Wat moet je weten over de IBAN-Naam Check?

Vanaf 1 augustus 2014 wordt er in Europa gebruik gemaakt van internationale bankrekeningnummers: de IBAN (International Bank Account Number). Dit is een 18-cijferig rekeningnummer. Europa stemde de bankrekeningnummers op elkaar af om internationaal betalingsverkeer makkelijker te laten verlopen. Hierbij stapte Nederland ook over naar het Europese betalingssysteem, dat ‘SEPA’ wordt genoemd.

De IBAN-Naam Check, ook wel naam-nummercontrole, is een software gemaakt door Rabobank voor bankoverschrijvingen. De software kan wanneer je een betaling wilt overmaken, een ingevoerd (internationaal) bankrekeningnummer bevestigen en controleert tegelijkertijd de eigenaar van dat rekeningnummer. Zo wordt gecontroleerd of een ingevoerde IBAN correct is.

Voor jou als klant verandert hierdoor weinig bij het overmaken van geld via internet- of mobiel bankieren, behalve dat er een extra controle wordt uitgevoerd. Daarmee wordt online betalen veiliger, wordt fraude voorkomen en wordt de kans op fouten of vergissingen, bijvoorbeeld het invoeren van een foutief rekeningnummer, kleiner.

Als je bij het internetbankieren of mobiel bankieren via een app het IBAN en de ontvanger hebt ingevoerd, wordt de naam dat bij het rekeningnummer hoort gecontroleerd vóór de overboeking uitgevoerd. Je hoeft voor deze controle dus geen aparte app te downloaden.

Als er bij het invoeren van de IBAN een afwijking wordt gesignaleerd, krijg je als gebruiker een waarschuwing onder het naamveld, zoals:

1. De ingevoerde naam wijkt iets af van de naam die bij het rekeningnummer bekend is.
2. De ingevoerde naam wijkt sterkt af van de naam die bij het rekeningnummer bekend is.

Ook kan de IBAN-Naam Check bij een typefout een naamsuggestie tonen. Denk hierbij bijvoorbeeld: “Bedoelt u Jansen?” als je “Janse” hebt ingevoerd. De IBAN-Naam Check weergeeft deze meldingen op basis van een algoritme dat erop is ontwikkeld om verschillen in de ingevoerde velden te interpreteren.

Wat je met zo’n waarschuwing doet, is aan jou. Het geldt alleen als advies, dus je kunt het negeren en nog steeds geld overmaken naar het bankrekeningnummer. Je blijft wel zelf verantwoordelijk voor de betalingen die je doet. Daarom is het verstandig, als je een melding krijgt dat de IBAN of de naam van de ontvanger niet klopt, om de betaling te annuleren en contact op te nemen met de persoon, het bedrijf of de instantie waarnaar je geld overmaakt.

Op dit moment werkt de IBAN-Naam Check alleen nog bij Nederlandse particuliere en zakelijke IBANs (Nederlandse betaal- en spaarrekeningnummers) en bij betalingen in euro’s. Als je overmaakt naar een buitenlandse IBAN, krijg je als klant een melding dat dit bankrekeningnummer niet kan worden gecontroleerd.

Wil je een buitenlandse IBAN controleren of een IBAN handmatig via een andere website controleren? Dat kan via de website van IBAN zelf. Hierbij dien je wel een IBAN handmatig in te voeren, dus dien je goed op te letten of je geen fouten bij het invoeren maakt.

De IBAN-Naam Check is een software die werkt op basis van een algoritme. Het is ontwikkeld door Rabobank en voldoet aan de ‘Rabo Software Security Baseline’ en ‘OWASP ASVS’. Het algoritme draait in een eigen beveiligde Sandbox (een virtuele afgesloten ruimte op een computer). Hierdoor wordt beïnvloeding van andere processen voorkomen.

De Naam Check houdt rekening met de privacy van rekeninghouders. De juiste naam bij een IBAN wordt namelijk alleen getoond wanneer de betaler de naam al kent en bijna correct heeft ingevoerd (zoals in het eerdere voorbeeld met ‘Jansen’ en ‘Janse’).

De IBAN-Naam Check kan niet handmatig worden uitgezet in jouw internetbankierenomgeving of mobiele bankieren-app. Dit wordt gedaan om te voorkomen dat fraudeurs gebruik zouden maken van een dergelijke ‘ontsnappingsmogelijkheid’, aldus de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).

Om de veiligheid te vergroten en de kans op vergissingen te verkleinen, geven banken oude IBAN-rekeningnummers - die zijn opgeheven - niet meer opnieuw uit aan nieuwe klanten. Dat betekent dat een IBAN na opheffing niet opnieuw in omloop kan komen en je dus niet snel geld overmaakt naar een verkeerde rekening. Als iemand gebruikmaakt van een ‘overstapservice’, krijg je de nieuwe IBAN van de ontvanger te zien. Deze kun je dan opslaan in je adresboek.

Ook veel Nederlandse banken ondersteunen de IBAN-Naam Check bij mobiel- en internetbankieren, waaronder de ASN Bank, ABN AMRO, ING, Knab, Rabobank, RegioBank en SNS Bank. Bij deze banken is de software automatisch actief. Je hoeft het als klant dus niet aan te zetten.

De Consumentenbond had onlangs kritiek op Bunq, omdat deze bank nog geen gebruik maakte van de IBAN-Naam Check. De bond ontving opvallend veel klachten van consumenten die waren opgelicht via een Bunq-bankrekening. Naar aanleiding van deze klachten heeft Bunq nu alsnog de naam-nummercontrole ingevoerd.