Webwinkel verhoogt de prijs van een product: wat zijn jouw rechten?

Een interessant geval uit de mailbox. Een klant van Bol.com plaatst tijdens het winkelen een artikel in zijn winkelwagentje. Deze klant voltooit de bestelprocedure echter niet, en de bestelling wordt dus nooit bevestigd. Enkele dagen later besluit de klant het product alsnog te kopen, maar wat blijkt? De webshop heeft de prijs van het artikel in de tussentijd verhoogd. De klant vraagt zich af of hij met terugwerkende kracht alsnog in aanmerking komt voor prijscompensatie. Wat zijn jouw rechten als dit jou overkomt? We vragen het de Consumentenbond.

Het antwoord op deze vraag is kraakhelder. Nee, je hebt als consument niet het recht om van een webwinkel te eisen dat ze een product leveren voor de prijs die van kracht was op het moment dat je het artikel in je winkelwagentje hebt geplaatst.

En daar is een eenvoudige verklaring voor. Er is op dat moment simpelweg geen sprake van een overeenkomst.

Woordvoerder Gerard Spierenburg van de Consumentenbond verwoordt het als volgt: "Een (koop)overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding. Op het moment dat je iets in je winkelmandje plaatst is er nog geen sprake van aanvaarding."

Dat klinkt als een duidelijk verhaal. Daarnaast speelt er nog iets mee, en dat is dat productprijzen in Nederland in principe vrij zijn: deze kunnen dus fluctueren.

Soms is dat in jouw voordeel, zoals in het geval van aanbiedingen of van (permanente) prijsverlagingen, maar op andere momenten kan dat juist nadelig uitpakken, bijvoorbeeld als een winkelier plotseling besluit om de prijzen van een product te verhogen.

Het staat de verkoper echter vrij om de prijs van artikelen te allen tijde te verhogen of te verlagen, stelt de Consumentenbond. Daar kun je als consument dus niets tegen beginnen zolang er geen sprake is van een koopovereenkomst, oftewel aanvaarding.

Nederlandstalige boeken en bladmuziek vormen hierop overigens een uitzondering, aangezien voor deze producten een vaste prijs geldt.

Terug naar het geval uit onze mailbox. In dit specifieke geval is het dus van essentieel belang dat de klant de bestelling niet op een eerder moment heeft afgerond.

Omdat de bestelprocedure niet werd voltooid op het moment dat de lagere productprijs nog van toepassing was, is er dan ook geen sprake van een overeenkomst waaruit zou moeten blijken dat deze klant er recht op heeft om het product voor de oude prijs te kunnen kopen. Met andere woorden, er was op dat moment geen sprake van aanvaarding.

Daarover zegt woordvoerder Spierenburg het volgende: "Er is pas sprake van aanvaarding als die verklaring de verkoper heeft bereikt of die verklaring al wel is verzonden".

Oftewel, de klant moet de bestelling daadwerkelijk plaatsen om deze te bevestigen. Anders is de bestelling simpelweg nog niet definitief en kun je je als klant nergens op beroepen. Want, zo vervolgt Spierenburg: "Van aanvaarding is geen sprake als een product slechts in de winkelmand wordt geplaatst."

Het feit dat jij als klant een artikel in je winkelwagentje stopt, zegt op zich namelijk niks over de intentie om dat product daadwerkelijk te kopen. En daar kun je als consument dan ook op geen enkele manier rechten aan ontlenen.

Tot die tijd kan er dus van alles worden gewijzigd, aldus Gerard Spierenburg: "Zolang er geen sprake is van bestelling, mag de verkoper het aanbod wijzigen". En dus ook de productprijs.

In dit geval was het argument van de klant dat hij de koop in eerste instantie niet heeft doorgezet omdat er tijdens het afrekenen geen bezorgdatum kon worden gekozen waarop de koper thuis was om het pakket in ontvangst te kunnen nemen. Maakt dat nog iets uit?

Nee, ook dat is dat niet het probleem van de webwinkel. Je kunt immers niet van een webwinkel verwachten dat ze op de hoogte zijn van de manier waarop klanten hun tijd indelen. En door een product in je winkelwagen te plaatsen, valt bovendien niet te bewijzen dat je daadwerkelijk van plan bent om het product ook echt te kopen.

De webwinkel kan dus niet weten of je de bestelling niet doorzet omdat je niet beschikbaar bent op de mogelijke bezorgdata. Qua eventuele rechten die je kunt ontlenen, sta je dan ook met lege handen. Deze klant kan zich dus nergens op beroepen.

En om dat te vertalen naar een hypothetische situatie in een fysieke winkel: in de supermarkt kun je immers ook niet zeggen "Die flacon wasmiddel was vorige week drie euro goedkoper. Ik was eigenlijk van plan om 'm toen te kopen, maar heb dat niet gedaan omdat mijn boodschappentas al vol was. Ik wil het product nu alsnog kopen voor de prijs van vorige week."

Maar wat als de winkelier besluit om de prijs van een product te verhogen nádat je een product definitief hebt besteld?

In dat geval is er wel sprake van een bindende overeenkomst en dus een prijsafspraak. Alleen als dat in de algemene voorwaarden staat, mag de verkoper de prijs alsnog verhogen.

Daarvoor geldt bovendien dat dat maximaal drie maanden na de totstandkoming van de overeenkomst mag gebeuren. Kopers krijgen dan echter wel het recht om de overeenkomst kosteloos te ontbinden.

Een uitzondering vormen wettelijke prijsverhogingen. Als de overheid zou besluiten om het hoge btw-tarief per direct te verhogen van 21% naar 25%, dan mag de ondernemer deze btw-verhoging alsnog doorberekenen, ook nadat de definitieve koopovereenkomst tot stand is gekomen.

Het kan natuurlijk gebeuren dat een webwinkel zich vergist. De webwinkel is in principe verplicht om een artikel te leveren tegen de afgesproken prijs, oftewel het bedrag waarvoor het product op de website werd aangeboden op het moment dat jij het artikel bestelt.

In het geval van een vergissing pakt dat vaak uit in het voordeel van de klant. Stel, een laptop waarvan het de bedoeling is dat deze voor 500 euro te koop wordt aangeboden, belandt per abuis in de webshop met een prijskaartje van 450 euro.

Het verschil tussen de gewenste prijs en de werkelijke prijs is in dat geval zo gering dat je er in alle redelijkheid best op kunt vertrouwen dat het bedrag van 450 euro klopt. Koop je deze laptop voor het bedrag van 450 euro en constateert de webshop pas daarna dat de prijs eigenlijk 500 euro had moeten zijn? Dan is de webshop alsnog verplicht om jou de laptop voor 450 euro te leveren. Uiteraard geldt óók in deze situatie dat je de bestelling daadwerkelijk moet plaatsen om 'm definitief te bevestigen: simpelweg in je winkelwagen plaatsen is niet genoeg.

Verschijnt dezelfde laptop echter voor een bedrag van 10 euro in de webshop? Dan spreekt men van een 'kennelijke vergissing', aldus het Juridisch Loket. In deze situatie is het voor iedereen direct duidelijk dat de genoemde prijs simpelweg niet kan kloppen, want daarvoor is het prijsverschil gewoon te groot.

In de meeste gevallen hoeft een webshop deze bestellingen dan ook niet te honoreren.

Bron: Consumentenbond, Juridisch Loket

Bijschrift foto: de (geanonimiseerde) verkoper van het getoonde product heeft niets met dit artikel te maken, het lag simpelweg voor de hand om een willekeurige afbeelding van een generiek, niet-herleidbaar product te kiezen.