Tim Hofman bijt zich in het tweede seizoen van Pak de Macht vast in de soms roestige machtssystemen en individuen met macht. Want er zijn nog altijd veel machtige mensen en invloedrijke organisaties. Het is tijd voor verantwoording, want een betere wereld begint niet bij jezelf, maar bij de machthebbers.
Dossier Plastic
De wereld ligt vol met plastic. Dat is niet alleen slecht voor natuur, milieu en klimaat, maar ook voor de mens: jaarlijks sterven wel tot een miljoen personen aan afvalvervuiling. En elke week krijg ook jij gemiddeld een creditcard aan plastic binnen. Intussen worden we doodgegooid met schoonmaakacties en recyclecampagnes. Maar ligt de oplossing wel echt bij de consument?
Als je de plasticindustrie mag geloven wel. Maar... Als plastic simpelweg niet gemaakt wordt, kan het ook niet terechtkomen in het milieu. In deze aflevering van Pak De Macht legt Tim Hofman uit hoe zowel de industrie als de overheid consumenten verantwoordelijk maakt voor een probleem dat alleen de producent zelf op kan lossen.
Personen in deze uitzending
- Annemarieke de Haan – General Manager Unilever Benelux*
- Hester Klein Lankhorst – Algemeen directeur Afvalfonds Verpakkingen
- Stientje van Veldhoven – Demissionair staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat
Een beter milieu begint bij de producent
De leuze 'een beter milieu begint bij jezelf' staat vast in je hersenen gegrift. Maar helaas kunnen consumenten in praktijk maar heel weinig doen tegen het plasticprobleem. De échte macht om dat probleem op te lossen, hebben producenten van plastic en van producten die in plastic verpakt zitten. Maar het gebeurt niet, want die producenten verdienen er bakken vol geld aan.
Daarom roepen we je niet op om je afval te scheiden of met een prikker naar het strand te gaan. Het enige wat we deze week van je vragen is om onderstaande video te delen (en bekijk trouwens ook eens het origineel!). Want het lot van de planeet ligt niet in jullie handen, maar toch vooral in die van producenten. Een beter milieu begint bij hen.
Daarom hebben we het bekende Postbus 51-spotje uit 1991 hierboven in een nieuw jasje gestoken. Een beter milieu begint namelijk helemaal niet bij jezelf, maar bij megaproducenten die hun producten in plastic verpakken. Denk dan bijvoorbeeld aan Unilever, Pepsi-Co en Nestlé, of supermarkten als Jumbo en Albert Heijn.
Pak de macht en laat producenten zien dat zij aan zet zijn. Deel ons nieuwe reclamespotje op je socials en tag jouw 'favoriete' vervuilers!
Daarom roepen we je niet op om je afval te scheiden of met een prikker naar het strand te gaan. Het enige wat we deze week van je vragen is om onderstaande video te delen (en bekijk trouwens ook eens het origineel!). Want het lot van de planeet ligt niet in jullie handen, maar toch vooral in die van producenten. Een beter milieu begint bij hen.
Daarom hebben we het bekende Postbus 51-spotje uit 1991 hierboven in een nieuw jasje gestoken. Een beter milieu begint namelijk helemaal niet bij jezelf, maar bij megaproducenten die hun producten in plastic verpakken. Denk dan bijvoorbeeld aan Unilever, Pepsi-Co en Nestlé, of supermarkten als Jumbo en Albert Heijn.
Pak de macht en laat producenten zien dat zij aan zet zijn. Deel ons nieuwe reclamespotje op je socials en tag jouw 'favoriete' vervuilers!
Bronnen
1. Plastic in milieu, natuur en mens:
- World Economic Forum, 'Plastics, the Circular Economy and Global Trade'
- Trouw, 'Microplasticdeeltjes ontdekt in placenta's van ongeboren baby's'
- NRC, 'We eten en drinken ongeveer een creditcard aan plastic per week'
- The Washington Post, 'By 2050, there will be more plastic than fish in the world’s oceans, study says'
- The Guardian, 'Mismanaged waste 'kills up to a million people a year globally''
- National Geographic, 'A Whopping 91 Percent of Plastic Isn’t Recycled'
2. Unilever
- Unilever produceert jaarlijks 700.000 ton aan verpakkingsafval
- Jaarverslag Unilever 2020: het bedrijf haalde een omzet van €50,7 miljard (pdf)
- Changing Markets Foundation, 'Talking Trash': Unilever is een van de grootste producenten van plastic verpakkingen ter wereld
- Unilevers groene beloftes voor 2025
- 90 procent van Unilevers verpakkingen is nog gemaakt van virgin plastic
- Break Free From Plastic: Unilever is de op vier na grootste plasticvervuiler ter wereld (pdf)
3. Afvalfonds Verpakkingen & Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIVD):
- Besluit beheer verpakkingen 2014: bedrijven moeten ervoor zorgen dat een percentage van hun verpakkingen gerecycled wordt
- Bestuur Afvalfonds
- Raamovereenkomst Verpakkingen 2014 (pdf): het KIDV deed onderzoek in opdracht van de overheid
- Het Afvalfonds wordt gefinancierd door de verpakkings- en verpakkende industrie
- Het KIDV wordt gefinancierd door het Afvalfonds
4. Overheid:
- De Volkskrant, 'Nederland is nog geen stap dichter bij een circulaire economie dan tien jaar geleden'
- Integrale Circulaire Economie Rapportage 2021
- Beantwoording kamervragen over het Plastics Pact door demissionair staatssecretaris Van Veldhoven: "In Nederland is in 2015 en 2016 51% van de kunststof verpakkingen daadwerkelijk gerecycled. Hiermee is Nederland koploper in de EU."**
5. Verantwoordelijkheid bij consument:
- De Correspondent, 'Briljant bedacht: hoe de plasticindustrie het idee verkoopt dat de burger z’n ‘eigen’ plastic op moet ruimen'
- Nederland Schoon: burgeracties tegen zwerfafval, gefinancierd door het Afvalfonds Verpakkingen
- Bioplastics News, 'Consumers are Responsible for Plastic Crisis, Not Producers'
* Unilever wilde niet reageren in de aflevering. Per mail liet het bedrijf weten dat 'plastic verpakkingen en het gezamenlijk versnellen van de transitie naar een circulaire economie voor plastics voor Unilever zeer relevante en belangrijke onderwerpen zijn. Unilever erkent dat plastic verpakkingen gepaard gaan met diverse uitdagingen en voelt daarvoor een grote verantwoordelijkheid. Het heeft daarom vergaande en concrete doelen gesteld over het gebruik van hernieuwbare en gerecyclede plastic in verpakkingen, het verminderen van plastic door over te stappen naar duurzame alternatieven en samen te werken met overheden, kennisinstellingen, maatschappelijk organisaties bedrijven én consumenten om de transitie te versnellen.'
** Dit kamerstuk is inmiddels verwijderd van de website van de Rijksoverheid. De originele link laten wij staan om dit aan te tonen.
- World Economic Forum, 'Plastics, the Circular Economy and Global Trade'
- Trouw, 'Microplasticdeeltjes ontdekt in placenta's van ongeboren baby's'
- NRC, 'We eten en drinken ongeveer een creditcard aan plastic per week'
- The Washington Post, 'By 2050, there will be more plastic than fish in the world’s oceans, study says'
- The Guardian, 'Mismanaged waste 'kills up to a million people a year globally''
- National Geographic, 'A Whopping 91 Percent of Plastic Isn’t Recycled'
2. Unilever
- Unilever produceert jaarlijks 700.000 ton aan verpakkingsafval
- Jaarverslag Unilever 2020: het bedrijf haalde een omzet van €50,7 miljard (pdf)
- Changing Markets Foundation, 'Talking Trash': Unilever is een van de grootste producenten van plastic verpakkingen ter wereld
- Unilevers groene beloftes voor 2025
- 90 procent van Unilevers verpakkingen is nog gemaakt van virgin plastic
- Break Free From Plastic: Unilever is de op vier na grootste plasticvervuiler ter wereld (pdf)
3. Afvalfonds Verpakkingen & Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIVD):
- Besluit beheer verpakkingen 2014: bedrijven moeten ervoor zorgen dat een percentage van hun verpakkingen gerecycled wordt
- Bestuur Afvalfonds
- Raamovereenkomst Verpakkingen 2014 (pdf): het KIDV deed onderzoek in opdracht van de overheid
- Het Afvalfonds wordt gefinancierd door de verpakkings- en verpakkende industrie
- Het KIDV wordt gefinancierd door het Afvalfonds
4. Overheid:
- De Volkskrant, 'Nederland is nog geen stap dichter bij een circulaire economie dan tien jaar geleden'
- Integrale Circulaire Economie Rapportage 2021
- Beantwoording kamervragen over het Plastics Pact door demissionair staatssecretaris Van Veldhoven: "In Nederland is in 2015 en 2016 51% van de kunststof verpakkingen daadwerkelijk gerecycled. Hiermee is Nederland koploper in de EU."**
5. Verantwoordelijkheid bij consument:
- De Correspondent, 'Briljant bedacht: hoe de plasticindustrie het idee verkoopt dat de burger z’n ‘eigen’ plastic op moet ruimen'
- Nederland Schoon: burgeracties tegen zwerfafval, gefinancierd door het Afvalfonds Verpakkingen
- Bioplastics News, 'Consumers are Responsible for Plastic Crisis, Not Producers'
* Unilever wilde niet reageren in de aflevering. Per mail liet het bedrijf weten dat 'plastic verpakkingen en het gezamenlijk versnellen van de transitie naar een circulaire economie voor plastics voor Unilever zeer relevante en belangrijke onderwerpen zijn. Unilever erkent dat plastic verpakkingen gepaard gaan met diverse uitdagingen en voelt daarvoor een grote verantwoordelijkheid. Het heeft daarom vergaande en concrete doelen gesteld over het gebruik van hernieuwbare en gerecyclede plastic in verpakkingen, het verminderen van plastic door over te stappen naar duurzame alternatieven en samen te werken met overheden, kennisinstellingen, maatschappelijk organisaties bedrijven én consumenten om de transitie te versnellen.'
** Dit kamerstuk is inmiddels verwijderd van de website van de Rijksoverheid. De originele link laten wij staan om dit aan te tonen.
