Lees hier de tien meest doeltreffende lobbytactieken

In de derde aflevering van Pak de Macht vertelt Tim Hofman hoe lobbyisten in Nederland te werk gaan. Ze hebben enorme invloed en oefenen grote druk uit op o.a. de Tweede Kamer, ambtenaren, regeringsleiders en de Europese Unie. Hun opdrachtgevers zijn vooral grote bedrijven. En grote bedrijven hebben veel geld, dus kunnen macht kopen via deze lobbyisten. Welke manieren hebben lobbyisten voor het beïnvloeden van beleid? Lees hier de tien meest doeltreffende tactieken!

Stap 1: Reisjes weggeven

Verleid politici om een gratis reis aan te nemen, zodat ze weer helemaal zen terugkomen en uitgerust voor jouw bedrijfsbelangen kunnen strijden. En denk je: no way. Zo makkelijk kan het nooit zijn! Nou, toch wel. De goklobby heeft twee groepen topambtenaren meegenomen naar Malta om ze te laten zien ‘hoe het daar werkt’. Snoepreisje dus..

Stap 2: Vermomming

Vermom je als onafhankelijke denktank, maar dien eigenlijk de belangen van de industrie. Dat deed bijvoorbeeld de European Privacy Association. Zogenaamd een onafhankelijke denktank. Zij presenteerden zich als een van de grote voorvechters van privacy, maar behartigde ondertussen de belangen van Google, Yahoo en Facebook.

Stap 3: Cadeautjes geven

Een doosje Merci, flesje Bonuswijn of gewoon een pakkie peuken. De tabakslobby wilde bijvoorbeeld een verbod op mentholsigaretten voorkomen en zette de lobby daarvoor in. En het duurde dankzij die lobby nog zeker 7 jaar voordat dat verbod er uiteindelijk kwam.

Stap 4: Vertragen

Heel simpel; de boel vertragen. Zand in de motor strooien. Een handje blaadjes op NS-rails leggen. Het meest opzichtige voorbeeld daarvan wordt geleverd door CDA-Kamerlid Peter Oskam. Hij komt bij de eerste behandeling van het wetsvoorstel voor de nieuwe Kansspelwet met zevenhonderd vragen aan de staatssecretaris, die volgens betrokkenen vrijwel allemaal door lobbyisten aangedragen zijn.

Stap 5: Fake News

Het verspreiden van fake news. Daar is de suikerlobby expert in. Op de website van Kenniscentrum Suiker & Voeding stond bijvoorbeeld dat men van suiker niet zomaar te dik wordt. Ze zijn van mening dat er geen ongezonde voedingsmiddelen zijn, alleen ongezonde voedingspatronen. Klinkklare onzin dus…

Stap 6: Wetenschappelijk onderzoek ondermijnen

Net doen alsof wetenschappelijke onderzoeken van geen kant kloppen. Zoals de lobby voor bestrijdingsmiddelen dat bijvoorbeeld doet. Zij geven aan best bereid te zijn om een discussie te voeren over het verminderen van het gebruik van en het risico van pesticide zolang daar een wetenschappelijke basis voor is. Hiermee ondermijnen ze de zeker honderden onderzoeken die er al zijn waar de risico’s uitgebreid in beschreven staan.

Stap 7: Onderzoek kopen

Betaal gewoon wetenschappers om voor jou een mooi rapport te schrijven. Dat doet de anti-statiegeldlobby bijvoorbeeld. Wetenschappers van de Wageningen Universiteit deden in opdracht van het bedrijfsleven onderzoek naar statiegeld. En wie leverde daar de cijfers voor aan? Het bedrijfsleven, die fel tegenstander waren van statiegeld op kleine PET-flesjes en die diezelfde lobbyisten inhuurden.  

Stap 8: Beeldbewerking
Beelden bewerken. Dat doet de anti-windmolenlobby. De door de lobby verspreide beelden komen helemaal niet overeen met de realiteit, alleen maar om zo beleidsvorming te beïnvloeden.

Stap 9: Prijzen uitreiken

Prijzen uitreiken! Een tijd lang reikte farmaceut Pfizer ieder jaar een persprijs uit aan journalisten. Voor de farmalobby was die prijs uiterst strategisch. Want journalisten publiceerden over de prijs en dat zorgde voor positieve publiciteit. In 2011 werd de prijs voor het laatst uitgereikt.

Stap 10: De media gebruiken

De laatste lobbytactiek: de media gebruiken. Je hoeft maar op Twitter iets te roepen als ‘We hebben in Nederland geen stikstofprobleem’ en je zit die avond nog bij Op1 aan tafel. Heel wonderlijk! Dat gebeurde bij Gert-Jan Oplaat. Wat Op1 even vergat, is dat hij eigenlijk lobbyist is voor de Vereniging Pluimveeverwerkende Industrie en dus een belang heeft om het stikstofprobleem geen probleem te noemen. Dit heeft daarom niks met journalistiek bedrijven te maken, maar met zwemmen in de fuik van een lobbyist.

Wil je meer weten over de macht van lobbyisten in Nederland? Kijk dan naar de aflevering van Pak de Macht. Of wil je meer weten over het onderwerp? Het boek Lobbyland van Volkskrant-journalisten Ariejan Korteweg en Eline Huisman biedt een uitgebreide analyse van hoe lobby werkt.