75 jaar LSD

In het jaar 1938 ontdekt Albert Hoffman het hallucinogene effect van LSD. De Zwitserse scheikundige was werkzaam bij het farmaceutische bedrijf Sandoz en werkte aan chemicaliën, met het idee om medicijnen te ontwikkelen.

Pas vijf jaar later ontdekte hij de effecten van het middel op de menselijke geest, toen hij per ongeluk de stof binnen kreeg. Deze werd bekend in de tegencultuur van de jaren 60 van de vorige eeuw als LSD (acid). Vandaag is het precies 75 jaar geleden – 19 april 1943 - dat Hoffman deze ontdekking op zijn naam mocht zetten.

In notities die hij maakte tijdens zijn onbewuste trip staat het volgende: “Toen ik versuft met mijn ogen open lag ervoer ik het daglicht als onaangenaam fel en zorgde mijn verbeeldingskracht voor een stroom aan fantastische beelden van buitengewone levendigheid. Het ging gepaard met een intense, caleidoscopische palet aan kleuren.”

De Zwitser noemde de werking van LSD verre van ongevaarlijk, respect was op z’n plaats. Maar het risico blijkbaar waard, want het bleef niet bij een enkele reis: Albert maakte honderden acid uitstapjes!

 Het bedrijf Sandoz besloot commercieel interessante toepassingen voor LSD te zoeken en deed verschillende experimenten. Er werd bijvoorbeeld onderzocht of de drug kon fungeren als hulpmiddel bij psychotherapie en er werd bekeken of het hielp om alcoholisten van de drank af te helpen.  

In 1971 kwam daar door een VN-verdrag een einde aan: LSD en vele andere geestverruimende middelen kwamen op de lijst met verboden stoffen terecht. Daarmee werd er in één klap wereldwijd een einde gemaakt aan alle experimenten met dit middel. (Bron: NOS ) 

De Britse onderzoeker Carhart-Harris was een van de eersten die daarna de wereld van de LSD weer indook. Hij testte het als middel tegen depressie en liet zijn patiënten de drug innemen tijdens hun therapie. Het was voor het eerst in vijftig jaar dat de werking van de middelen werd getest in een wetenschappelijk onderzoek.

"Het verschuift het denken van je normale ingesleten patronen naar een wat meer vloeibaar en flexibel denken. Die flexibiliteit zorgt ervoor dat mensen hun kijk op het leven veranderen", zei Carhart-Harris.

De onderzoeker sprak in 2015 op een symposium aan de Universiteit van Amsterdam over het gebruik van drugs in therapiesessies.

Daarnaast deed de Universiteit van Basel in Zwitserland onlangs onderzoek naar de relatie tussen LSD en het verwerken van negatieve emoties. Hieruit bleek dat de drug de activiteit in het deel van de hersenen verbonden aan negatieve emoties – voornamelijk angst – vermindert.

Verder zijn er ook gevallen van mensen die leiden aan een depressie en zelf LSD gebruiken om hier vanaf te komen. Zo zei een Sillicon Valley-ondernemer tegenover nieuwssite Mashable het volgende: “De meeste dagen begin ik heel somber, maar met een microdosering LSD zijn dagen een stuk dragelijker. Het voelt alsof ik een hele, hele goede kop koffie heb gedronken.”

En The Cavalier Daily – de nieuwsorganisatie van de Universiteit van Virginia – schreef over een student die hetzelfde deed. Hij vertelt dat het gebruiken van LSD en het ‘trippen’ als gevolg, het makkelijker maakt om jezelf moeilijke vragen te stellen en persoonlijke problemen aan te pakken zonder het gewicht van die problemen te voelen. “Het laat je even op adem komen, om naar je problemen te kijken vanuit een wereld waar ze er niet toe doen.”

Ook in ons land is er al (succesvol) geëxperimenteerd met LSD. Jan Bastiaans was psychiater van het KZ-syndroom die sinds de jaren zestig honderden getraumatiseerde oorlogsslachtoffers een laatste hoop op genezing bood door een behandeling van LSD.

Hij heeft grote betekenis gehad voor de maatschappelijke erkenning van de late psychiatrische gevolgen van oorlogsvervolging, verzet en gijzeling. Onder invloed van de psychedelische cultuur van de jaren zestig kwam Bastiaans in aanraking met het hallucinogene middel LSD.

Als psychiater was hij in de positie dit middel te gebruiken in zijn behandeling. Met behulp van een verpleegkundige confronteerde hij zijn patiënten in een vertrouwelijke sfeer met hun vroegere ervaringen. Bastiaans overleed op 31 oktober 1997.

Of we in de toekomst allemaal LSD kunnen nemen tegen onze depressies of dipjes is nog maar de vraag. Hou je voor nu toch nog even aan de voorschriften van de dokter!

  Jan Bastiaans