Waarschuwing, oplichters actief! Dit zijn de nieuwste babbeltrucs

Veel mensen zijn wel bekend met het fenomeen 'babbeltrucs', oplichtingstrucs die zich vaak – maar niet altijd – in en om het huis afspelen. Met smoesjes hopen oplichters geld of waardevolle spullen buit te maken, meestal van oudere, kwetsbare of minder weerbare personen. In dit artikel bespreken we een aantal recente varianten. Dan ben je in ieder geval op de hoogte én kun je eventueel mensen in je omgeving informeren.

Het fenomeen zal helaas altijd blijven bestaan, maar oplichters weten er soms nét een andere draai aan te geven. Onderstaande babbeltrucs kun je wellicht het beste even bespreken met oudere of kwetsbare mensen in je omgeving. Dit onder het mom van 'een gewaarschuwd mens telt voor twee'.

Eerder deze maand werd een 91-jarige bewoonster van een seniorenwoning in Hoofddorp thuis bestolen van sieraden, waaronder een gouden tientje. Het hoogbejaarde slachtoffer werd benaderd door een man die zich voordeed als medewerker van woningcorporatie.

Deze zou de woning inspecteren in het kader van een brandpreventieonderzoek, zo valt te lezen op NH Nieuws. De man belde aan en het slachtoffer twijfelde even bij de intercom of ze hem wel of niet binnen moest laten. In de tussentijd is de oplichter kennelijk achter iemand aan geglipt en wist zich zo toegang tot de galerij te verschaffen.

Kort daarop belde de man nogmaals aan, maar dan bij de voordeur. Daar gaf hij zich uit als brandpreventiemedewerker van woningcorporatie Ymere en vroeg hij of hij even binnen mocht komen. Zonder het antwoord af te wachten, stond meneer al halverwege de gang.

Met verzonnen instructies probeert hij het hoogbejaarde slachtoffer af te leiden. Zo kreeg ze onder meer het verzoek om de warme kraan even open te draaien, om te kunnen zien of de combiketel nog naar behoren functioneert. Het vermoeden is dat de man dit deed om geen vingerafdrukken achter te laten, maar een even waarschijnlijke verklaring is dat de man ongezien zijn gang wilde gaan om naar kostbare eigendommen te zoeken.

Even later kreeg de 91-jarige vrouw bovendien de vraag waar ze de waardevolle spullen bewaart die ze in het geval van brand mee zou nemen. Met de verzekeringspapieren nam de oplichter geen genoegen, en de bewoonster kreeg de vraag waar ze haar sieraden bewaarde. Daarop werd een doosje aangewezen. Nadat de vrouw een nieuwe verzonnen opdracht kreeg, sloeg de dief zijn slag en nam hij de benen met enkele waardevolle bezittingen, waaronder een gouden tientje, een ring met een groene steen en een armband die de vrouw als erfstuk van haar vader heeft gekregen.

De wijkbeheerder van het complex heeft alle bewoners een brief gestuurd waarin ze worden gewaarschuwd voor deze oplichtingspraktijken. Voorts wordt benadrukt dat mensen in het geval van een bezoekje van de woningcorporatie vooraf altijd op de hoogte worden gesteld, dat er nooit ter plekke voor werkzaamheden betaald moet worden en dat monteurs van de corporatie altijd herkenbaar zijn aan bedrijfskleding met het logo.

In geval van twijfel moeten bewoners niemand binnenlaten en contact opnemen met de politie en/of de woningcorporatie.

In de Noord-Brabantse gemeente Werkendam werden onlangs meerdere pogingen ondernomen om mensen op te lichten. En daarom waarschuwen wijkagenten voor een babbeltruc waarin oplichters zich voordoen als politieagent, zo lezen we op AD.nl. In dit geval worden potentiële slachtoffers éérst telefonisch benaderd, en wel door iemand die stelt van de politie te zijn.

Deze nepagent geeft aan bezig te zijn met een buurtonderzoek en informeert vervolgens of bewoners sieraren, goud en geld in huis hebben liggen. Wordt daar bevestigend op geantwoord, dan krijgen bewoners het verzoek om deze waardevolle eigendommen bij de politie in bewaring te geven.

Niet veel later meldt zich iemand aan de deur die zich uitgeeft als politiemedewerker. En dan gaat het snel. Een échte politiemedewerker waarschuwt: "Binnen een paar minuten bent u al uw goud en geld kwijt, dus trap hier niet in."

Daar wordt aan toegevoegd om deze informatie vooral te delen: "Vooral de ouderen zijn kwetsbaar, dus laten we elkaar waarschuwen". Wellicht overbodig om daaraan toe te voegen: de échte politie komt uiteraard nooit aan de deur om geld of waardevolle persoonlijke eigendommen 'in bewaring' te nemen.

In Utrecht is momenteel sprake van een oplichtingstruc waarin mensen te maken krijgen met criminelen die verzonnen autoschade komen verhalen. Kort na het wegrijden van een parkeerplaats worden mensen aangesproken door iemand die claimt schade aan zijn voertuig te hebben die tijdens het wegrijden is veroorzaakt.

Het gesprek wordt al snel vrij dwingend. Het vermeende 'slachtoffer' dringt aan op een snelle afhandeling en wil de boel het liefste buiten de verzekering om regelen. De vraag is dan ook of jij als 'veroorzaker' van de schade een paar honderd euro kan pinnen om de zogenaamde gedupeerde schadeloos te stellen. AD.nl tekent een verslag op van een gedupeerde: "Hem afhouden was lastig, hij bleef maar argumenten spuien over waarom het nú geregeld moest worden. Dat kwam heel intimiderend over. Maar het was toneelspel natuurlijk."

Om het extra overtuigend te doen lijken, worden er óók op de auto van potentiële slachtoffers wat krassen aangebracht. Allemaal bedoeld om twijfel te zaaien en ervoor te zorgen dat mensen denken "Maar zou ik dan tóch iets over het hoofd hebben gezien?". Het idee is uiteraard dat je in de verwarring meegaat met het verhaal en dat je snel wat contant geld opneemt bij de geldautomaat om de situatie te deëscaleren. 

De politie raadt in dit soort situaties aan om altijd verzekeringspapieren in te vullen – iets waar oplichters uiteraard niet op zitten te wachten – en om in het geval van twijfel de politie te bellen.

Een 83-jarige bewoonster van een verzorgingshuis in Hoofddorp werd onlangs bijna slachtoffer van een brutale oplichtingstruc, zo meldde NH Nieuws onlangs. Het is te danken aan de alertheid van het personeel dat het uiteindelijk niet is gelukt om iets buit te maken. Deze truc is weliswaar niet per se 'nieuw', maar wél actueel. Omdat deze truc vrijwel altijd gericht is op (hoog)bejaarde mensen en er niet zelden grote geldbedragen worden buitgemaakt, is deze truc bovendien extra riskant. Daarom toch nog maar een waarschuwing.

De vrouw kreeg een telefoontje van iemand die zich voordeed als medewerker van de bank. Er zou iets zijn met de bankpas, en een medewerker zou de pas wel even op komen halen. Meestal is dat het startschot voor een oplichtingstruc waarin slachtoffers onder druk worden gezet om vooral ook even de pincode af te staan: de 'bankmedewerker' kan er op die manier voor zorgen dat het geld naar een – in werkelijkheid niet bestaande – 'kluisrekening' wordt overgeboekt. Het treurige vervolg laat zich meestal raden: een geplunderde bankrekening en wat vage, ondefinieerbare camerabeelden die vaak pas enkele maanden later worden uitgezonden.

In dit geval kwam het niet zo ver omdat alerte medewerkers argwaan kregen toen ze de dader aarzelend door het verzorgingshuis zagen lopen. Deze maakte een wat nerveuze indruk en leek bewust alle vormen van conversatie te willen ontwijken. Deze verdachte voelde dat hij min of meer betrapt was en koos het hazenpad. Een medewerker noteerde het kenteken van de vluchtauto waarin hij wegreed en gaf dat door aan de politie, die later twee verdachten aanhield in de omgeving van het verzorgingshuis. 

Ook hier geldt: échte medewerkers van de bank zullen nooit langskomen om de bankpas op te halen en zullen nooit vragen naar de pincode. Spookverhalen over 'verdachte transacties' waardoor het 'noodzakelijk is om je geld naar een kluisrekening te verplaatsen' berusten niet op waarheid: in deze gevallen zijn er oplichters aan het werk.

We eindigen deze opsomming met een eigenaardige variant. Kennelijk hebben oplichters door dat de term 'menstruatiearmoede' her en der in zwang is geraakt, want volgens de gemeente Utrechtse Heuvelrug zijn er meerdere meldingen binnengekomen over "jongeren die in Driebergen de deur langs gaan om geld in te zamelen voor het kopen van maandverband en/of tampons voor vrouwen die te maken hebben met menstruatiearmoede".

De tekst gaat verder na onderstaande tweet. 

Aangezien er geen vergunning is afgegeven voor deze collecte – iets dat bij legitieme, bona fide collectes wel het geval is – vermoedt men dat hier best eens sprake kan zijn van oplichting. De gemeente heeft de wijkagent dan ook geïnformeerd. Het is niet ondenkbaar dat deze truc elders opduikt, mogelijk in een iets andere variant.

Echte collectanten hebben altijd een legitimatiebewijs bij zich waarop staat namens welke instantie er wordt gecollecteerd, wat de naam is van de collectant, wat de looproute is en met wie er in geval van vragen of twijfel contact kan worden opgenomen. Ook de gemeente kan aangeven of een collecte-actie bona fide is, want zij geven immers een vergunning af.

Geen vergunning? Dan is de kans groot dat het niet helemaal zuivere koffie is. In dat geval kun je beter niks geven en de gemeente en/of wijkagent informeren.

Benieuwd naar vergelijkbare artikelen? Deze recente artikelen over verschillende oplichtingstrucs werden de laatste tijd goed gelezen:

Bron: AD.nl, NHNieuws.nl, gemeente Utrechtse Heuvelrug (Twitter), politie Basisteam Haarlemmermeer (Facebook)