In Hong Kong, dat sinds 1997 weer Chinees grondgebied werd, wordt het protest en de afloop daarvan al sinds 1990 herdacht. Sinds 1997 was het dan ook de eerste keer dat het protest op Chinees grondgebied werd herdacht.
Tankman
Het bekendste beeld van de protesten is dat van de man die tevergeefs een rij tanks tegen probeert te houden.
De man, wiens identiteit nog altijd onbekend is, is volgens historici waarschijnlijk opgepakt en gefusilleerd. Volgens de Chinese autoriteiten zijn ook zij er nooit achter gekomen wie de man was. In de geschiedenisboeken en rapportages van toen wordt hij “tankman” genoemd.
Oorzaak en nasleep
Het protest had als doel om economische veranderingen door te voeren en het verkrijgen van meer politieke vrijheden. Kort leek het erop dat de protestanten hun zin zouden krijgen, tot op het moment dat de conservatieven in de machthebbende communistische partij de overhand kregen tijdens een interne machtsstrijd. Op dat moment werd besloten om het protest definitief de kop in te drukken door middel van militaire interventie.
Als resultaat van de protesten werden honderden burgers opgepakt en veroordeeld. Een aanzienlijk deel van hen kreeg de doodstraf. Sommigen probeerden de dans te ontspringen door te vluchten naar buurlanden en Noord-Amerika. Ook politieke tegenstanders en oproerkraaiers binnen en buiten de partij werden veroordeeld. Het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede zorgde er op die manier voor dat de communistische partij tot op de dag van vandaag aan de macht kon blijven.