Waarom stijgt de spaarrente nog steeds niet?

De hypotheekrentes zijn in februari en maart sterk gestegen. Geld lenen wordt ook duurder vanwege hogere rente. Nu denk je misschien: dan zal de spaarrente (eindelijk) ook wel boven die hatelijke 0 procent uit gaan komen? Helaas… Sparen blijft een bezigheid die je per saldo geld kost, zeker bij een inflatie van meer dan 6 procent. Waarom houden banken de spaarrentes nog steeds zo laag? En gaat dat nog veranderen dit jaar?

De ene rente is de andere niet, zo blijkt maar weer. Als sinds het najaar betaal je meer voor een nieuwe hypotheek omdat de hypotheekrente stijgt. In februari liep de gemiddelde rente voor een annuïteitenhypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (20 jaar rentevast) op van 1,54 naar 2,02 procent. Een flinke stijging van bijna 32 procent. Voor sommige huiseigenaren is dat het sein om hun hypotheek over te sluiten, want de rente kan immers nog verder gaan stijgen.

Voor leenrentes was 2021 relatief gunstig. Het hele jaar was een dalende trend te zien in de rente op leningen. Maar sinds december stijgen ook deze rentes weer. Vorige maand kwamen er tienden van procenten bij, met stijgingen van 0,3 procent bij onder meer Interbank en Nationale-Nederlanden.

En de spaarrente dan? Daar valt nog geen stijging te bespeuren. Bij de grote banken ING, ABN AMRO en Rabobank krijg je nog steeds 0 procent rente. Heb je veel spaargeld? Bij 100.000 euro of meer moet je bij deze banken sinds de zomer van 2021 zelfs een negatieve rente (-0,5 procent) betalen. Je (spaar)geld wordt door de torenhoge inflatie die daar tegenover staat alleen maar minder waard. 

Inflatie wil immers zeggen dat de prijzen voor producten en diensten (benzine, boodschappen, energie etc.) stijgen. Bij toenemende inflatie kun je met hetzelfde geld minder kopen. Wie eind 2010 met 100 euro spaargeld begon, had daar in februari 2022 gemiddeld nog maar nog 85,63 euro van over, blijkt uit cijfers van vergelijkingssite Geld.nl.

Hoe kan het dat de leen- en hypotheekrentes wel stijgen, maar de spaarrente niet? Dat zit zo: de hogere inflatie zorgt voor stijgende rente op de internationale kapitaalmarkt. Banken volgen de lijn van deze financiële markt, omdat ze daar hun geld vandaan halen. Ze berekenen de hogere rentes door aan klanten die een lening of een hypotheek willen afsluiten.

Voor het spaargeld daarentegen stemmen banken hun koers af op wat de Europese Centrale Bank (ECB) doet. Banken moeten het geld dat burgers op de spaarrekening zetten voor een deel stallen op een rekening van de ECB.

De centrale bank houdt de hogere inflatie ook nauwlettend in de gaten, maar heeft tot nu toe niet besloten om de rente te verhogen ter compensatie daarvan. En zolang de ECB geen aanleiding ziet om de rente te verhogen, laten banken de spaarrentes op hun historisch lage niveau staan. 

Na de kredietcrisis van 2008 was de rente naar het lage niveau gebracht om Europese landen en bedrijven te helpen om uit het financiële dal te klimmen. Geld lenen werd goedkoop gemaakt met lage rentes.

Een andere stimuleringsmaatregel van de ECB tegen de crisis was het opkopen van leningen, waarmee de centrale bank geld de economie in liet stromen. Dat opkoopprogramma door de ECB wordt nu vanwege de hoge inflatie teruggeschroefd en stopt naar verwachting in het derde kwartaal van dit jaar. Dat is het moment waarop de ECB zal besluiten om de rente stapsgewijs te gaan verhogen, als middel tegen de oplopende inflatie.

Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank verklaarde vorige week: “Als we het opkoopprogramma in juli stopzetten, kunnen we al bij de ECB-vergadering in september besluiten om de rente te verhogen.” Knot sluit niet uit dat er dit jaar zelfs twee renteverhogingen komen. Het zal zeker niet met procenten tegelijk zijn, maar met zo’n 0,25 procent per keer, verwachten analisten. Dat zal voor de banken het signaal zijn om de spaarrente ook in stapjes te verhogen.

Bronnen: Cmweb, Bank.nl, Geld.nl, De Nederlandsche Bank

Heb jij een vraag over sparen, lenen of hypotheken? Stel deze dan op Kassa's Vraag & Beantwoord! Heb je zelf kennis over een bepaald onderwerp? Help anderen op weg en beantwoord vragen op ons forum! 

Meepraten over dit artikel? Dan kan hieronder!