Wat moet je doen als je je identiteitsbewijs bent kwijtgeraakt?

Een geldig identiteitsbewijs is belangrijk voor een tal van zaken. Zonder rijbewijs mag je niet autorijden, zonder een paspoort kom je niet ver op het vliegveld en een identiteitskaart is handig als je een biertje wilt bestellen en je je leeftijd moet laten controleren. Het is dus goed om te weten wat je moet doen als je het bewijs bent kwijtgeraakt, zowel in Nederland als in het buitenland.

Als je zeker weet dat je rijbewijs, paspoort of identiteitskaart verloren is geraakt, dan moet je dit melden bij de gemeente. Dergelijke bewijzen zijn namelijk eigendom van de Nederlandse Staat. Je legt een verklaring van vermissing af bij de gemeente, zodat het document geregistreerd wordt als vermist. Als je dit niet doet, krijg je geen nieuw identiteitsbewijs. De gemeente is de instantie die nieuwe identiteitsbewijs uitgeeft en je kunt meteen een nieuw bewijs aanvragen. Je hebt wel een kleurenpasfoto en een ander geldig identiteitsbewijs nodig. De kosten voor het aanvragen van een dergelijk bewijs hangt af van je leeftijd en waar je het aanvraagt. De kosten verschillen per gemeente. Er zijn wel maximumtarieven vastgesteld, die kun je hier raadplegen.

Je bent overigens niet verplicht aangifte te doen bij de politie. Dit mag wel. Het is vooral aan te raden als het document gestolen is. En ben je een identiteitskaart kwijt, maar heb je nog wel een paspoort? Dan ben je niet verplicht om een nieuw identiteitskaart aan te vragen.

Heb je een identiteitskaart die afgegeven is na 4 januari 2021? Dan kun je met je identiteitskaart inloggen op DigiD. Ben je de kaart kwijt, dan moet je de inlogfunctie blokkeren. Daarvoor neem je contact op met de DigiD helpdesk.

Het duurt enkele dagen voordat je nieuwe identiteitsbewijs klaar is. Ben je je rijbewijs kwijt? Dan mag je niet rijden totdat je een nieuw rijbewijs hebt. Als je geen geldig rijbewijs hebt en toch rijdt, kun je een boete krijgen. De hoogte van de boete vind je in de zogeheten Boetebase van het Openbaar Ministerie.

Je kunt een spoedprocedure aanvragen om een document sneller te krijgen. Dit geldt voor rijbewijzen, paspoorten en identiteitskaarten. Het verschilt per gemeente hoelang dit duurt en ook de kosten hiervan verschillen. Deze kosten komen bovenop de normale kosten. Raadpleeg de website van jouw gemeente voor de actuele informatie.

Het identiteitsbewijs moet binnen drie maanden afgehaald worden van het gemeentehuis. Dit moet je persoonlijk doen. Een aantal gemeenten laten rijbewijzen thuisbezorgen.

Vind je ineens je identiteitsbewijs achter in een lade? Dan ben je verplicht deze in te leveren bij je gemeente, omdat het document als vermist is geregistreerd. Dit is niet meer terug te draaien en het document is dus niet meer geldig. Het document wordt vervolgens vernietigd om fraude en misbruik te voorkomen. Gebruik je een teruggevonden identiteitsbewijs? Dan ben je strafbaar!

Heeft iemand jouw identiteitsbewijs gevonden en ingeleverd bij de gemeente? Dan wordt het vernietigd, ook als je het document niet hebt opgegeven als vermist.

Woon je op Curaçao, Aruba of Sint-Maarten? Dan kun je een nieuw reisdocument aanvragen bij het Kabinet van de Gouverneur.

Ben je op reis en kun je nergens meer je reisdocument terugvinden? Ook al heb je alle koffers grondig onderzocht? Dan moet je direct een melding doen bij de plaatselijke politie. Daarnaast moet je meteen een nieuw reisdocument aanvragen bij de Nederlandse ambassade of het consulaat. Je kunt dan een noodpaspoort of laissez-passer krijgen. Terug in Nederland moet je eveneens aangifte doen bij de politie.

Het is aan te raden om kopieën van je reisdocumenten en je pinpas of creditcard mee te nemen. Twee kleurenpasfoto’s kun je ook het beste meenemen, zodat het aanvragen van een noodpaspoort of laissez-passer redelijk snel kan verlopen.

Een rijbewijs kun je niet in het buitenland aanvragen en moet je aanvragen bij terugkomst in Nederland.

Het doorstrepen van belangrijke gegevens of een watermerk op de kopie zetten, kan met de KopieID app van de Rijksoverheid. Helen van der Sluys, coördinator van het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude- en fouten (CMI) licht het in de onderstaande video toe.