De vrienden van Eva

Wat betekent vriendschap als je weet dat het eindigt omdat je ongeneeslijk ziek bent? Eva Hermans-Kroot over oude vrienden, ruim 400 duizend Instagram volgers en hoe chill je familie kan zijn. En over Matthijs, natuurlijk.

Verjaardag
Mijn zesentwintigste verjaardag was behoorlijk surrealistisch. Mijn kanker liet die nacht weten dat het er ook nog was, ik had superslecht geslapen en voelde me ’s ochtends megaziek. Maar ik móest het vieren, ik wílde het verjaardagsgevoel hebben. Met pijnstiller Oxycodon kon ik de pijn onder controle houden. Ik heb in de middag geslapen, daarna kwam familie. Iedereen wilde een cadeautje geven, maar ik ben niet meer zo materialistisch en ik wist écht niets. Ja, een snijplank wil ik nog, zo’n cool hakblok, maar dat vraag je toch niet als cadeau?! Uiteindelijk heb ik fashion cheques gevraagd, maar ze liggen er nog steeds. Van mijn oma kreeg ik een massagebon, en van mijn vader een saunabon – ik ging samen met mijn zus. Met mijn moeder ging ik uit eten. Dingen om te doen dus. Ik voelde me echt jarig. Matthijs vroeg wat hij kon geven, maar van hem hoefde ik écht niks.

Matthijs
Toen ik ziek werd, was Matthijs erbij. ‘Je gaat niet alleen naar het ziekenhuis,’ zei hij. Dus toen ik de -diagnose longkanker kreeg, was hij erbij. Dat schept al een band, dat je samen slecht nieuws krijgt. Nou was onze band al vrij sterk: we hebben weinig discussies, we zitten meestal op één lijn, dat is chill. We zijn tegenpolen, dat werkt ook makkelijk. Doordat ik zo open ben, deelde ik alles met hem en dat geef hem ook duidelijkheid.

Matthijs begrijpt me heel goed. Ik kan hem altijd bellen, appen; hij is er altijd. Zijn liefde is echt op alle vlakken getest. Onze band is nu nóg hechter. En we zijn getrouwd.

People pleaser
Vroeger, vóór de diagnose, was ik echt een people pleaser. Toen wilde ik dat alle gasten het op zo’n feestje leuk zouden hebben. Dan liep ik de hele tijd rond en dacht ik: daar is iemand erg stil, daar moet ik even bij gaan zitten. Nu kan ik dat überhaupt niet meer, maar ik denk ook: het is niet altijd meer mijn probleem. En als je wat wil drinken, haal het dan zelf. Ik kan ook slecht tegen te veel prikkels dus ik kan niet continu op iedereen tegelijk reageren. Ik moet zelf mijn grenzen bewaken op zo’n feestje, dat vind ik chill maar tegelijkertijd ook lastig. Het maakt echt niet uit of er wel of geen worst of kaas op tafel staat. En dat we friet aten, in plaats van iets van de barbecue. Het maakt mensen echt niet uit. En ik waardeer het meer nu, ik kijk echt uit naar zo’n verjaardag, ik waardeer het écht dat de mensen komen en dat ze het gezellig hebben met elkaar.

Familie
Mijn familie is heel chill. Ze kennen me van jongs af aan. Ik hoef bij mijn familie niet sociaal te zijn als ik daar de energie niet voor heb. Bij mijn vriendinnen hoef ik dat ook niet trouwens, maar het is toch anders. Het is een andere band, je doet andere dingen met elkaar.

De gesprekken met mijn vrienden zijn eigenlijk niet veranderd. Ik app nog steeds alles random door elkaar, van de hak op de tak. Dan vraag ik ineens: wat is je favoriete tv-serie eigenlijk? En de volgende keer app ik: ‘yo, weet je wat je wilt als ik straks dood ben?’ Ik til niet zo zwaar aan de dood. Ik stuurde mijn zus laatst zo’n appje, toen kreeg ik terug: ‘yo, maat, ik ben aan het werk.’

Gesprekken hoeven niet altijd over kanker te gaan, of over werk. Sowieso, praten over werk. Als je iemand ontmoet krijg je vaak de vraag: wat voor werk doe je? Maar is dat nou belangrijk? Als je iets over die persoon wil weten? Ik ben afgestudeerd grafisch vormgever, dat zegt misschien dat ik creatief ben, maar verder? Ik raad iedereen aan: vraag eens naar iemands hobby. Vaak weten mensen dat helemaal niet. Ze hebben helemaal geen hobby! Ja, sporten, maar dat vind ik niet per se een hobby, daar kun je vooral je energie in kwijt. Ik heb keramiek als hobby, en tekenen, maar je kunt ook gamen of schilderen.

Zeuren
Vroeger kon ik echt wel zeuren. Door een spatje regen kon een dag al verneukt zijn. Dan kon ik echt wel even goed zeiken, hoewel ik dan na vijf minuten alweer blij was. Ik ben nu helemaal niet bezig met de toekomst. Als de tumor gegroeid is, ben ik vaak twee dagen sip en dat is het. Volgende week heb ik bijvoorbeeld een nieuwe ct-scan; ik ben er totaal niet mee bezig.

Toch gaat het ook wel over de toekomst in gesprekken, dat is soms moeilijk, bijvoorbeeld als het over kinderen gaat. ‘Moet dit echt?’ denk ik dan. Omdat ik ze zelf niet meer kan krijgen. En gesprekken gaan soms te vaak over shoppen. Er is meer in de wereld dan kleding! Mensen kunnen soms ook heel erg goed over hun huid zeuren. Over een puistje ofzo. Ik had dit vroeger ook, als er een puistje op mijn kin zat, dan dacht ik: wat is dit voor unit?! Maar het boeit helemaal niet; een puistje op een super egale huid boeit niet. Een ontsteking is natuurlijk een ander verhaal.

Mensen die niet dezelfde diagnose als ik hebben gekregen, zullen dat misschien niet begrijpen – ik kan er alleen maar over vertellen. En mijn vriendinnen, van wie ik er een al mijn hele leven ken, zijn dus ook bezig met de toekomst. Het is hun goed recht, zo was ik ook. En dat mensen bijvoorbeeld geld sparen snap ik helemaal, maar je zal toch maar veertigduizend euro op je rekening hebben en de volgende dag dood zijn! Mijn moeder begrijpt dit enigszins, de rest van mijn familie ook. Matthijs heeft het honderd procent door nu. Als hij nu iets ziet dat hij leuk vindt, koopt hij het gewoon.

Begrip
Ik ben begripvoller geworden de afgelopen jaren, hoewel ik niet weet of mijn vrienden daar iets van merken. Misschien wel. Vroeger kon ik geïrriteerd zijn als iemand een afspraak afzegde. Nu vind ik dat helemaal goed. Ik ben minder oordelend ook. Als ik vroeger iemand zoals ik op een scootmobiel zag, dacht ik: fuck, wat doe jij op een scootmobiel?! Nu zit ik er zelf op en word ik vaak aangekeken door mensen van wie ik weet: dit was ik zelf. Ik keek zelf ook zo.

Afstand
Sommige mensen houd ik op afstand. Dat doe ik bewust; ik voel me er soms wel schuldig over. Maar mensen die me energie kosten, hoef ik niet in mijn leven te hebben. Ik heb zes vriendinnen, ik heb familie, een leuke man, dat is genoeg. Vriendinnen die ik ken van het hbo zijn heel aardig en lief, maar het kost me gewoon te veel om hen ook te onderhouden.

Ik heb natuurlijk ook dat Instagramaccount (ruim 400.000 volgers), dat is wel een beetje uit de hand gelopen. Ik had het opgezet voor mensen die mij kennen, zodat ik ze in één keer op de hoogte kon brengen over hoe het ging en ik niet iedereen steeds apart hoefde te benaderen.

Ik deel veel, maar niet alles. Sommige dingen zijn nog steeds privé. Soms krijg ik vragen waarvan ik denk: yo, rustig aan gap.

Lotgenoten
Ik kwam tijdens de behandeling in contact met verschillende lotgenoten die kanker hebben en hebben gehad. Ik spreek daar nog een selecte groep van, waar ik ongeveer eens per drie maanden mee afspreek. Er is wel een verschil: zij zijn in remissie, ik word nooit meer beter. Zij bouwen op en ik alleen maar af. Toch hebben we veel gelijkenissen, waardoor het contact nog steeds superfijn is. Eén lotgenoot is nu een tijdje in remissie, maar heeft twee jaar chemokuren gehad. Haar energie is gewoon nog steeds net zo slecht als die van mij. Met haar kan ik er goed over praten. Dat is toch anders dan met mijn eigen vriendinnen.

Matthijs
Het is mooi dat Matthijs nu ook echt moet communiceren, terwijl hij eigenlijk behoorlijk introvert is. Als ik een gesprek in het ziekenhuis heb, gaat hij altijd mee. Matthijs snapt veel van wat de arts zegt, en anders vraagt hij wat hij wil weten. Naderhand legt hij het mij dan nog uit als ik iets wil weten. Ik heb het interview met Esmee gelezen (in het magazine Leve red.) mooi om te zien dat zij een nieuwe vriend heeft. Ik hoop dat Matthijs ook een nieuwe vriendin vindt als ik er niet meer ben. Als ik al bezig ben met de toekomst, is het voor hem. Ik hoop dat hij goed terechtkomt.

Dit artikel verscheen in Leve, een magazine van BNNVARA. Met verhalen en mensen die je kent van Over Mijn Lijk, Je Zal Het Maar Hebben, Break Free en Floortje Naar Het Einde Van De Wereld. Verhalen over liefde, vriendschap en angst. En over het leven, 134 pagina’s lang, vooral dat.

Met ook in de eerste editie: een interview met Esmee, de weduwe van Jeroen: