Winkelen en werken: Hoe ziet het ‘nieuwe normaal’ er straks uit?

Je gaat nu nog maar in je eentje naar de supermarkt. Je spullen koop je meer dan ooit online. Werken of studeren doe je vanuit huis. En je gaat zo min mogelijk de hort op. Dat laatste verandert nu de coronamaatregelen stapsgewijs worden versoepeld. Toch zouden we best eens gewoontes van het ‘nieuwe normaal’ kunnen behouden. Hoe gaat het straks met winkelen en (thuis)werken?

“De afgelopen jaren was er al een trend dat er meer wordt geshopt via het internet”, vertelt Gerard Spierenburg van de Consumentenbond. “Maar is wel zo dat door de coronacrisis het aantal online aankopen explosief is gegroeid. Wellicht dat de hele extreme cijfers afnemen als de maatregelen worden versoepeld, maar online shoppen zal blijven groeien.”

Of boodschappen laten bezorgen in de toekomst vaker zal voorkomen, kan Spierenburg niet voorspellen. “In je eentje boodschappen doen vinden mensen niet erg leuk, dat doen we liever samen. Online je boodschappen bestellen zal waarschijnlijk niet in populariteit toenemen na de coronacrisis.” Ook in een eerder artikel van Kassa over online boodschappen doen kwam naar voren dat het waarschijnlijk een tijdelijke trend zal zijn.

Hoewel het voor de komst van het coronavirus ook al gebeurde, werd er toen niet zo massaal vanuit huis gewerkt als nu. Uit een enquête van Intermediair en de Nationale Vacaturebank bleek onlangs dat bijna de helft van de ondervraagden ook na de crisis thuis wil blijven werken.

En dat is niet gek, vindt Hester Ruigendijk, assistent-professor arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit Leiden. “Thuiswerken heeft best wel wat voordelen”, legt ze uit. “Uit onderzoek is gebleken dat de relatie met de leidinggevende kan verbeteren als er vanuit huis wordt gewerkt. Waar dat door komt is niet helemaal duidelijk, maar het zou kunnen dat er op afstand meer en zelfs beter gecommuniceerd wordt.”

Een andere bijkomstigheid, die wel negatief uit kan pakken, is het gebrek aan contact met collega’s. “Informele communicatie tussen collega’s is belangrijk om te onderhouden. Je bent daar een stuk minder bewust van als je op kantoor werkt, omdat je elkaar toch wel ziet bij de koffieautomaat of in de gang. Als je thuis werkt mis je dat stukje contact.”

Je kunt dit collegiale contact op peil houden door de intensiteit van het thuiswerken aan te passen en het niet fulltime te doen, denkt Ruigendijk. “Je relatie met collega’s hoeft niet te verslechteren als je bijvoorbeeld de helft van de tijd thuis werkt en de andere helft op kantoor.”

Vanwege corona verbleven de meeste kinderen de afgelopen maanden thuis. Dat zorgde niet altijd voor een juiste werksfeer, merkt Ruigendijk op. “Je kunt je veel moeilijker concentreren op je werk als je ook aandacht moet besteden aan je kinderen. Je moet hen, terwijl je werkt, opvangen en zelfs helpen met school. Dat kan een effect hebben op je werkprestaties. Nu kinderen weer naar school gaan, hoeft dat niet meer zo te zijn.”

Sterker nog: werkprestaties kunnen zelfs verbeteren door het ‘nieuwe normaal’ van thuiswerken. Zolang je volgens Ruigendijk niet fulltime en gedwongen thuis hoeft te werken, zou het voor veel mensen voordelig kunnen uitpakken. “De sleutel tot succesvol thuiswerken is autonomie. Daar is tijdens de coronacrisis niet echt sprake van, want mensen werken nu gedwongen thuis. Juist als mensen zelf kunnen bepalen wanneer zij thuiswerken, kan dit de productiviteit vergroten. Mensen kunnen dan zelf inschatten of ze op dat moment meer voor elkaar krijgen op kantoor of juist thuis.”

Een autonome manier van thuiswerken kan volgens Ruigendijk zorgen voor hogere motivatie, meer tevreden werknemers en positievere waardering van de leidinggevende. Daarvoor moet wel anders worden gemanaged. “Als baas moet je, als er thuis wordt gewerkt, duidelijkere doelen stellen. In plaats van een baas die gefocust is op hoe je je werkt uitvoert, wil je een baas die gefocust is op het resultaat. Daarnaast is regelmatige en concrete feedback bevorderlijk voor de motivatie van je werknemers.”

Ruigendijk gaat ervanuit dat er na de coronacrisis vaker vanuit huis gewerkt zal worden, mits daar een keuzevrijheid bij komt kijken. Als werkgevers en werknemers bewust zijn van de positieve effecten van het thuiswerken, zou het voor de toekomst een andere, blijvende manier van werken kunnen zijn.