Menno Bentveld over plastic

Statiegeld

“Of ik het onderwerp plastic al zat ben? Geenszins! Omdat het zo verschrikkelijk belangrijk is. Dat besef is alleen maar groter geworden na het maken van Ik, plastic.

Wat betreft de kleine plastic flesjes: een groot probleem. We hebben natuurlijk al jarenlang statiegeld op de grotere flessen, maar het traject om ook statiegeld op die kleinere te krijgen is al heel lang een ontzettend ge-ukkel. De frisdrankindustrie probeert er onderuit te komen, want die zien vooral het gedoe; inzamelen, machines in supermarkten, geld teruggeven. 'We lossen het zelf wel op', hebben ze toen gezegd. Toen kreeg je die containers met oranje mannetjes: Plastic Heroes. Maar dat zette amper zoden aan de dijk. Dus nu koersen we toch af op statiegeld. Minister van Veldhoven heeft aangekondigd dat er in 2021 statiegeld op kleine plastic flesjes komt, behalve als het ´t bedrijfsleven toch lukt om het zwerfafval terug te dringen. Dit voorjaar geeft de minister duidelijkheid.

Gelukkig maar. Het is aan de industrie en aan de overheid om de consument te prikkelen om het juiste te doen, en dan zul je merken dat men daar best in mee wil en kan gaan.

Leidens Ontzet

Ik woon in Leiden waar één keer per jaar - 3 oktober - Leidenss Ontzet wordt gevierd, waar ik in de organisatie meehelp. Een heel groot feest met ’s avonds traditioneel hutspot en de volgende ochtend haring met witbrood. Bij die maaltijd wordt er behoorlijk gedronken. Heel gezellig, maar de volgende ochtend lagen er altijd tienduizenden plastic bekers in de grachten. En dat water stroomt uiteindelijk naar zee. Een team van biologen is per kano de grachten gaan verkennen en vond maanden later nog verschrikkelijk veel bekers.

Maar vorig jaar niet meer! Samen met de gemeente hebben we besloten om voortaan met herbruikbare statiegeldbekers te werken. Het resultaat was sensationeel! Waar is het al het afval gebleven?, vroegen we ons de volgende dag af. De grachten waren schoner dan na een gemiddelde marktdag.

Het toonde voor mij ook weer aan hoe ontzettend bereid mensen zijn om mee te helpen, als ze maar geprikkeld worden om het goede te doen. Want de eco-bekers die toevallig toch in de gracht terecht kwamen werden er direct uitgevist. Eurootje statiegeld, namelijk. Mooi, hè? Veel van zulke maatregelen zijn misschien even wennen maar al heel snel normaal. En kijk maar naar Amerika, waar ze ook statiegeld voor blikjes rekenen. Daar gaan ze met tassen vol lege blikjes terug naar de slijter omdat ze daar dan weer geld voor krijgen. Heel normaal. Dat zouden ze trouwens ook bij ons moeten invoeren. In blikjes zit plastic verwerkt, zo is vorig jaar bewezen.

Boycotten

Nu is het niet zo dat ik iedereen de hele tijd aanspreek op hun plastic gedrag - dan word je al gauw een zeikerd. Maar als er iets door Vroege Vogels of BNNVARA  georganiseerd wordt - een borrel of een event, zoiets - dan zeg ik wel steevast: geen flesjes, echt niet. Regel het maar met kannen kraanwater ofzo. Dat is ook nog eens water van topkwaliteit, dus waarom niet? Ons kraanwater is 400 keer beter voor het milieu en makkelijk 1000 keer goedkoper dan gebotteld water. Water in plastic flesjes: het hóéft gewoon niet. Boycotten die handel.”