Woningbouwcorporaties vragen veel te vroeg om inkomensverklaring

Woningbouwcorporaties dwingen mensen die op zoek zijn naar een huurwoning een inkomensverklaring aan te leveren terwijl dat nog helemaal niet mag. Zij handelen daarmee in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), de nieuwe privacywet. Dat stellen de Woonbond en ICT-jurist Mathieu Paapst in Kassa.

Woningbouwcorporaties vragen al ten onrechte bij inschrijving om een inkomensverklaring. En zeker 39 woningbouwverenigingen dwingen via zoeksites als Woonnet Haaglanden , Klik voor Wonen en Ons Huiz woningzoekenden een inkomensverklaring te uploaden voordat op een woning gereageerd kan worden. Veel te vroeg want de inkomensverklaring is pas nodig bij toewijzing van een woning omdat corporaties dan een wettelijke inkomenstoets moeten doen. Volgens de AVG mag je als bedrijf of instantie pas om persoonsgegevens vragen op het moment dat die echt nodig zijn.

De Autoriteit Persoonsgegevens meldt Kassa: “Woningcorporaties die al bij inschrijving vragen om officiële stukken moeten goed kunnen uitleggen waarom zij al bij inschrijving vragen om deze inkomensgegevens. Als zij dit niet kunnen uitleggen, bijvoorbeeld omdat de inkomensgegevens ook heel goed pas bij de daadwerkelijke toewijzing van een woning verstrekt kunnen worden of omdat niet voor alle huurders een inkomenseis geldt, dan is het niet toegestaan in dat stadium deze gegevens op te vragen aan de hand van inkomensverklaringen.”

Jurist Mathieu Paapst van ICTRecht wijst ook op een serieus veiligheidsrisico “Alle informatie kan online in de verkeerde handen vallen”. Hij doelt daarmee op de gegevens op de inkomensverklaring: naam, BSN-nummer en inkomen zijn interessant voor criminelen die identiteitsfraude willen plegen. Paapst raadt daarom de corporaties aan hun beleid te veranderen.

Tussen het moment van inschrijving of de eerste reactie en het toewijzen van een woning kan jaren zitten, waarmee de persoonsgegevens lange tijd nutteloos in een database staan. Dat blijkt ook uit gegevens van zoeksite Woonnet Haaglanden . Meer dan de helft van de mensen die vorig jaar een woning kregen toegewezen, was al langer dan twee jaar aan het reageren op woningen. Vorig jaar telde de site 130.000 ingeschreven woningzoekenden waarvan 73.000 actief reagerende. In totaal werden er een kleine 10.000 woningen toegewezen bij Woonnet Haaglanden in 2017.

Diverse woningcorporaties die al bij inschrijving of voor de eerste reactie een inkomensverklaring willen hebben, geven aan dit te doen als service naar de woningzoekenden. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat ze op een te dure woning reageren die ze dus uiteindelijk niet krijgen. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens is dat geen sterk argument, want een inkomensindicatie is daarvoor al voldoende.

Er zijn ook woningcorporaties die het wel goed doen. Woningbouwvereniging Domijn is juist vanwege de AVG gestopt met het vragen om een inkomensverklaring bij inschrijving. En drie zoeksites hebben hun voorgenomen plannen teruggedraaid vanwege privacyredenen, nadat de Woonbond ze daarop had aangesproken. 

In het extra info block lees je alle reacties van de woningcorporaties.