Wat kun je allemaal regelen voordat je komt te overlijden?

De dood is misschien niet een onderwerp waar je het graag over hebt met je dierbaren. Toch is het belangrijk om erbij stil te staan. Het scheelt je nabestaanden stress over wat er moet gebeuren, na jouw overlijden. Ook voor jezelf kan het rust geven. Maar waar moet je precies over nagedacht hebben? Wat kun je allemaal regelen voordat je komt te overlijden? 

In een ander artikel besteedden we aandacht aan wat er als nabestaande van je verwacht wordt op het moment dat een dierbare komt te overlijden. Maar, je kunt zelf ook al heel veel regelen voordat het moment daar is. 

In een testament leg je samen met een notaris alle zaken vast die te maken hebben met jouw erfenis. Je kunt precies aangeven wat er met jouw eigendommen en woning moet gebeuren nadat je bent overleden. 

Welke spullen zijn van wie? Wie heeft er recht op welk geld? Als dit soort zaken niet zijn vastgelegd, kan er na jouw overlijden ruzie ontstaan. Het kan zelfs zo zijn dat er een rechter aan te pas moet komen. Dit kost alleen maar geld en het is daarnaast niet prettig om hierover na te moeten denken in een periode van rouw. Door een zorgvuldig testament op te stellen kun je dit soort problemen voorkomen.

Daarnaast is er ook nog zoiets als nalatenschapsplanning. Dat zit als volgt. Op het moment dat nabestaanden een erfenis ontvangen, moet daar erfbelasting over worden afgedragen aan de Belastingdienst. Maar, je wilt natuurlijk dat dat zo’n klein mogelijk bedrag is. 

Dat kun je doen door jouw erfenis gestructureerd over te dragen. Daar haal je belastingtechnisch namelijk een voordeel uit. Een estate planner, of nalatenschapsplanner in het Nederlands, kan je precies vertellen hoe je dat moet doen. Hij helpt je om op een legale manier te besparen op de eventuele erfbelasting die jouw nabestaanden af moeten dragen. Zaken waarnaar je kunt kijken met een planner zijn: je spaartegoed, je woning en je beleggingen.

Een nalatenschapsplanner is niet noodzakelijk, maar mocht je er toch één in willen schakelen dan kun je het best op zoek naar een notaris om dit voor je te doen. Er zijn ook bijvoorbeeld ook belastingadviseurs die aan nalatenschapsplanning doen, maar deze heeft niet de bevoegdheid om bepaalde wijzigingen, zoals in het testament bijvoorbeeld, aan te brengen. 

Een notaris kan dit wel voor je doen. De kosten voor nalatenschapsplanning lopen uiteen. Je kunt daarvoor dus het beste informeren bij de notaris.

Naast het normale testament bestaat er ook nog zoiets als een levenstestament. In dit document wijs je iemand (of meerdere personen) aan als vertrouwenspersoon die jouw financiële zaken regelt op het moment dat jij dat zelf niet meer kunt, bijvoorbeeld door ziekte.  

In het levenstestament kun je exact aangeven hoe jij wilt dat iemand deze zaken voor je regelt. Ook je medische- en uitvaartwensen kun je op laten nemen in het levenstestament. Op deze website zie je precies wat er allemaal in zo’n testament staat.

Een wilsverklaring kan toegevoegd worden aan je levenstestament. Deze verklaring is eigenlijk een opsomming van welke medische behandelingen je wel of niet zou willen in de toekomst. Je kunt bijvoorbeeld vast laten leggen bij welk ondraaglijk lijden je euthanasie zou willen en of je gereanimeerd zou willen worden mocht die situatie zich voordoen.

Voor het opstellen van een wilsverklaring hoef je niet naar een notaris. Je kunt dus ook een wilsverklaring opstellen zonder dat je een levenstestament opstelt. Er zijn wel een paar dingen die er duidelijk in moeten staan om hem te laten gelden:

-Schrijf altijd je voor- en achternaam op.

-Schrijf duidelijk op wat je wensen zijn. Zo kan er nooit verwarring ontstaan.

-Noteer de datum waarop je deze verklaring opstelt.

-Zet je handtekening neer.

De Rijksoverheid raadt aan om je wilsverklaring met je huisarts te bespreken. Zo weet hij precies wat jouw wensen zijn. Je kunt deze website bekijken voor tips om tijdig met je huisarts in gesprek te gaan over je levenseinde.

Nog een belangrijk onderwerp is orgaandonatie. Op 1 juli 2020 is de nieuwe donorwet ingegaan. Dit houdt in dat iedereen vanaf 18 jaar in het Donorregister komt te staan als je zelf niet aangeeft dat je dit niet wilt. 

Wil je wel of geen donor zijn? En zo ja, welke organen van jouw lichaam mogen gedoneerd worden? Om jouw naasten niet met een lastige keuze te confronteren, is het handig om hier goed over na te denken en dit tijdig vast te leggen. 

Het is prettig om te weten dat jouw uitvaart er zo uit komt te zien zoals jij dat wilt. Daarnaast is het fijn dat jouw nabestaanden niet hoeven te twijfelen of ze wel de juiste keuzes voor je maken. Het vastleggen van je uitvaartwensen is daarom belangrijk. 

Je kunt je wensen dus vast laten leggen in je levenstestament, maar dat hoeft niet per sé. Je kunt dit ook thuis zelf doen door het op te schrijven. Wil je precies weten wat je daar allemaal in vast moet leggen? Je kunt op deze website een uitvaartwensformulier downloaden. 

De meesten zullen verschillende abonnementen en lidmaatschappen hebben afgesloten gedurende hun leven. Het kan voor je naasten ingewikkeld zijn om dit soort zaken allemaal nog uit te zoeken na jouw overlijden, daarom is het handig om hier een overzicht van te maken.

Stel bijvoorbeeld een map samen met daarin een overzicht van alle lidmaatschappen en abonnementen die je hebt afgesloten met de eventuele klant- of abonnementsnummers daarbij vermeld. Zo weten jouw nabestaanden precies welke partijen ze na jouw overlijden moeten benaderen om ze te laten weten dat de contracten beëindigd moeten worden. 

Misschien nog wel belangrijker dan de abonnementen zijn de gegevens over jouw vermogen, bezittingen en eventuele schulden. Er zijn ontzettend veel zaken om rekening mee te houden dus het scheelt je nabestaanden veel werk als je hier een duidelijk overzicht van hebt gemaakt.

-Bankrekeningen

-Hypotheken

-Fondsen

-Eventuele openstaande tegoeden 

-Afgesloten verzekeringen (lijfrentepolis, overlijdensrisicoverzekering, kapitaalverzekering, uitvaartverzekering)

-Een overzicht van alle woningen en bezittingen

-Beleggingen en/of aandelen

-Vorderingen

-Openstaande schulden

-Openstaande leningen

Het kan voor veel rust zorgen door voor je overlijden met een professional in gesprek te gaan over jouw financiële situatie en hoe jouw nabestaanden achterblijven, mocht jij komen te overlijden. Zo weet je zeker dat niemand voor verassingen komt te staan.

Iets waar je vijftien jaar geleden nog amper over na hoefde te denken, maar inmiddels is het ook van belang om jouw digitale voetafdruk goed in kaart te brengen. Welke profielen heb je allemaal? Wie mag jouw gegevens inzien na je dood en welke profielen wil je eventueel verwijderd hebben?

Je kunt deze (inlog)gegevens natuurlijk ergens in huis bewaren, maar je kunt het ook bij een notaris vast laten leggen. Zo weet je zeker dat het in de juiste handen is en bij de juiste personen terechtkomt als het zover is.

Bron: de Rijksoverheid, Erfwijzer.nl

Meer lezen over dit onderwerp? Kassa besteedde er eerder aandacht aan: