Hoe betaal je je studieschuld niet terug? – Routekaart

In de eerste aflevering van Pak de Macht legt Tim Hofman je uit wat je kunt doen wanneer de overheid je naait. Dat is namelijk het geval bij studenten uit de pechgeneratie. In Nederland hebben 900.000 studenten hun studie bij elkaar moeten lenen, terwijl degenen voor hen dat niet hoefden. En de studenten na hen ook niet meer, want vanaf volgend jaar is de basisbeurs terug. Hieronder de routekaart waarin we je uitleggen hoe je de overheid terug zou kunnen pakken. Let op: dit is een puur hypothetisch gedachtenexperiment.

Het is heel goed mogelijk dat jij straks rente moet gaan betalen over je studieschuld. Dat zit zo: jouw stufi is een staatsobligatie. Dat betekent dat ‘ie bestaat uit geld wat de overheid heeft geleend van beleggers. Jarenlang tegen een negatieve rente. Super dus. Die rente over staatsobligaties wordt eens in de vijf jaar bepaald en, je voelt ‘m aankomen, eind dit jaar is weer zo’n moment. En als de inflatie van nu aanhoudt, is die straks van invloed op je studieschuld. Teken daarom de petitie van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) tegen de renteverhoging op studieschuld! 

De Landelijke Studentenvakbond heeft al eerder laten zien dat ze wel van wanten weten. Nog wekelijks maken studenten massaal één cent over naar de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), de instantie die studiefinanciering uitbetaalt en schulden int. Die actie loopt nog steeds en hoe meer studenten zich daarbij aansluiten, hoe meer impact. Dat geldt ook voor formeel bezwaar maken tegen je studieschuld bij DUO. Dat moet schriftelijk en binnen allerlei termijnen en andere regels, maar wat ook moet: DUO die elke brief afzonderlijk openmaakt en beoordeelt. We hebben even gekeken en DUO heeft in heel 2020 14.300 brieven gekregen. Daar zouden alle leenstelstelstudenten bij elkaar wel overheen moeten kunnen, toch?

In de uitzending van Pak de Macht vertellen drie Nederlandse studenten die inmiddels in het buitenland wonen dat zij na hun verhuizing al vrij snel niets meer van DUO vernamen. En dus redelijk zorgeloos door kunnen leven met een studieschuld. Daarnaast zien we Jari die besloten heeft zijn studieschuld niet terug te betalen, maar niet zo nodig wilde emigreren. Zo lang er geen goeie compensatie wordt geregeld voor hem en de rest van de pechgeneratie, is volgens Jari de overheid de enige met een betalingsachterstand. En daar lijken ze wel gevoelig voor, want ondanks af en toe een boze mail is er nog niemand bij hem langs geweest. Al 9 maanden lang niet.

En dat komt waarschijnlijk, omdat ze met te weinig mensen zijn om langs te komen. Bij DUO zijn in totaal namelijk 170 mensen fulltime bezig met het innen van schulden. Zodra je die echt niet betaalt, zeggen ze althans, komt het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) bij je langs. Je weet wel, van die parkeerbonnen. Nou, daar werken nog eens 1250 mensen. Tegenover 900.000 leenstelselstudenten dus. Dat betekent dat iedere deurwaarder van het CJIB bij 720 mensen aan moet bellen. Dat redden ze in principe helemaal nooit! Als ze al aanbellen, want bij Jari zijn ze nog niet geweest.

Goed om in je achterhoofd te houden: dit is een vorm van protest.  We willen niet dat iemand zichzelf in de nesten werkt. Dus: als jij ook een stok tussen het wiel van de overheid wil steken, zorg dan dat je reserves achter de hand hebt voor als de overheid toch komt. Houd het netjes en raadpleeg de Landelijke Studentenvakbond en het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) om te zien hoe zij actievoeren. Kun je je studieschuld echt niet betalen? Bij DUO kun je om een betalingsregeling vragen en het Juridisch Loket helpt je ook goed op weg.