Anne Frank verraadden door de joodse vrouw Ans van Dijk

Er zijn slechts allerlei theorieën over wie de familie Frank heeft verraden. De zoon van Gerard Kremer, die dezelfde naam draagt, heeft een boek geschreven over deze historie: De achtertuin van het Achterhuis . Ans van Dijk, zegt Kremer,  was een joodse vrouw die collaboreerde met de nazi’s uit lijfsbehoud. Kremer denkt dat zij het fatale telefoontje pleegde waardoor de familie Frank werd verraden. In het boek beschrijft hij wat er volgens hem precies is gebeurd in aanloop naar die fatale 4 augustus 1944.

Het joodse meisje Anne Frank zat in de Tweede Wereldoorlog vanaf 6 juli 1942 met haar ouders en zus ondergedoken in het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam. Daar schreef ze haar later wereldberoemd geworden dagboek. Op 4 augustus 1944 werden de onderduikers gearresteerd en naar concentratiekampen Auschwitz-Birkenau gestuurd. Alleen vader Otto Frank overleefde de oorlog. Hoe de familie Frank werd verraden aan de Duitsers is nooit echt opgehelderd. Het Achterhuis is sinds 1960 het Anne Frank Museum.

Volgens historicus Gert-Jan Jimmink is het boek van Kremer (1943) belangrijke oral history . "Heel belangrijk is dat die verraadster, Ans van Dijk, al in beeld is bij de familie vóór de oorlog. Zij was hoedjesverkoopster op de Nieuwendijk. Zij kenden haar goed."

De verrader van Anne Frank is Ans van Dijk. Dat stelt Gerard Kremer is zijn boek. “Deze joodse vrouw werd gearresteerd door de SD. Ze wilde haar eigen hachje redden en ging daarom andere mensen verraden.” #Pauw pic.twitter.com/hVhxSK5mY4

Ans van Dijk verfde haar haren blond en zette een bril op en wist op die manier een hoop mensen om de tuin te leiden. Totdat Kremer haar leerde kennen. Kremer jr.: "Mijn vader had veel joodse vrienden. Hij was bij veel joodse feesten, zoals Bar Mitswa's, aanwezig. Toen de oorlog uitbrak en joodse mensen niet meer voor zichzelf mochten werken, is hij conciërge geworden bij een pand aan de Westermarkt. In de kelder van dat pand zat een stokerij, maar ook de SD én de Wehrmacht. Alle door de nazi's geroofde spullen werden daar in de kelder opgeslagen. De etenswaren die daar lagen opgeslagen, werden weer door het verzet gestolen om de onderduikers mee te helpen."

"In totaal doken in het pand aan de Westermarkt tien mensen onder", vertelt Jimmink. "Alles liep door elkaar, tot op een dag Kremer sr. tegen Ans van Dijk zei: "Ik ken jou, jij bent niet Ans de Jong, maar Ans van Dijk." Even later werd hij gearresteerd."

Volgens Kremer jr. was Ans van Dijk degene die de onderduikers van het achterhuis heeft verraden. Er zou namelijk een telefoontje gepleegd zijn door een vrouw en het geld dat als beloning voor iedere verraden jood verstrekt werd, is nooit opgehaald. Dat laatste komt volgens Kremer omdat Van Dijk kort na het verraad van de Achterhuis-onderduikers naar Den Haag vertrok.

Of de onderduikers verraden zijn, blijft de vraag, volgens Jimmink. Anderhalf jaar geleden deed de Anne Frank Stichting onderzoek naar de arrestatie van de onderduikers aan de Prinsengracht. Daaruit kwam een ander perspectief naar voren. De Sicherheitsdienst (SD) zou onderzoek hebben willen doen naar illegale arbeid en bonnenhandel in het pand en toen op de onderduikers zijn gestuit.

Op dit moment probeert een team van 20 internationale experts onder leiding van oud-FBI-agent Vincent Pankoke met big data dezelfde vraag te beantwoorden als Kremer. De uitkomsten worden op 4 augustus 2019 gepresenteerd, precies 75 jaar na de arrestatie van de familie Frank.