Woedende deelnemers Pensioenfonds Metaal en Techniek eisen indexatie terug

Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) heeft een unieke dagvaarding ontvangen van vijf pensioendeelnemers die hun gemiste indexatie terugeisen op basis van het Europese pensioenrecht. De zaak kan van grote invloed zijn voor miljoenen Nederlanders van wie het pensioen niet wordt geïndexeerd en kan tot problemen leiden bij de invoering van het nieuwe pensioenstelsel. Kassa besteedt hier in de uitzending van zaterdag 30 oktober 2021 om 19:05 uitgebreid aandacht aan.

PMT, het derde grootste pensioenfonds van ons land met 1,4 miljoen deelnemers, heeft de pensioenen inmiddels twaalf jaar niet geïndexeerd. De problemen ontstonden na de economische crisis van 2008. De grootste andere pensioenfondsen indexeren sindsdien ook niet meer of onvolledig, zoals het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) voor mensen die werken bij de overheid en het onderwijs, het Pensioenfonds van de Metalelektro (PME) en het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). Ook de meeste andere pensioenen indexeren niet of nauwelijks vanwege de te lage dekkingsgraden.

Dat mag niet zomaar volgens pensioenadvocaat en hoogleraar Hans van Meerten. Hij betoogt dat Europees gezien indexeren onderdeel uitmaakt van de verplicht gestelde pensioenregeling. "Omdat pensioenrechten bovendien volgens Europees recht eigendomsrechten zijn, mag je daaraan niet morrelen. Door deze jarenlange niet-indexatie wordt het oorspronkelijke eigendomsrecht aangetast, met wel tot 25 procent koopkracht verlies tot gevolg", aldus Van Meerten. Hij baseert zich hierbij op uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie en het Europees Hof voor de Rechten van de mens.

De gepensioneerde PMT-deelnemers die hem in de arm namen, vinden dat pensioenfondsen genoeg in kas hebben om wel te indexeren. "Het PMT-pensioenvermogen is opgelopen van 38 miljard in 2008 tot 97 miljard in 2020, vooral door het rendement op beleggingen. Meer dan genoeg om onze indexatie terug te geven. De schade die wij vijven hebben gelopen over een periode van twaalf jaar bedraagt gemiddeld minstens ruim 35.000 euro per gepensioneerde", aldus Erik Daae. Hij is tevens voorzitter van Stichting Pensioenbelangen, een van de initiatiefnemers van de rechtszaak.

Daae en Van Meerten zijn van plan de zaak tot de hoogste rechter uit te vechten. Van Meerten: "Dit kan in potentie leiden tot tientallen miljarden aan gemiste indexatie die de pensioenfondsen met terugwerkende kracht zullen moeten terug betalen."

Van Meerten heeft inmiddels meerdere rechtszaken lopen op basis van Europese regelgeving. Zo dagvaardde hij onlangs pensioenfondsen PGB en Reiswerk Pensioenen om de ingestelde extreme pensioenkortingen van tien tot bijna twintig procent terug te krijgen. Die werden ingesteld nadat het noodlijdende fonds, Reiswerk Pensioenen, werden overgenomen door PGB. Ook die kortingen zijn volgens Van Meerten in strijd met het Europese eigendomsrecht. Hij is daarnaast in een andere zaak in hoger beroep gegaan, omdat de eis voor extra buffers in de Nederlandse pensioenwetgeving volgens hem in strijd is met de Europese pensioenrichtlijn (IORP), waardoor pensioenen al jaren niet meer zijn geïndexeerd en soms zelfs gekort.

Er inmiddels toenemende onrust over het niet indexeren van de pensioenfondsen. Meerdere organisaties, waaronder ouderenorganisatie KBO Brabant, De Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen, claimorganisatie Consumentenclaim, FNV Kaderleden, Stichting Pensioenbelangen en Stichting Woekerpolisproces boden deze week de petitie ‘Samen voor een Eerlijk Pensioen’ aan Tweede Kamerleden aan. Zij hebben inmiddels 41.000 handtekeningen verzameld van mensen die vinden dat hun pensioen weer geïndexeerd moet worden en dat zij dat geld met terugwerkende kracht terug moeten krijgen. "Er zit meer dan 1800 miljard in de pensioenpot, meer dan genoeg om iedereen zijn indexatie terug te geven", aldus woordvoerder Ab Flipse.

Pensioenfonds PMT laat weten gehouden te zijn aan Nederlandse Wet- en regelgeving waardoor het momenteel niet kan indexeren vanwege een te lage dekkingsgraad.

We besteden hier in de uitzending uitgebreid aandacht zijn. De Pensioenfederatie die de belangen behartigt van de meeste pensioenfondsen zal aanschuiven om een toelichting te geven over de werkwijze van pensioenfondsen.

Of pensioenen kunnen indexeren, heeft te maken met de zogeheten 'dekkingsgraad'. Die geeft aan hoe gezond een pensioenfonds is. Het is de verhouding tussen het vermogen van een fonds en de pensioenverplichtingen: alle pensioenen die nu en in de toekomst uitbetaald moeten worden. Een pensioenfonds is gezond als de dekkingsgraad 110 procent of hoger is. De fondsen mogen dan gedeeltelijk indexeren. Gaat het nog beter en is de dekkingsgraad 125 procent of hoger, dan mogen zij volgens de wet volledig indexeren.  

Maar de dekkingsgraad van Pensioenfonds Metaal en Techniek stond in 2020, net als vele andere pensioenfondsen, onder de 100 procent. En dat is volgens de huidige spelregels niet goed genoeg om de pensioenen te verhogen.

Meer weten? Kijk dan op de website van De Nederlandsche Bank.

Je ziet Kassa op 30 oktober 2021 om 19:05 bij BNNVARA op NPO 1.